شرايط عمومي پيمان صنعت نفت به روش فهرست بها «نشریه 031»

موافقتنامه و شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمان

کارهای ابنیه صنعت نفت به روش‌فهرست‌بهاء

شماره: 2783-28/1ب

تاریخ: 1383/08/06

بسمه تعالی

به: معاونین محترم وزارت نفت

مدیران عامل محترم شرکت‌های اصلی و فرعی

به پیوست موافقتنامه و شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمان کارهای ابنیه صنعت نفت به روش فهرست بها ابلاغ می‌گردد، تا برای پیمان‌های پیمانکاران که بعد از ابلاغ این بخشنامه منعقد می‌شود، مورد استفاده قرار گیرد.

استفاده از این موافقتنامه و شرایط عمومی آن برای کلیه واحدهای اجرایی تابعه وزارت نفت الزامی است.

بیژن زنگنه

وزیر نفت

دستورالعمل نحوۀ تکمیل و تنظیم موافقتنامه، شرایط عمومی و شرایط خصوصی پیمان کارهای صنعت نفت به روش فهرست بها و مقررات مربوط به آنها

به‌منظور وحدت رويه و راهنمايي كارفرمايان و مهندسان مشاور و پيمانكاران در تكميل و تنظيم موافقتنامه، شرايط عمومي و شرايط خصوصي پيمان‌ها، اين دستورالعمل تهيه شده است.

١- موافقتنامه

1-1- اطلاعات مربوط به موافقتنامه بايد به‌طور كامل و روشن، در محل‌هاي پيش‌بيني شده درج شود. تغيير دادن، كاستن عبارت يا كلمه‌اي از موافقتنامه، يا افزودن به آن مجاز نيست و تنها محل‌هاي خالي بايد تكميل شود.

2-1- در ابتداي موافقتنامه در محل تعيين شده بايد عنوان رسمي يا قانوني دو طرف پيمان درج شود.

3-1- چنانچه براي انجام كار نياز به همكاري چند پيمانكار به‌صورت (Venture Joint) باشد، نام و شماره ثبت آن‌ها به‌ترتيب درج مي‌شود.

4-1- در ماده يك موافقتنامه، موضوع، محل اجرا و مشخصه‌هاي اصلي پيمان به‌نحوي درج شود كه محدوده عمليات، معين باشد.

5-1- در ماده ٣ موافقتنامه، علاوه بر درج مبلغ پيمان كه همان مبلغ پيشنهادي پيمانكار است، ضريب پيمان نيز با توجه به تعريف آن در ماده «١٤-د» شرايط عمومي، در محل مربوط به آن درج مي‌شود.

6-1- در ماده ٦ موافقتنامه، نام و نشاني مهندس مشاوري كه براي نظارت بر اجراي كار انتخاب شده است درج مي‌شود. اگر در مواردي، كارفرما مستقيماً نظارت را انجام مي‌دهد، در اين حالت، واحدي از سازمان كارفرما كه مسئوليت نظارت به آن محول شده است، جايگزين مهندس مشاور در اسناد و مدارك پيمان مي‌شود.

7-1- نمايندگان مجاز دو طرف پيمان بايد تمام صفحه‌هاي موافقتنامه را مهر و امضا نمايند.

8-1- مهندس مشاوري كه مسئوليت نظارت بر اجراي كار را به‌عهده مي‌گيرد، بايد تمام صفحه‌هاي موافقتنامه را مهر و امضا كند.

2- شرايط عمومي

1-2- شرايط عمومي بايد بدون هيچ نوع تغييري، در پيمان‌ها مورد استفاده قرار گيرد. تغيير دادن، كاستن يا افزودن مطلبي به آن مجاز نيست. صفحه آخر شرايط عمومي، در محل تعيين شده، به‌وسيله نمايندگان مجاز دو طرف، مهر و امضا مي‌شود.

تبصره – دستگاه‌هاي اجرايي مي‌توانند به‌جاي الحاق شرايط عمومي مصوب، به اسناد مناقصه پيمان‌ها، شماره و تاريخ صدور بخشنامه مربوط به آن را در محل پيش‌بيني شده در مقدمه شرايط خصوصي پيمان بنويسند.

2-2- اگر به‌علت ايجاد وضعيت خاص در تشكيلات پيمانكار و خارج از اختيار او تغييراتي پديد آيد و ادامه كار مقدور نشود، كارفرما مي‌تواند براي ادامه پيمان، براساس پيشنهاد پيمانكار و رعايت مراتب زير، با جايگزيني پيمانكار ديگري به‌جاي پيمانكار موافقت نمايد.

1-2-2- پيمان عيناً و بدون هيچ نوع تغيير، به پيمانكار جديد منتقل شود.

2-2-2- پيمانكار جديد كه پيمان به او منتقل مي‌شود، بايد طبق ضوابط، داراي صلاحيت و ظرفيت ارجاع كار لازم براي ادامه كار باشد.

3-2-2- پيمانكار جديد بايد تضمين‌هاي موضوع پيمان، اعم از انجام تعهدات، پيش‌پرداخت، حسن انجام كار و مانند اين‌ها را ارائه دهد و جايگزين تضمين‌هاي پيمانكار نمايد.

4-2-2- پيمانكار جديد بايد تكاليف و مسئوليت‌هاي ناشي از پيمان و همچنين حسن انجام كار از ابتداي شروع كار و ادامه آن تا پايان كار را بپذيرد و تعهد نمايد.

5-2-2- با انتقال پيمان، مطالبات كارفرما از پيمانكار و مطالبات پيمانكار از كارفرما كلاً به پيمانكار جديد منتقل مي‌شود.

6-2-2- با انتقال پيمان به پيمانكار جديد، هيچ‌گونه تعهدي براي پيمانكار قبلي باقي نمي‌ماند و هرگونه مطالبات دوران پيش از انتقال و تعهدات به پيمانكار جديد تعلق مي‌گيرد.

7-2-2- انتقال پيمان بايد با تنظيم موافقتنامه بين پيمانكار، پيمانكار جديد و كارفرما انجام شود. اين موافقتنامه، پس از سپردن تمام تضمين‌هاي موضوع رديف 3-٢-2، معتبر است.

