نظامات فنی و اجرایی
نظام اجرایی طرح‌های صنعت نفت (سال 1378)
بسمۀ تعالی
به: معاونین محترم
مدیران عامل محترم شرکت‌های اصلی و فرعی
نظام اجرایی طرح‌های صنعت نفت
١- به‌منظور تسریع در اجرا، تکمیل و راه‌اندازی هر چه اقتصادی‌تر طرح‌های صنعت نفت و نیز سازماندهی و تقویت نقش عوامل اجرایی داخلی (مجری، مشاور و پیمانکار) در این جهت، به پیوست نظام اجرایی طرح‌های صنعت نفت جهت اجرا از تاریخ 01/07/1378 ابلاغ می‌گردد.
۲- معاونت امور برنامه‌ریزی موظّف است برای بودجه‌های سال ۱۳۷۹ نسبت به شفّاف‌کردن هر چه بیشتر تعریف، طبقه‌بندی، برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی طرح‌های جدید و نیمه‌تمام بر اساس نظام پیوست و با همکاری شرکت‌های ذی‌ربط اقدام نماید.
٣- کلیه شرکت‌های کارفرمای طرح‌ها موظّفند به تدریج اقدامات لازم را در خصوص انطباق تشکیلات، روش‌ها و نمودار سازمانی خود با نظام اجرایی پیوست ضمن رعایت کامل بخشنامه شماره ۳۴۷۷-8/32 مورخ 15/12/77 بعمل آورند.
۴- معاونت امور مهندسی و طرح‌ها مکلّف است با همکاری شرکت‌ها و ادارات مربوط نسبت به بررسی موارد زیر اقدام و پیشنهادات لازم را جهت ابلاغ از طریق مراجع ذی‌صلاح ارائه نماید.
– شرایط احراز صلاحیت مجریان طرح‌ها، سازمان و اختیارات مجریان در انواع طرح‌ها و همچنین نظام پرداخت کارانه به دستگاه مجری.
– نحوه سازماندهی و تجهیز پرسنل بهره‌برداری متناسب با مراحل مختلف اجراء راه‌اندازی و آموزش آنان و نیز تهیه دستورالعمل تحویل و تحوّل طرح از مجری به بهره‌بردار.
5- اجرای طرح‌ها، پروژه‌ها و فعّالیّت‌های مربوط به شکل امانی مطابق بخشنامه شماره ۲۰۱۶-8/32 مورخ 18/07/1377 کماکان ممنوع بوده و استثناء بر آن تنها در مواردی که در نظام اجرایی پیوست درج و طبق شرایطی مجاز شمرده شده است (تنها در بخش خرید طرح‌های نوع سوم) قابل قبول می‌باشد. در موارد استثناء مجوزهای انجام کار به شکل امانی به‌صورت موردی یا کلی کماکان توسّط وزیر نفت صادر خواهد گردید.
6- کلیه بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های مغایر با این بخشنامه از تاریخ 01/07/1378 لغو می‌شود.
بیژن زنگنه – وزیرنفت
مقدمه
این نظام، تعریف طرح، شرایط تأیید و شروع عملیات اجرایی آن و نیز اصول سازماندهی اجرایی همراه با تبیین خطوط کلی وظایف، صلاحیت و حدود اختیارات مجری و همچنین ارتباط وی با مشاور و پیمانکار را در صنعت نفت در بر می‌گیرد. کلیه طرح‌هایی که مشمول تعریف مندرج در این نظام می‌شوند با تأکید بر مصوّبۀ صادره مورخ 18/07/1377 در مورد ممنوعیت اجرای امانی طرح‌ها و پروژه‌ها، منحصراً بر اساس اصول مندرج در این نظام تعریف، تأیید و اجرا خواهند گردید.
فصل 1 – تعاریف
1- تعریف طرح‌های صنعت نفت:
طرح در این نظام به مجموعه‌ای از پروژه‌های مرتبط با یکدیگر جهت نیل به هدف مشخص اطلاق می‌شود که با اتمام و بهره‌برداری از آن بخشی از عملیات نفتی مندرج در قانون نفت محقّق شود.
در تعریف و تعیین شرح عملیات هر طرح بایستی تمام مراحل اجرایی (طراحی، مهندسی، خدمات خرید و خرید کالا، ساختمان و نصب و راه‌اندازی) لازم برای انجام کلیه پروژه‌های مستقیم، غیرمستقیم و جانبی طرح اعم از آنکه در زیر سطح یا بالای سطح زمین اجرا شود گنجانیده شده به‌نحوی‌که با اتمام مجموعه عملیات پیش‌بینی‌شده، راه‌اندازی و بهره‌برداری و رسیدن به هدف مشخص طرح میسر گردد.
از آنجا که سازماندهی اجرایی طرح‌ها بسته به مقیاس آن‌ها متفاوت خواهد بود طرح‌ها در سه گروه به‌شرح زیر طبقه‌بندی می‌شوند:
1-1- طرح‌های نوع اول: طرح‌هایی هستند که برآورد هزینه هر یک از آن‌ها ۵۰۰ میلیارد ریال یا معادل ارزی آن و بیشتر باشد.
2-1- طرح‌های نوع دوم: طرح‌هایی هستند که برآورد کلّ هزینه هر یک از آن‌ها ۱۰۰ میلیارد ریال یا معادل ارزی آن کمتر باشد.
3-2- طرح‌های نوع سوم: طرح‌هایی هستند که برآورد كلّ هزينه هر یک از آن‌ها ۱۰۰ میلیارد ریال یا معادل ارزی آن، کمتر باشد.
تبصره ۱- هزینه‌های مورد اشاره در انواع طرح‌ها شامل معادل ریالی ارزی نیز می‌باشد. نرخ تسعیر مبالغ ارزی به ریالی صرفاً به‌منظور طبقه‌بندی انواع طرح‌ها بوده و معادل نرخ ارز و واریزنامه‌ای در زمان برآورد در نظر گرفته می‌شود.
تبصره ۲- در طرح‌های در دست اجرا، هزینه‌های برآورد شده جهت طبقه‌بندی طرح‌ها، صرفاً شامل.
تبصره 3- چنانچه در هر مرحله از طراحی و اجرای طرح، برآورد کلّ هزینه از سقف طبقه‌بندی که طرح در آن واقع شده است تجاوز نماید، طرح مشمول نظام اجرای نوع بالاتر طبقه‌بندی، خواهد شد.
2- فعّالیّت‌ها و مراحل مختلف تأئید و اجرای طرح:
2-1- مرحله تأئید:
2-1-1- مرحله شناخت (Prefeasibility)
مرحله شناخت شامل شناسایی و مطرح‌کردن ایده‌های مختلف و تبدیل آن به یک طرح با مشخصات کلی اولیه شامل مواردی از قبیل محلّ طرح و حدود سرمایه‌گذاری آن است. طرح در صورت تأئید مراجع ذی‌صلاح در این مرحله، جهت امکان‌سنجی وارد مرحلۀ بعدی می‌شود.
2-1-2- مرحله امکان‌سنجی
در این مرحله گزارش تفصیل توجیه فنّی، مالی و اقتصادی تهیه می‌شود. این گزارش، مطالعه و بررسی گزینه‌های مختلف امکان‌پذیر شامل مواردی از قبیل انتخاب فن‌آوری، قیمت تمام‌شدۀ محصول، مکان‌یابی و نیز مدّت اجرا، نحوۀ تأمین مالی و نهایتاً سودآوری طرح که منجر به پذیرش یا رد طرح (به معنای تأئید سرمایه‌گذاری یا عدم آن) می‌شود را در بر می‌گیرد.
2-2- مدیریت، کنترل و هماهنگی عملیات اجرایی
این فعالیّت شامل موارد زیر است:
2-2-1- مدیریت و هماهنگی فنّی و اداری بین پروژه‌ها و مراحل اجرایی
2-2-2- طرح‌ریزی و برنامه‌ریزی پیشرفت فیزیکی پروژه‌ها و مراحل اجرایی و کنترل آن‌ها
2-2-3- بودجه‌ریزی و کنترل
2-2-4- بررسی و کنترل و تأئید مشخصات فنّی و احجام کار و تغییرات آن.