8-2-2- كارفرما، مسئوليتي در مورد تحويل كارگاه و تعهدات بين پيمانكار قبلي و پيمانكار جديد ندارد.

3-2- در اجراي ماده ۳۱، درصورتي‌كه براي اداره امور طرح كارفرما مديريت طرح انتخاب كند در هيچ وضعيتي، كارفرما نمي‌تواند اختيارات زير را به مديريت طرح تفويض نمايد.

ليكن مديريت طرح بايد در هريك از موارد ياد شده، بررسي‌هاي لازم را به‌عمل آورده و نتيجه را براي تصميم‌گيري به كارفرما گزارش كند.

1-3-2- قبول تضمين‌ها و دستور تمديد، ضبط و واريز آن‌ها.

2-3-2- تصويب تغيير مبلغ پيمان.

3-3-2- تصويب تغيير مدت پيمان.

4-3-2- تصويب قيمت‌هاي جديد.

5-3-2- تصويب تحويل موقت و تحويل قطعي.

6-3-2- تصميم در مورد تعليق، خاتمه يا فسخ پيمان.

7-3-2- تصويب صورت وضعيت قطعي و صورت‌حساب نهايي.

4-2- در اجراي مواد ٣٧ و ٤٠، در مواردي‌كه صورت وضعيت به‌وسيله مهندس مشاور تهيه مي‌شود. انجام كار ياد شده، خدمات اضافي تلقي مي‌گردد و حق‌الزحمه آن با توافق مهندس مشاور تعيين و پرداخت مي‌شود و به‌حساب بدهي پيمانكار منظور مي‌گردد.

5-2- در شرايط عمومي، هرجا كه به مناقصه اشاره شده است. ترك مناقصه را نيز شامل مي‌شود.

6-2- مهندس مشاوري كه مسئوليت نظارت بر اجراي كار را به‌عهده مي‌گيرد، بايد شرايط عمومي را مهر و امضا كند.

3- شرايط خصوصي

1-3- با وجود اين‌كه در عرف پيمان‌ها، شرايط خصوصي حاوي ويژگي‌هاي هر پيمان است كه نسبت به شرايط عمومي اولويت دارد، ولي شرايط خصوصي به‌نحوي تنظيم شده است كه تنها در چارچوبي كه شرايط عمومي براي آن تعيين كرده است قابل تكميل باشد. بدين روي، درج مطالبي خارج از چارچوب تعيين شده، در شرايط خصوصي مجاز نيست.

2-3- مواد مربوط به شرايط خصوصي به‌نحوي تنظيم شده است كه پاسخگوي نياز كارهاي مختلف باشد. از اين‌رو مواد شرايط خصوصي برحسب نياز هر كار، با رعايت تمام مقررات ذيربط، تكميل مي‌شود و موادي از آن كه كاربردي در پيمان موردنظر ندارد. با علامت × پر مي‌شود. تمام صفحه‌هاي شرايط خصوصي بايد به‌وسيله نمايندگان مجاز دو طرف پيمان مهر و امضا شود.

3-3- اگر براي اجراي كارهاي تخصصي ويژه يا آموزش افراد، كارشناس ايراني در دسترس نباشد، كارفرما، تعداد كارشناسان خارجي موردنياز و مشخصات هريك از نظر تجربه و تخصص لازم و كارهاي ارجاعي به آن‌ها را در ماده «١٧-الف» شرايط خصوصي مي‌نويسد.

4-3- اصولاً بايد چگونگي دسترسي به كارگاه و نحوه تأمين آب، برق، سوخت و مخابرات موردنياز اجراي كار در اسناد مناقصه تعيين شود تا پيمانكار بتواند براساس آن، قيمت پيشنهادي خود را ارائه دهد. تعهدات و تسهيلاتي كه كارفرما درنظر دارد در زمينه تجهيز كارگاه در اختيار پيمانكار قرار دهد، در ماده «٢٠- الف» شرايط خصوصي، به‌صورت روشن مشخص مي‌كند.

5-3- اگر كارفرما درنظر دارد اقلامي از مصالح، تجهيزات و ماشين‌آلات را به هزينه خود تأمين كند و در اختيار پيمانكار قرار دهد يا تسهيلاتي براي تهيه آن‌ها فراهم نمايد، اقلام موردنظر و در صورت لزوم، شرايط واگذاري آن‌ها را در ماده «٢٠- ب» به‌صورت روشن، مشخص مي‌كند.

6-3- به‌منظور بيمه كردن كارهاي موضوع پيمان، كارفرما بايد در ماده «٢١- ج» شرايط خصوصي، حوادث احتمالي را كه باعث بروز خسارت به‌كار مي‌شود و تمام يا قسمت‌هايي از كار را كه ممكن است در اثر حادثه دچار خسارت شود، مشخص نمايد تا پيش از شروع كار، طبق ماده ٢١ شرايط عمومي، پيمانكار آن را بيمه كند.

7-3- تأمين زمين موردنياز براي اجراي موضوع پيمان و تجهيز كارگاه، به‌عهده كارفرما است. اگر در موارد خاصي، كارفرما درنظر داشته باشد كه تأمين تمام يا قسمتي از زمين تجهيز كارگاه را به پيمانكار محول كند، تأمين آن از سوي پيمانكار را در ماده «٢٨- الف» شرايط خصوصي، پيش‌بيني مي‌نمايد.

8-3- با توجه به روشي كه طبق دستورالعمل تعديل آحادبها، بايد براي پيمان‌ها مورد عمل باشد، عبارت زير با درج شماره و تاريخ دستورالعمل مربوط، در زير ماده «٢٩- ه‍» شرايط خصوصي درج مي‌شود. در كارهايي كه روش خاصي براي تعديل آن‌ها لازم است، طبق دستورالعمل تعديل آحادبها، روش مناسب آن را كارفرما پيشنهاد مي‌كند.

در موارد خاص، اگر تمام يا قسمتي از قرارداد مشمول تعديل نباشد، عدم شمول تعديل به آن در ماده «29- ه‍» پيش‌بيني مي‌شود.

9-3- ارز موردنياز براي پرداخت حقوق متخصصان خارجي يا تهيه مصالح و تجهيزات خاص از خارج، با توجه به مقررات ارزي كشور و سهميه ارزي شركت مربوط، با تعيين نرخ برابري ارز، به‌ترتيب، در مواد «٣٨- الف» و «٣٨- ب» شرايط خصوصي پيش‌بيني مي‌شود.

10-3- در كارهايي كه به ماشين‌آلات و ابزار خاصي نياز است كه در داخل كشور نمي‌توان تأمين كرد، كارفرما، با توجه به مقررات ارزي كشور و سهميه ارزي كه در اختيار دارد، نوع، تعداد، و مشخصات ماشين‌آلات موردنياز و اعتبار ارزي كه براي اين منظور اختصاص خواهد داد را در ماده «٣٨- ه‍» شرايط خصوصي پيش‌بيني مي‌نمايد. پرداخت معادل ريالي اين ماشين‌آلات و ديگر هزينه‌هاي خريد آن‌ها به‌عهده پيمانكار است و مالكيت آن‌ها متعلق به پيمانكار مي‌باشد. در كارهايي كه به روش ترك مناقصه به پيمانكار ارجاع مي‌شود، مفاد ماده «٣٨- ه‍» شرايط خصوصي آن‌ها بايد پيش از ارجاع كار به پيمانكار، به تأييد هيأت مديره شركت اصلي برسد.

11-3- در پيمان‌هايي كه كارفرما درنظر دارد به‌منظور ايجاد انگيزه براي تسريع در كار، هزينه تسريع كار به پيمانكار پرداخت كند، بايد ميزان و شرايط مورد نظر براي پرداخت آن‌را همراه با مشخصات اصلي كار، جهت تصويب به كميسيون معاملات مربوط منعكس و پس از تأييد آن اقدام شود.

12-3- مهندس مشاوري كه مسئوليت نظارت بر اجراي كار را به‌عهده مي‌گيرد، بايد تمام صفحه‌هاي شرايط خصوصي را مهر و امضا كند.

13-3- بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌هاي مربوط كه در زمان پيشنهاد قيمت يا توافق نهايي نافذ است، مورد عمل قرار مي‌گيرد.

موافقتنامه کارهای ابنیه صنعت نفت

به روش فهرست بها

موضوع پیمان: …………………

نام پیمانکار: ……………………

شماره: …………………………..

تاریخ: ……………………………

موافقتنامه

اين موافقتنامه به همراه شرايط عمومي و ديگر مدارك الحاقي آن (ماده 2) كه يك مجموعه غيرقابل تفكيك است و پيمان ناميده مي‌شود، در تاريخ … در ………. بين ………. كه در اين پيمان كارفرما ناميده مي‌شود، از يك طرف، و شركت (شركت‌هاي) ………. به‌شماره ثبت (شماره‌هاي ثبت) … كه در اين پيمان، پيمانكار ناميده مي‌شود، از طرف ديگر، طبق مقررات و شرايطي كه در اسناد و مدارك اين پيمان درج شده است، منعقد مي‌گردد.

ماده ١- موضوع

موضوع پيمان، عبارت است از:

……………………………………………………………

ماده ٢- اسناد و مدارك

اين پيمان، شامل اسناد و مدارك زير است:

الف) موافقتنامه،

ب) شرايط عمومي،

ج) شرايط خصوصي،

د) برنامه زماني كلي،

ه‍) فهرست بها و مقادير كار،

و) مشخصات فني (مشخصات فني عمومي، مشخصات فني خصوصي)، دستورالعمل‌ها و استانداردهاي فني و…

ز) نقشه‌ها.

اسناد تكميلي كه حين اجراي كار و به‌منظور اجراي پيمان، به پيمانكار ابلاغ مي‌شود يا بين طرفين پيمان مبادله مي‌گردد نيز جزو اسناد و مدارك پيمان به‌شمار مي‌آيد. اين اسناد بايد در چارچوب اسناد و مدارك پيمان تهيه شود. اين اسناد، ممكن است به‌صورت مشخصات فني، نقشه، دستور كار و صورتمجلس باشد.

در صورت وجود دوگانگي بين اسناد و مدارك پيمان، موافقتنامه پيمان بر ديگر اسناد و مدارك پيمان اولويت دارد. هرگاه دوگانگي مربوط به مشخصات فني باشد، اولويت به‌ترتيب با مشخصات فني خصوصي، نقشه‌هاي اجرايي و مشخصات فني عمومي است و اگر دوگانگي مربوط به بهاي كار باشد، فهرست بها بر ديگر اسناد و مدارك پيمان اولويت دارد.

ماده ٣- مبلغ پيمان

مبلغ پيمان (به حروف) ………. و (به عدد) … ريال است. مبلغ پيمان، با توجه به اسناد و مدارك پيمان تغيير مي‌كند.

ضريب پيمان، برابر است با …

ماده ٤- تاريخ تنفيذ، مدت، تاريخ شروع كار

الف) اين پيمان از تاريخ مبادله آن (ابلاغ از سوي كارفرما) نافذ است.

ب) مدت پيمان … ماه است. اين مدت، تابع تغييرات موضوع ماده ٣٠ شرايط عمومي پيمان است.

ج) تاريخ شروع كار، تاريخ نخستين صورتمجلس تحويل كارگاه است كه پس از مبادله پيمان، تنظيم مي‌شود.

پيمانكار متعهد است از تاريخ تعيين شده براي شروع كار، در مدت … ماه نسبت به تجهيز كارگاه به‌منظور شروع عمليات موضوع پيمان، اقدام نمايد.

ماده ٥- دوره تضمين

حسن انجام عمليات موضوع پيمان، از تاريخ تحويل موقت يا تاريخ ديگري كه طبق ماده ٣٩ شرايط عمومي تعيين مي‌شود، براي … ماه از سوي پيمانكار، تضمين مي‌گردد و طي آن به‌ترتيب ماده ٤٢ شرايط عمومي عمل مي‌شود.