2-2-5- تهیۀ اسناد و نظارت بر انعقاد قراردادهای لازم با مشاوران، پیمانکاران، سازندگان، انجام نظارت، کنترل و هماهنگی بین آنان در تمام مراحل طراحی و اجرا.
2-2-6- بررسی و کنترل و تأئید دستورالعمل‌های راهبری، سازمان، سیستم‌های عملیات و آموزش نیروی انسانی برای دوره بهره‌برداری.
2-3- مرحله طراحی، اجرا و نظارت:
در صورت تصویب گزارش امکان‌سنجی طرح توسّط مقامات مجاز و تأیید سرمایه‌گذاری و نیز حصول اطمینان از تأمین اعتبارات مورد نیاز تا اتمام و تکمیل کار طرح وارد مرحله طراحی و اجرایی می‌شود.
فعّالیّت‌های این مرحله عبارتند از:
2-3- مهندسی اصولی (پایه)
2-3-2- اجرا شامل:
– مهندسی تفصیلی (E)
– خرید تجهیزات (P)
– ساختمان و نصب (C)
– راه‌اندازی
2-3-3- نظارت شامل:
نظارت عالی و نظارت کارگاهی
3- تعریف عوامل مدیریت و اجرا
بطور کلی اجرای طرح توسّط ترکیب متناسبی از عوامل زیر مدیریت، اجرا و کنترل می‌شود:
3-1- مجری:
مجری طرح شخصیتی حقیقی یا حقوقی است که از طرف کارفرما وظیفه دارد با بکارگیری سایر عوامل مدیریت و اجرا و هماهنگی آنان طرح را بر اساس گزارش امکان‌سنجی تصویبی با انتخاب مناسب‌ترین روش (بر اساس این نظام اجرایی) و در چارچوب اعتبارات و مدّت مصوّب اجرا نماید.
3-2- پیمانکار مدیریت:
شخصیتی حقوقی است که به نمایندگی از طرف مجری طرح مسئولیت مدیریت، کنترل و هماهنگی پروژه‌ها و مراحل اجرایی را بعهده دارد. پیمانکار مدیریت وظایف خود را در مجری جهت مدیریت، کنترل و هماهنگی پروژه‌ها و مراحل اجرایی طرح پس از کسب مجوز از مراجع ذی‌صلاح می‌تواند از یک شرکت به‌عنوان پیمانکار مدیریت استفاده و کلیه وظایف و مسئولیت‌های کارفرمایی را به‌جز موارد زیر به وی تفویض نماید:
3-2-1- تمام تأییدهایی که بر اساس قوانین و مقرّرات مربوط باید با امضای بالاترین مقام اجرایی باشد.
3-2-2- تصویب تغییر مبلغ پیمان‌ها.
3-2-3- تصویب تغییر مدّت پیمان‌ها.
3-2-4- تصویب قیمت‌های کارهای جدید.
3-2-5- قبول تضمين‌ها و دستور تمدید، ضبط و واریز آن‌ها.
3-2-6- تصویب تحویل موقّت و تحویل قطعی.
3-2-7- تصمیم در مورد تعليق، خاتمه یا فسخ پیمان.
3-2-8- دستور پرداخت‌ها تصویب صورت‌وضعیت قطعی و صورتحساب نهایی.
برای ارجاع کار به پیمانکار مدیریت از قراردادهای نمونه‌ای که توسّط معاونت امور مهندسی و طرح‌ها تهیه می‌شود استفاده خواهد شد.