ماده ٦- نظارت بر اجراي كار

نظارت بر اجراي تعهدات پيمانكار طبق اسناد و مدارك پيمان، از طرف كارفرما به عهده ………. به نشاني ………. واگذار شده است كه با توجه به مواد ٣٢ و ٣٣ شرايط عمومي انجام مي‌شود.

ماده ٧- نشاني دو طرف

نشاني كارفرما: ………………………….

نشاني پيمانكار: …………………………

نماينده كارفرما نام و نام خانوادگي سمت مهر و امضا

نماينده پيمانكار نام و نام خانوادگي سمت مهر و امضا

شرايط عمومي

فصل اول

تعاريف و مفاهيم

ماده ١- پيمان

پيمان، مجموعه اسناد و مداركي است كه در ماده ٢ موافقتنامه پيمان، درج شده است.

ماده ٢- موافقتنامه

موافقتنامه، سندي است كه مشخصات اصلي پيمان، مانند مشخصات دو طرف، موضوع، مبلغ و مدت پيمان، در آن بيان شده است.

ماده ٣- شرايط عمومي

شرايط عمومي، مفاد همين متن است كه شرايط عمومي حاكم بر پيمان را تعيين مي‌كند.

ماده ٤- شرايط خصوصي

شرايط خصوصي، شرايط ويژه‌اي است كه به‌منظور تكميل شرايط عمومي، براي اين پيمان، با توجه به وضعيت و ماهيت آن، تنظيم شده است. موارد درج شده در شرايط خصوصي، هيچ‌گاه نمي‌تواند مواد شرايط عمومي را نقض كند.

ماده ٥- برنامه زماني اجراي كار

الف) برنامه زماني كلي: برنامه‌اي است كه در آن، زمانبندي كلي كارهاي مورد پيمان برحسب ماه، منعكس گشته و در اسناد و مدارك پيمان درج شده است.

ب) برنامه زماني تفصيلي: برنامه‌اي است كه زمانبندي فعاليت‌هاي مختلف كارهاي موضوع پيمان به‌تفصيل و در چارچوب برنامه زماني كلي، در آن آمده است.

ماده ٦- كارفرما

كارفرما، شخص حقوقي است كه يك طرف امضا كننده پيمان است و عمليات موضوع پيمان را براساس اسناد و مدارك پيمان، به پيمانكار واگذار كرده است. نمايندگان و جانشين‌هاي قانوني كارفرما، در حكم كارفرما مي‌باشند.

ماده ٧- پيمانكار

پيمانكار، شخص حقوقي يا حقيقي است كه طرف ديگر امضا كننده پيمان است و اجراي موضوع پيمان را براساس اسناد و مدارك پيمان، به‌عهده گرفته است. نمايندگان و جانشين‌هاي قانوني پيمانكار، در حكم پيمانكار مي‌باشند.

ماده ٨- مديريت طرح

مديريت طرح، شخص حقوقي است كه به‌منظور مديريت اجراي كار، در چارچوب اختيارات تعيين شده در اسناد و مدارك پيمان، از سوي كارفرما به پيمانكار معرفي مي‌شود.

ماده ٩- مهندس مشاور، مهندس ناظر

الف) مهندس مشاور شخص حقوقي يا حقيقي است كه براي نظارت بر اجراي كار، در چارچوب اختيارات تعيين شده در اسناد و مدارك پيمان از سوي كارفرما به پيمانكار معرفي مي‌شود.

ب) مهندس ناظر، نماينده مقيم كارفرما يا مهندس مشاور در كارگاه است و درچارچوب اختيارات تعيين شده در اسناد و مدارك پيمان به پيمانكار معرفي مي‌شود.

ماده ١٠- ریيس كارگاه

رئیس كارگاه، شخص حقيقي داراي تخصص و تجربه لازم است كه پيمانكار، او را به مهندس مشاور معرفي مي‌كند تا اجراي موضوع پيمان در كارگاه را سرپرستي كند.

ماده ١١- پيمانكار جزء

پيمانكار جزء شخصي حقيقي يا حقوقي است كه تخصص در انجام كارهاي اجرايي را دارد و پيمانكار براي اجراي بخشي از عمليات موضوع پيمان، با او قرارداد مي‌بندد.

ماده ١٢- ابنيه، كار، كارگاه، تجهيز و برچيدن كارگاه

الف) ابنيه، منظور از ابنيه مجموعه فعاليت‌ها براي احداث انواع ساختمان‌هاي مسكوني، اداري و صنعتي و تأسيسات آن‌ها، راه‌ها، پل‌ها، آماده ‌سازي، محوطه‌سازي، محل نصب تجهيزات و مانند اينهاست.

ب) كار، عبارت از مجموعه عمليات، خدمات يا اقدامات مورد نياز، براي آغاز كردن، انجام و پايان دادن عمليات موضوع پيمان است و شامل كارهاي دايمي است كه باقي خواهد ماند و به‌عنوان موضوع پيمان تحويل كارفرما مي‌گردد، و همچنين كارهاي موقتي است كه به‌منظور اجرا و بهره‌برداري و نگهداري موضوع پيمان انجام مي‌شود.

ج) كارگاه، محل يا محل‌هايي است كه عمليات موضوع پيمان در آن اجرا مي‌شود، يا به‌منظور اجراي پيمان، با اجازه كارفرما از آن استفاده مي‌كنند. كارگاه‌ها يا كارخانه‌هاي توليدي خارج از محل‌ها و زمين‌هاي تحويلي كارفرما، كه به‌منظور ساخت تجهيزات يا قطعاتي كه در كار نصب خواهد شد مورد استفاده قرار مي‌گيرد، جزو كارگاه به‌شمار نمي‌آيد.

د) تجهيز كارگاه، عبارت از عمليات، اقدام‌ها و تداركاتي است كه بايد به‌صورت موقت براي دوره اجرا انجام شود، تا آغاز كردن و انجام دادن عمليات موضوع پيمان، طبق اسناد و مدارك پيمان ميسر شود.