3-3- مهندس مشاور:
شخص حقوقی است که برای عرضه خدمات زیر تشخیص صلاحیت شده است:
– تهیه گزارشات امکان‌سنجی
– انجام مهندسی پایه و اصولی
– انجام مهندسی تفصیلی
– خدمات مدیریت، کنترل و هماهنگی
– انجام نظارت (عالی – کارگاهی)
– انجام خدمات فنّی خاص
3-4- پیمانکار عمومی یا اصلی
شخصیتی حقوقی است که برای انجام طراحی و ساخت توأم (تمام فعّالیّت‌های مرحله طراحی و اجرای کار) تشخیص صلاحیت شده است. پیمانکار عمومی می‌تواند با تقسیم طرح به پروژه‌ها و یا مراحل اجرایی، اجرای قسمت‌های مختلف را پس از تأیید کارفرما به مهندسین مشاور یا پیمانکاران واجد صلاحیت دیگر واگذار نماید. لکن پیمانکار عمومی در هر حال مسئولیت و مدیریت، کنترل و هماهنگی کلّی کار را بایستی رأساً به‌عهده داشته و انجام دهد.
3-5- پیمانکار
شخصیتی حقوقی است که برای انجام امور زیر تشخیص صلاحیت شده است:
– ساختمان و نصب و راه‌اندازی،
– خرید اقلام ساختمانی و ابزارآلات،
– مهندسی، خدمات خرید و خرید کالا به‌صورت توأم و بدون انجام عملیات ساختمان و نصب.
فصل 2 – شرایط تأئید و شروع عملیات اجرایی طرح‌ها
1- پس از انجام و تصویب مطالعات شناخت و تعیین مشخصات اولیه، کلیه طرح‌های نوع اول و دوم بایستی دارای گزارش توجیهی فنی – اقتصادی و مالی (امکان‌سنجی) کامل و مصوّب باشند و در مورد پروژه‌ها یا طرح‌های نوع سوم حداقل توجیه ضرورت انجام پروژه، حجم عملیات، برآورد سرمایه‌گذاری و مدّت زمان اجرای آن مشخص شده باشد. گزارش امکان‌سنجی طرح‌های نوع اول و دوم صرفاً توسّط مشاور و در طرح‌های نوع سوم توسّط مشاور یا کارفرما تهیه خواهد شد.
٢- گزارش امکان‌سنجی طرح بایستی حسب مورد به تأیید هیأت‌مدیرۀ چهار شرکت اصلی رسیده و تغییرات مهم بعدی نیز بایستی به تصویب همان مراجع برسد. شروع هر گونه عملیات اجرایی طرح (اعم از تحصیل اراضی، طراحی، مهندسی، تدارکات و…) قبل از تصویب گزارش امکان‌سنجی و تصویب منابع مالی لازم توسّط مراجع ذی‌صلاح ممنوع است.
تغییرات مهم عبارتند از: افزایش/کاهش ظرفیت واحدهای عملیاتی و غیر عملیاتی به میزانی بیش از ۱۰ درصد طرح اولیه و افزایش میزان سرمایه‌گذاری یا مدّت اجرای طرح به میزانی بیشتر از ۱۰ درصد برنامه و بودجه مصوّب.
فصل 3 – تعیین مجری و روش اجرای طرح
پس از تصویب گزارش امکان‌سنجی طرح و تأیید سرمایه‌گذاری و نیز حصول اطمینان از تأمین اعتبارات مورد نیاز تا اتمام و تکمیل کار اولین گام تعیین مجری طرح است.
1- در کلیه طرح‌ها و تمام حالت‌ها مسئولیت انتخاب مناسب‌ترین روش اجرا، نظارت عالیه جهت انجام کار و رسیدن به اهداف طرح با کیفیّت استاندارد، در قالب برنامه زمانبندی و بودجه مصوّب با مجری خواهد بود. تفصيل وظایف و حدود اختیارات مجری طرح درصورتی‌که شخصیت حقوقی باشد در اساسنامه یا توسّط هیأت‌مدیره تعیین و در غیر این‌صورت طبق دفترچه وظایف و اختیارات مربوط خواهد بود. روش تعیین مجری و سازمان ذی‌ربط به‌شرح زیر می‌باشد:
1-1- در طرح‌های نوع اول: این‌گونه طرح‌ها توسّط شرکت یا مجری کاملاً مستقلی که با حکم مدیرعامل شرکت کارفرمای طرح منصوب می‌شود اجرا و دارای امور مالی، سازمان تیپ و ترجیحاً کمیسیون معاملات مستقل خواهند بود.
1-2- در طرح‌های نوع دوم: این‌گونه طرح‌ها توسّط مجری مستقلی که با پیشنهاد مدیر ذی‌ربط و تأئید مدیرعامل منصوب می‌شود، اجرا خواهد شد. سازمان مجری جهت انجام وظایف کارفرمایی به‌صورت تیپ تعیین و پرسنل سازمانی آن (حداقل در حدّ نفرات اصلی و کلیدی) با نظر مجری از طریق مدیریت ذی‌ربط انتخاب و به‌صورت ماتریسی، متنوع و در اختیار مجری قرار خواهد گرفت. برای هر طرح از نوع دوم حساب جداگانه‌ای افتتاح و برداشت از آن مشترکاً خواهد بود.
1-3- در طرح‌های نوع سوم: این طرح‌ها در هر مدیریت بر حسب منطقه یا رشته‌های کاری دسته‌بندی شده و برای هر دسته از کارها یک مجری و سازمان کوچکی به‌صورت تیپ در نظر گرفته خواهد شد، لکن در هر صورت جمع برآورد هزینه اجرای طرح‌ها در هر دسته نبایستی از سقف برآورد هزینه تعیین‌شده برای هر طرح نوع سوم تجاوز نماید. مجری طرح کلیه خدمات لازم جهت انجام وظایف کارفرمایی را از مدیریت ذی‌ربط دریافت خواهد نمود.
2- روش اجرای طرح
سیاست کلی در اجرای طرح‌ها عدم اجرای کار به روش امانی است. انجام امانی طراحی، مهندسی، خرید و نیز نظارت در برخی موارد به‌شرح زیر مجاز بوده لكن در مرحله ساختمان و نصب انجام امانی کارها در کلیه طرح‌ها و پروژه‌ها ممنوع است. بعلاوه بایستی حتی الامکان از تقسیم طرح به پروژه‌ها یا مراحل اجرایی متعدّد پرهیز شده و تلاش شود تا اجرای طرح با تمرکز هر چه بیشتر مسئولیت‌ها در تعداد کمتری از عوامل اجرایی (مشاورین و پیمانکاران) به انجام رسد.
روش‌های اجرای طرح در بخش‌های مختلف عبارتند از:
2-1- در طرح‌های بالادستی نفت و گاز: طرح بالادستی که شامل فعّالیّت‌ها و اجزاء کامل و به‌هم‌پیوسته است که به تولید یا افزایش بازیافت حجم مشخصی از نفت، گاز و یا مایعات گازی منجر شود از این قرار طرح بالادستی بایستی شامل عملیاتی نظیر: اکتشاف (تکمیلی)، حفاری و تجهیز چاه‌ها، تجهیزات و تأسیسات روی‌زمینی، واحدهای بهره‌برداری، تأسیسات جمع‌آوری، شیرین‌سازی، نمک‌زدایی و تزریق گاز و آب، خطوط انتقال، جاده، عملیات آماده‌سازی و ساختمانی، آب و برق‌رسانی و به‌طور کلی هر گونه تأسیساتی باشد که تولید و انتقال نفت، گاز و مایعات گازی به نقطه‌ای معین برای استفاده (فرآورش، پالایش، صادرات و مصرف) از محصول را امکان‌پذیر نماید، به‌نحوی‌که بهره‌برداری از هیچ‌یک از چاه‌ها بدلیل عدم وجود تأسیسات و تجهیزات لازم، امکان انتقال، تفکیک یا فرآورش بلاتکلیف نماند. به‌هر حال هر میدان باید تمامی اجزاء و فعّالیّت‌های مورد لزوم برای رسیدن به هدف را در بر داشته باشد.
چنانچه جهت صیانت و افزایش بهره‌وری از میدان‌های توسعه‌یافتۀ قبلی نیاز به اجرای طرح‌های تزریق به‌صورت مستقل باشد این‌گونه طرح‌ها بایستی شامل: اجزاء و فعّالیّت‌های کامل و بهم پیوسته‌ای نظیر خطوط لوله و تأسیسات لازم برای جمع‌آوری و تأمین گاز، تأسیسات کامل ایستگاه فشار افزایی، خطوط انتقال و تجهیزات لازم برای تزریق، تجهیز چاه‌هایی که بایستی ترزیق در آن‌ها انجام شود و تمام تأسیسات جانبی نظیر تأمین برق و آب باشد.