ه‍) برچيدن كارگاه، عبارت از جمع‌آوري مصالح، تجهيزات و تأسيسات و ساختمان‌هاي موقت، خارج كردن مواد زايد، مصالح، تجهيزات، ماشين‌آلات و ديگر تداركات پيمانكار از كارگاه و تسطيح و تميز كردن محل‌هاي تحويلي كارفرما مي‌باشد.

ماده ١٣- مصالح، تجهيزات، مصالح و تجهيزات پاي‌كار، ماشين‌آلات و ابزار، تأسيسات و ساختمان‌هاي موقت، وسايل

الف) مصالح، عبارت از مواد، اجناس و كالاهايي است كه به‌منظور عمليات موضوع پيمان مصرف يا نصب شده و در كار باقي مي‌ماند.

ب) تجهيزات، عبارت از دستگاه‌ها و ماشين‌آلاتي است كه در عمليات موضوع پيمان نصب شده و در كار باقي مي‌ماند.

ج) مصالح و تجهيزات پاي كار، عبارت از مصالح و تجهيزاتي است كه پيمانكار با توجه به اسناد و مدارك براي اجراي موضوع پيمان، تهيه كرده و در محل يا محل‌هايي از كارگاه كه در طرح جانمايي تجهيز كارگاه به‌عنوان انبار كارگاه يا محل انباشت مصالح تعيين گرديده است، نگهداري و حفاظت مي‌كند. مصالح و تجهيزات موجود در محل مصرف يا نصب نيز مصالح و تجهيزات پاي كار ناميده مي‌شود.

تبصره – قطعات پيش‌ساخته و تجهيزاتي كه در اجراي موضوع پيمان، با اجازه كارفرما و زيرنظر مهندس مشاور، در كارگاه‌ها يا كارخانه‌هاي توليدي خارج از كارگاه ساخته شده است نيز در حكم مصالح و تجهيزات پاي كار به‌شمار مي‌رود.

د) ماشين‌آلات و ابزار، عبارت از دستگاه‌ها، تجهيزات، ماشين‌آلات، و به‌طوركلي، ابزارهاي اجراي كار است كه به‌منظور اجراي موضوع پيمان به‌صورت موقت به‌كار گرفته مي‌شود. ماشين‌آلات و ابزار را ممكن است ماشين‌آلات نيز بنامند.

ه‍) تأسيسات و ساختمان‌هاي موقت، عبارت از انواع ساختمان‌ها، محوطه‌سازي‌ها، انبارها، تأسيسات آب، برق، سوخت و مخابرات، شالوده دستگاه‌ها، و به‌طوركلي، تمام تأسيسات و بناهايي است كه به‌صورت موقت، براي دوره اجرا تأمين شده و جزو كارهاي تجهيز كارگاه به‌شمار مي‌رود.

و) وسايل، عبارت از اثاثيه اداري، مسكوني، آشپزخانه و ديگر لوازم موردنياز است كه براي دوره اجرا تأمين شده و جزو تجهيز كارگاه منظور مي‌شود.

ماده ١٤- برآورد هزينه اجراي كار، مبلغ پيمان، مبلغ اوليه پيمان، مبلغ نهايي پيمان، ضريب پيمان، نرخ پيمان، مدت پيمان، مدت اوليه پيمان، متوسط كاركرد فرضي ماهانه

الف) برآورد هزينه اجراي كار، مبلغي است كه به‌عنوان هزينه اجراي موضوع پيمان، به‌وسيله كارفرما محاسبه و اعلام شده است.

ب) مبلغ پيمان، مبلغ درج شده در ماده ٣ موافقتنامه با احتساب مبلغ ناشي از تغيير مقادير كار و قيمت جديد است. مبلغ پيمان هنگام مبادله پيمان، همان مبلغ درج شده در ماده ٣ موافقتنامه است كه مبلغ اوليه پيمان ناميده مي‌شود.

ج) مبلغ نهايي پيمان، مبلغ درج شده در ماده ٣ موافقتنامه و تغييرات احتمالي است كه براساس اسناد و مدارك پيمان، در آن ايجاد مي‌شود.

د) ضريب پيمان، حاصل تقسيم مبلغ اوليه پيمان به‌مبلغ برآورد هزينه اجراي كار است.

ه‍) نرخ پيمان، در مورد هريك از اقلام كار، عبارت از بهاي واحد آن قلم در فهرست بهاي منضم به پيمان با اعمال ضريب پيمان و ضريب‌هاي پيش‌بيني شده در فهرست بها و مقادير كار است. در پيمان‌هايي كه مشمول تعديل آحادبها هستند، نرخ پيمان، نرخ محاسبه شده به روش پيش‌گفته، پس از اعمال تعديل آحادبها، مي‌باشد.

و) متوسط كاركرد فرضي ماهانه، عبارت از حاصل تقسيم مبلغ اوليه به‌مدت اوليه پيمان است.

ز) مدت پيمان يا مدت اجراي كار، مدت درج شده در بند ب ماده ٤ موافقتنامه و تغييرات احتمالي است كه براساس ماده ٣٠ در آن ايجاد مي‌شود. مدت اوليه پيمان هنگام مبادله پيمان، همان مدت درج شده در ماده ٤ موافقتنامه است كه مدت اوليه پيمان ناميده مي‌شود.

ماده ١٥- روز و ماه، تاريخ‌ها، مفرد و جمع، عنوان‌ها

الف) روز و ماه، روز و ماه تقويمي و شمسي است.

ب) تاريخ‌ها طبق تقويم سال شمسي كشور است.

ج) هرجا كه معناي عبارت ايجاب كند، كلمات مفرد معناي جمع و كلمات جمع معناي مفرد دارند.

د) عنوان‌هاي به‌كار رفته در متون موافقتنامه يا شرايط عمومي و ديگر قسمت‌هاي اسناد و مدارك پيمان، صرفاً به‌منظور راهنمايي و آگاهي از مفاد اسناد و مدارك است و نمي‌توان در تفسير اسناد و مدارك پيمان، از آن‌ها استفاده كرد.