روش اجرا در طرح‌های بالادستی نفت عبارتست از:
2-1-1- در طرح‌های نوع اول و دوم: این‌گونه طرح‌ها ترجیحاً از طریق یک شرکت پیمانکار عمومی جهت انجام كل عملیات طرح با اخذ تعهد انجام کل کار رسیدن به محصول با مقدار، کیفیّت و زمانبندی مشخص ظرف بودجه و مدّت اجرای مصوّبه انجام خواهد گردید.
در صورت عدم امکان عملی اجرا به‌شرح فوق به تشخیص کارفرما می‌توان طرح را به چند پروژه و یا مرحله اجزایی اصلی به‌شرح زیر تقسیم و اجرا نمود:
– ابتدا و در صورت ضرورت مطالعات تکمیلی اکتشاف، مهندسی مخازن و تهیه گزارش فنّی و اقتصادی توسعه میدان شامل تمامی عملیات بالای سطحی به یک شرکت مهندسی مشاور واجد صلاحیت واگذار می‌شود.
– سپس طرح به دو بخش اصلی عملیات زیرزمینی و عملیات بالای سطحی تقسیم می‌شود.
– در مورد عملیات زیرزمینی کار به دو بخش مهندسی تفصیلی E و مجموعه خدمات و خرید کالا، عملیات حفاری، تکمیل و تجهیز چاه‌ها تا به انتها PC تقسیم شده و به ترتیب از طریق یک مشاور و یک شرکت پیمانکار پیمانکاری حفاری انجام خواهد گردید. بعلاوه در توسعه میادین دریایی بخش ساخت و اجرای سازه‌های دریایی کلاً به یک پیمانکار دیگر واگذار خواهد شد.
– در مورد عملیات بالای سطحی ترجیحاً كل کار توسّط یک پیمانکار عمومی و در قالب یک قرارداد EPC انجام و در غیر این‌صورت در قالب دو قرارداد EP و C یا E وPC اجرا خواهد گردید. اجرای هیچ قسمت از پروژه‌ها یا مراحل اجرایی کار در طرح‌های نوع اول و دوم به روش امانی مجاز نمی‌باشد.
2-1-2- در طرح‌های نوع سوم: این‌گونه طرح‌ها ترجیحاً از طریق یک شرکت پیمانکار عمومی برای کلّ عملیات انجام خواهد شد. در غیر این‌صورت طرح به سه بخش طراحی و مهندسی، خدمات و خرید کالا و ساختمان نصب E و P و C تقسیم می‌شود. بخش طراحی و مهندسی از طریق یک شرکت مهندسی مشاور، بخش خرید (شامل اقلام مکانیکی، برق و کنترل) می‌تواند به‌صورت امانی لكن ترجیحاً به‌صورت بسته‌ای و بخش ساختمان و نصب (شامل خرید اقلام عمومی، ساختمانی و حفّاری) از طریق یک پیمانکار انجام شود.
2-3- در طرح‌های پایین‌دستی:
2-2-1- مجتمع‌ها و واحدهای پالایشگاهی، پتروشیمیایی، کارخانجات گاز و گاز مایع و روغن سازی: این طرح‌ها شامل صنایع پالایشی و کارخانه‌ای در بخش‌های نفت و گاز و پتروشیمی می‌باشد که در محدودۀ مشخص حصارکشی‌شده اجرا می‌شود. بعلاوه تأسیسات و خطوط انتقال تأمین خوراک از نقطه معین و نیز تأسیسات و خطوط انتقال فرآورده، گاز و مایعات گازی تا نقطه‌ای معین به‌همراه تمامی تأسیسات جانبی بایستی در همین طرح‌ها منظور شود. به‌نحوی‌که تحویل محصولات در نقطه‌ای معین در محدودۀ مسئولیت مجری طرح قرار گیرد.