فصل دوم

تأييدات و تعهدات پيمانكار

ماده ١٦- تأييدات پيمانكار

موارد زير را پيمانكار تأييد مي‌نمايد:

الف) تمام اسناد و مدارك موضوع ماده ٢ موافقتنامه را مطالعه نموده و از مفاد آن كاملاً آگاه شده است.

ب) نسبت به تأمين نيروي انساني موردنياز و تدارك مصالح، تجهيزات، ماشين‌آلات و ابزار اجراي كار طبق مشخصات در محل يا از نقاط ديگر، اطمينان يافته است.

ج) محل اجراي كار را ديده و بررسي كرده است و از وضعيت آب‌وهوا، بارندگي و امكان اجراي كار در فصل‌هاي مختلف سال، با درنظر گرفتن مدت اجراي كار، اطلاع يافته است.

د) از قوانين و مقررات مربوط به كار، بيمه‌هاي اجتماعي، ماليات‌ها، عوارض و ديگر قوانين و مقررات، كه تا تاريخ تسليم پيشنهاد معمول و مجرا بوده است، كاملاً مطلع بوده و متعهد است كه همه آن‌ها را رعايت كند و در هرحال، مسئوليت عدم رعايت قوانين و مقررات ياد شده، برعهده پيمانكار است.

ه‍) در تهيه پيشنهاد قيمت، سود موردنظر خود و تمام هزينه‌هاي ناشي از مفاد بندهاي بالا را درنظر گرفته و بعداً از هيچ بابت، حق درخواست اضافه پرداختي ندارد.

به هرحال، پيمانكار تأييد مي‌نمايد كه هنگام تسليم پيشنهاد، مطالعات كافي انجام داده و هيچ موردي باقي نمانده است كه بعداً در مورد آن استناد به جهل خود نمايد.

ماده ١٧- كاركنان

الف) پيمانكار متعهد است كه عمليات موضوع پيمان را به‌وسيله افرادي‌كه در كار خود تخصص و تجربه دارند، انجام دهد. كساني‌كه در اجراي اين پيمان، خدماتي براي پيمانكار انجام مي‌دهند، كاركنان پيمانكار شناخته مي‌شوند. اگر در اسناد پيمان، استفاده از متخصصان خارجي پيش‌بيني شده باشد، پيمانكار متعهد است كه قبلاً وضعيت استخدام، مانند ميزان حقوق و مزايا، مدت استخدام و محل اقامت و مشخصات آن‌ها را به‌وسيله مهندس مشاور به اطلاع كارفرما برساند و با رعايت مقررات ذيربط و تأمين هزينه‌هاي مربوط، براي استخدام آن‌ها اقدام كند. كارفرما تسهيلات لازم در حد امكان را براي استخدام متخصصان ياد شده فراهم مي‌نمايد. تشخيص لزوم و حدود تسهيلات مزبور با كارفرماست و اين مساعدت از مسئوليت پيمانكار نمي‌كاهد.

ب) تأمين نيروي انساني موردنياز و محل سكونت مناسب، آب آشاميدني و روشنايي كافي براي آن‌ها به‌عهده پيمانكار است.

ج) كاركنان ايراني كارگاه بايد داراي شناسنامه، و كاركنان بيگانه كارگاه بايد داراي پروانه اقامت و اجازه كار باشند.

د) پيمانكار نبايد كاركنان شاغل كارفرما، مهندس مشاور طرح و مديريت طرح را به‌كار گيرد، همچنين كاركنان ساير وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و شركت‌هاي دولتي و شهرداري‌ها را بدون اجازه مسئولان ذيربط نبايد استخدام نمايد و از به‌كار گماشتن اشخاصي كه استخدام آنان از نظر اداره وظيفه عمومي مجاز نيست نيز بايد خودداري كند.

ه‍) پيمانكار موظف است كه براي كارگران كارنامه كاركرد روزانه صادر كند و در اختيار آنان قرار دهد. مهندس ناظر مي‌تواند از ادامه كار كارگران بدون كارنامه جلوگيري نمايد.

و) پيمانكار متعهد است كه دستمزد كارگران خود را طبق قانون كار مرتباً پرداخت كند. درصورتي‌كه در پرداخت دستمزد كارگران تأخيري پيش آيد، كارفرما يا مهندس مشاور به پيمانكار اخطار مي‌كند كه طلب كارگران را پرداخت نمايد. در صورت استنكاف پيمانكار، كارفرما مي‌تواند دستمزد كارگران را براي ماه يا ماه‌هايي كه صورت‌وضعيت آن به پيمانكار پرداخت شده است، طبق كارنامه‌هاي كارگري كه در دست كارگران و داراي امضاي رئیس كارگاه است، با توجه به پرداخت‌هاي علي‌الحساب كه به آن‌ها شده است، با حضور نماينده مهندس مشاور و پيمانكار، از محل مطالبات پيمانكار پرداخت كند و مبلغ پرداختي را به اضافه ١٥ درصد، به‌حساب بدهي پيمانكار منظور نمايد و اگر مطالبات كافي نباشد، از محل تضمين‌هاي پيمانكار تأمين كند. درصورتي‌كه نماينده پيمانكار، با وجود اخطار مهندس مشاور، از حضور براي پرداخت‌ها خودداري كند، كارفرما پرداخت مزبور را انجام مي‌دهد، بدون اين‌كه پيمانكار حق اعتراضي بر اين عمل و مبلغ پرداختي و تعداد كارگران و ميزان استحقاقي آنان داشته باشد. در صورت تكرار تأخير در پرداخت دستمزد كارگران به‌مدت بيش از يك ماه، براي ماهي كه صورت‌وضعيت آن پرداخت شده است، كارفرما مي‌تواند پيمان را فسخ نمايد.

ز) پيمانكار مي‌كوشد تا حد ممكن، كارگران موردنياز خود را از بين ساكنين منطقه اجراي كار كه صلاحيت انجام كارهاي موضوع پيمان را داشته باشند، انتخاب كند و به‌كار گمارد.

ح) پيمانكار موظف به اجراي مقررات بيمه درماني و اجتماعي، مقررات و دستورالعمل‌هاي حفاظت فني و بهداشت كار است.