روش اجرا در این‌گونه طرح‌ها عبارتست از:
الف. در طرح‌های نوع اول و دوم: طرح به چند پروژه اصلی (واحدهای تولیدی مستقل و غیرتولیدی) تقسیم و هر پروژه ترجیحاً از طریق یک شرکت پیمانکاری عمومی در قالب یک قرارداد طراحی و ساخت توأم EPC اجرا خواهد شد. در غیر این‌صورت خرید دانش فنّی (در صورت لزوم) و مهندسی پایه در یک مرحله و تمام مراحل اجرایی در مرحله بعد و طی دو یا سه قرارداد EP و C یا E و PC یا E و P و C انجام خواهد شد. مجری جهت انجام مسئولیت حفظ زمانبندی، سقف بودجه کل و نیز هماهنگی و نظارت عالی پروژه‌ها و مراحل اجرایی بایستی از خدمات یک شرکت مهندسی مشاور استفاده نموده یا این مسئولیت را از طریق بکارگیری یک شرکت پیمانکار مدیریت انجام دهد. اجرای هیچ قسمت از پروژه‌ها و مراحل اجرایی کار در این‌گونه طرح‌ها به روش امانی مجاز نمی‌باشد.
ب. در طرح‌های نوع سوم: این‌گونه طرح‌ها ترجیحاً از طریق یک شرکت پیمانکار عمومی جهت اجرای کار عملیات انجام خواهد شد. در غیر این‌صورت پروژه به سه بخش طراحی و مهندسی E، خدمات و خرید کالا P و ساختمان و نصب C تقسیم می‌شود. بخش طراحی از طریق یک مشاور، بخش خدمات و خرید کالا به‌صورت اماني لكن ترجیحاً به‌صورت بسته‌ای و بخش ساختمان و نصب (شامل خرید اقلام عمومی و ساختمانی) از طریق یک پیمانکار انجام خواهد شد.
2-2-2- خطوط لوله نفت و گاز و تأسیسات وابسته (شامل تلمبه‌خانه‌ها، ایستگاه‌های تقویت و کاهش فشار)
در این‌گونه طرح‌ها روش اجرا به‌شرح زیر می‌باشد:
الف. در طرح‌های نوع اول: ابتدا مهندسی اصولی توسّط یک شرکت مشاور انجام می‌شود. این شرکتبه‌عنوان مشاور كل بر تمام مراحل و فازهای بعدی اجرای طرح نظارت خواهد داشت. سپس بر حسب ضرورت طرح با تقسیم مسیر اجرای کار در چند فاز توسّط یک یا چند مجری حسب نیاز، مدیریت خواهد شد. در هر فاز عملیات مهندسی تفصیلی، خرید لوله و عملیات نصب می‌تواند توسّط یک پیمانکار عمومی و در قالب یک قرارداد یا به‌صورت جداگانه در طی دو یا چند قرارداد انجام شود. در حالت اخیر طراحی و مهندسی از طریق یک شرکت مشاور و خدمات و خرید کالا در دو بخش (لوله، شیرآلات و اتصالات) به‌صورت بسته‌ای از طریق یک یا دو پیمانکار و عملیات ساختمان و نصب (شامل خرید اقلام عمومی و ساختمانی از طریق یک پیمانکار انجام خواهد شد.
تلمبه‌خانه‌ها و ایستگاه‌های تقویت و کاهش فشار و سایر تأسیسات در این‌گونه طرح‌ها ترجیحاً از طریق یک پیمانکار عمومی جهت اجرای کلّ عملیات، انجام خواهد شد در غیر این‌صورت پروژه به دو بخش EP وC يا E و PC تقسیم و طیّ دو قرارداد به اجرا در خواهد آمد.
در صورتی‌که بهره‌برداری از هر فاز خطّ لوله نیازمند اجرا و بهره‌برداری از تلمبه‌خانه‌ها، ایستگاه‌های تقویت و کاهش فشار و سایر تأسیسات جانبی باشد، این بخش از کار به‌صورت یک پروژه در طرح منظور و اجرا خواهد گردید. در غیر این‌صورت تلمبه‌خانه‌ها و ایستگاه‌های تقویت و کاهش فشار و سایر تأسیسات جانبی به‌صورت یک طرح مستقل و به روش مجتمع‌ها و واحدهای پالایشگاهی اجرا خواهد شد.