ط) در اجراي اين پيمان، پيمانكار در مقابل كارفرما مسئول اعمال كاركنان خود است. هرگاه كاركنان و كارگران پيمانكار و پيمانكاران جزء، صلاحيت لازم براي انجام كار مربوط را نداشته باشند يا باعث اختلال نظم كارگاه شوند، مهندس مشاور يا مهندس ناظر، مراتب را براي بار اول به رئیس كارگاه تذكر مي‌دهد، و در صورت تكرار، مي‌تواند از پيمانكار بخواهد كه متخلفان را از كار بركنار كند. در اين‌صورت، پيمانكار مكلف به اجراي اين دستور است و حق ندارد بركنارشدگان را بار ديگر در همان كارگاه به‌كار گمارد. اجراي اين دستور از مسئوليت‌هاي پيمانكار نمي‌كاهد و ايجاد حقي براي او نمي‌كند.

ماده ١٨- مسئوليت حسن اجراي كار، برنامه كار، گزارش پيشرفت كار، هماهنگي با پيمانكاران ديگر، رئیس كارگاه

الف) پيمانكار مسئوليت كامل حسن انجام كارهاي موضوع پيمان را طبق اسناد و مدارك پيمان به‌عهده دارد.

ب) پيمانكار متعهد است كه سازمان، روش اجرا و برنامه زماني تفصيلي اجراي كار را طبق نظر مهندس مشاور براساس نقشه‌هاي موجود و برنامه زماني كلي تهيه كند و ظرف يك ماه از تاريخ مبادله پيمان، يا مدت ديگري كه در اسناد و مدارك پيمان تعيين شده است، تسليم مهندس مشاور نمايد تا پس از اصلاح و تصويب كارفرما براي اجرا به پيمانكار ابلاغ شود. اگر در اسناد و مدارك پيمان، جزیياتي براي چگونگي تهيه برنامه زماني تفصيلي و بهنگام كردن آن تعيين شده باشد، پيمانكار ملزم به رعايت آن مي‌باشد.

ج) درصورتي‌كه حين اجراي كار، پيمانكار تشخيص دهد كه تغييراتي در برنامه زماني تفصيلي ضروري است، موظف است كه پيش از رسيدن موعد انجام كارهايي كه به‌نظر او بايد در برنامه آن تغيير داده شود، مراتب را با ذكر دليل به مهندس مشاور اطلاع دهد. مهندس مشاور تغييرات مورد تقاضاي پيمانكار را در قالب برنامه زماني كلي رسيدگي مي‌كند و آنچه را كه مورد قبول است، پس از تصويب كارفرما، به پيمانكار ابلاغ مي‌كند. بديهي است كه اين تغييرات در حدود مندرجات پيمان، از ميزان تعهدات و مسئوليت‌هاي پيمانكار نمي‌كاهد.

اگر تغيير برنامه زماني تفصيلي از سوي مهندس مشاور مطرح شود، پيمانكار با توجه به‌نظر مهندس مشاور، تغييرات برنامه زماني تفصيلي را تهيه مي‌كند و به شرح پيش‌گفته، براي طي مراتب بررسي و تصويب، تسليم مهندس مشاور مي‌نمايد.

د) پيمانكار متعهد است كه هماهنگي لازم را با ديگر پيمانكاران يا گروه‌هاي اجرايي متعلق به كارفرما، كه به‌نحوي با موضوع قرارداد مرتبط هستند، به‌عمل آورد. برنامه‌ريزي چگونگي اين هماهنگي توسط مهندس مشاور به پيمانكار ابلاغ مي‌شود.

ه‍) پيمانكار مكلف است كه در پايان هر ماه، گزارش كامل كارهاي انجام شده در آن ماه را تهيه نمايد شكل و چگونگي تهيه گزارش را مهندس مشاور تعيين مي‌كند. اين گزارش، شامل مقدار و درصد فعاليت‌هاي انجام شده، ميزان پيشرفت يا تأخير نسبت به برنامه زماني تفصيلي، مشكلات و موانع اجرايي، نوع و مقدار مصالح و تجهيزات وارد شده به كارگاه، تعداد و نوع ماشين‌آلات موجود و آماده به كار، تعداد و تخصص نيروي انساني موجود و ديگر اطلاعات لازم مي‌باشد. درصورتي‌كه جزیيات ديگري براي چگونگي تهيه گزارش پيشرفت كار در اسناد و مدارك پيمان تعيين شده باشد، پيمانكار موظف به رعايت آن است.

و) پيمانكار متعهد است كه يك نسخه از برنامه، نمودارها و جدول‌هاي پيشرفت كار و نقشه‌هاي اجرايي را در كارگاه آماده داشته باشد تا در صورت لزوم، مهندس مشاور و كساني‌كه اجازه بازديد از كارگاه را دارند، از آن استفاده كنند.

ز) پيمانكار بايد پيش از آغاز عمليات، شخص واجد صلاحيتي را كه مورد قبول مهندس مشاور باشد، به‌عنوان رئیس كارگاه معرفي نمايد. رئیس كارگاه بايد در اوقات كار در كارگاه حاضر باشد و عمليات اجرايي، با مسئوليت و نظارت او انجام شود. اگر ضمن كار معلوم شود كه رئیس كارگاه قادر به انجام وظايف خود نيست، مهندس مشاور، با ذكر دليل، درخواست تعويض او را از پيمانكار خواهد كرد و پيمانكار مكلف است ظرف يك ماه، شخص واجد صلاحيت ديگري را كه مورد قبول مهندس مشاور باشد، معرفي كند.

پيمانكار بايد به‌منظور اجراي كار و دريافت دستور كارها و نقشه‌ها از مهندس مشاور و همچنين براي تنظيم صورت‌وضعيت‌هاي موقت، اختيارات كافي به رئیس كارگاه بدهد. هر نوع اخطار و اعلام كه مربوط به اجراي كار باشد و از طرف مهندس مشاور يا نماينده او به رئیس كارگاه ابلاغ شود، در حكم ابلاغ به پيمانكار است.