ب. در طرح‌های نوع دوم: این‌گونه طرح‌ها همانند یک فاز از طرح‌های نوع اوّل تلقی و سپس همانند روش مندرج در بند قبلی اجرا خواهد شد.
ج. در طرح‌های نوع سوم: این‌گونه طرح‌ها ترجیحاً از طریق یک شرکت پیمانکار عمومی جهت اجرای کلّ عملیات انجام خواهد شد. در غیر این‌صورت پروژه به سه بخش طراحی و مهندسی E، خدمات و خرید کالا P و ساختمان و نصب C تقسیم می‌شود. بخش طراحی از طریق یک مشاور، بخش خدمات و خرید کالا به‌صورت امانی لكن ترجیحاً به‌صورت بسته‌ای و بخش ساختمان و نصب (شامل خرید اقلام عمومی و ساختمانی) از طریق یک پیمانکار انجام خواهد شد.
2-2-3- انبارها و مخازن نفت و سایر طرح‌های صنعت نفت که در این مجموعه ذکر نشده است.
در این‌گونه طرح‌ها روش اجرا به‌شرح زیر می‌باشد:
الف. در طرح‌های نوع اول و دوم: طرح ترجیحاً از طریق یک شرکت پیمانکاری عمومی در قالب یک قرارداد طراحی و ساخت توأم EPC اجرا خواهد شد. در غیر این‌صورت طرح در قالب دو قرارداد E و PC اجرا خواهد گردید. مجریان طرح‌ها می‌تواند پس از انجام عملیات طراحی و مهندسی بقیۀ طرح را در قالب قرارداد PC اجرا نمایند.
ب. در طرح‌های نوع سوم: این‌گونه طرح‌ها ترجیحاً از طریق یک شرکت پیمانکار عمومی جهت اجرای کلّ عملیات انجام خواهد شد. در غیر این‌صورت طرح به سه بخش طراحی و مهندسی E، خدمات و خرید کالا P و ساختمان و نصب C تقسیم می‌شود. بخش طراحی از طریق یک مشاور، بخش خدمات و خرید کالا به‌صورت امانی لكن ترجیحاً به‌صورت بسته‌ای و بخش ساختمان و نصب (شامل خرید اقلام عمومی و ساختمانی) از طریق یک پیمانکار انجام خواهد شد.
تبصره ۱- در طرح‌هایی‌که مطابق مفاد این نظام خرید امانی کالا توسّط کارفرمایان و مجریان مجاز شمرده شده است، تأمین لوله از طریق خرید ورق و تبدیل آن به لوله ممنوع بوده و تأمین لوله‌های مورد نیاز طرح منحصراً به‌صورت لولۀ ساخته‌شده و آمادۀ مصرف مجاز می‌باشد.
فصل 4 – سایر موارد:
۱- مهندسان مشاور و پیمانکاران موضوع این آیین‌نامه بایستی از میان شرکت‌های تشخیص صلاحیت‌شدۀ سازمان برنامه و بودجه و در صورت عدم تشخیص سازمان در آن دسته از رشته‌های اختصاصی صنعت نفت و نیز در مورد پیمانکار مدیریت و پیمانکار عمومی، از میان شرکت‌های تشخیص صلاحیت‌شده توسّط معاونت امور مهندسی و طرح‌ها انتخاب شوند.
۲- در مواردی‌که برای عملیات موضوع پیمان، فهرست‌بهای پایه از طریق سازمان برنامه و بودجه و یا فهرست‌بهای واحد کارهای اختصاصی از طرف معاونت مهندسی و طرح‌ها منتشر شده باشد، مجریان طرح‌ها مکلّفند اسناد و مدارک مناقصه را به نحوی تنظیم نمایند که پرداخت‌های کارهای انجام‌یافته به‌صورت متره و به روش فهرست‌بهاء انجام پذیرد.