پيمانكار مي‌تواند، در صورت لزوم، رئیس كارگاه را عوض كند، مشروط به اين‌كه پيش از تعويض، مراتب را به اطلاع مهندس مشاور برساند و صلاحيت جانشين او مورد قبول نامبرده باشد.

ماده ١٩- كنترل نقاط نشانه، پياده كردن نقشه‌ها، اندازه‌گيري‌ها

الف) پيمانكار، پيش از آغاز عمليات موضوع پيمان، بايد نقاط نشانه و مبدأ را از لحاظ تطبيق با نقشه‌ها كنترل نمايد و درصورتي‌كه اختلافي موجود نباشد، درستي آن‌ها را تأييد و اعلام دارد و درصورتي‌كه اختلافي وجود داشته باشد، مراتب را به اطلاع مهندس مشاور برساند تا وضع موجود با مهندس مشاور و كارفرما صورتمجلس شود و ملاك شروع عمليات قرار گيرد. بديهي است كه پس از آغاز عمليات، هيچ‌گونه اعتراضي از جانب پيمانكار در اين زمينه پذيرفته نيست. پس از تحويل هر قسمت از كارگاه، پيمانكار بايد بي‌درنگ، نقاط نشانه و مبدأ و همچنين علايم مربوط به آن‌ها را با بتن يا مصالح بنايي تثبيت نمايد و در طول مدت اجراي كار تا تحويل موقت، به هزينه خود، حفظ و نگهداري كند.

ب) پيمانكار متعهد است كه نقشه‌ها، امتدادها و محورها را با نظارت مهندس مشاور پياده كند و درستي آن‌ها را با مهندس مشاور صورتمجلس كند. درصورتي‌كه هنگام پياده كردن نقشه‌ها، امتدادها و محورها، اختلافي در مورد تراز زمين طبيعي با تراز آن‌ها در مدارك فني مشاهده شود، وضع موجود را پيمانكار و مهندس مشاور و كارفرما صورتمجلس مي‌كنند.

تراز كف پي بناها و زيرسازي راه‌ها و تمام عملياتي كه پس از انجام كار پوشيده مي‌شوند و بعداً مرئي نيستند، يا به هر صورت، كنترل و اندازه‌گيري كامل آن‌ها بعداً ميسر نباشد، بايد پيش از پوشيده شدن يا از بين رفتن آثار آن‌ها، صورتمجلس شود و به امضاي مهندس ناظر و رئیس كارگاه برسد. اين صورتمجلس‌ها، ملاك اندازه‌گيري‌ها در تنظيم صورت‌وضعيت‌هاست. اگر پيمانكار عملياتي را كه بايد مورد آزمايش يا بازديد قرار گيرد و تأييد شود، پيش از آنكه اقدامات پيش‌گفته انجام شود بپوشاند، موظف است پوشش‌هاي انجام شده را به هزينه خود بردارد و پس از انجام آزمايش‌ها و بازديدهاي لازم و تأييد انجام كار از سوي مهندس ناظر، به هزينه خود، نسبت به پوشش مجدد و اصلاح كار اقدام كند.

ج) اندازه‌گيري‌ها براساس نقشه‌هاي اجرايي، دستور كارهاي اجرا شده و صورتمجلس‌ها، كه شامل كروكي‌هاي لازم و روشن است، انجام مي‌شود.

ماده ٢٠- تجهيز كارگاه، تدارك مصالح، تجهيزات و ماشين‌آلات

الف) پيمانكار موظف است كه پس از تحويل گرفتن كارگاه، با توجه به‌مدت تعيين شده براي تجهيز، طرح جانمايي تجهيز كارگاه را تهيه كرده و پس از تأييد مهندس مشاور، آن را مبناي تجهيز كارگاه قرار دهد. تأمين آب، برق، سوخت و مخابرات، و به‌طوركلي، تجهيز كامل كارگاه، به‌نحوي كه براي اجراي كار طبق اسناد و مدارك پيمان لازم است، به‌عهده پيمانكار مي‌باشد، مگر آنكه در اسناد و مدارك پيمان، ترتيب ديگري پيش‌بيني شده باشد.

ب) تأمين نيروي انساني، مصالح و تجهيزات، ماشين‌آلات و ابزار به‌عهده پيمانكار است، مگر آنكه در اسناد و مدارك پيمان، ترتيب ديگري پيش‌بيني شده باشد.

مصالح و تجهيزاتي كه پيمانكار براي انجام عمليات موضوع پيمان تهيه و در كارگاه نگهداري مي‌كند، بايد به قرار زير باشد.

1- اگر منابع تهيه مصالح و تجهيزات در اسناد و مدارك پيمان تعيين شده باشد يا بعداً معين شود، بايد از همان منابع تهيه گردد. نمونه يا كاتالوگ فني مصالح و تجهيزات بايد از نظر تطبيق با مشخصات فني، پيش از سفارش، به تأييد مهندس مشاور برسد. در هرحال، از نظر مرغوبيت بايد كاملاً طبق مشخصات فني باشد و مورد تأييد مهندس مشاور قرار گيرد.

2- ذكر منابع تهيه مصالح و تجهيزات در اسناد و مدارك پيمان يا تعيين آن‌ها ضمن اجرا، از تعهدات پيمانكار در قبال تهيه مصالح و تجهيزات مرغوب و كافي نمي‌كاهد. بدين روي، پيمانكار موظف است با مطالعه كافي نسبت به امكانات محلي و كيفيت منابع تهيه مصالح و تجهيزات، نظر و پيشنهاد خود را تسليم مهندس مشاور كند. درصورتي‌كه استفاده از اين قبيل منابع مورد موافقت مهندس مشاور و كارفرما قرار گيرد، اقدام به تهيه و حمل آن‌ها نمايد. بديهي است كه كارفرما اين حق را دارد كه منابع تهيه مصالح را تغيير دهد و پيمانكار موظف به رعايت آن مي‌باشد. اگر به مناسبت اين تغيير محل، كسر يا اضافه هزينه‌اي بابت تغيير مسافت حمل يا عوامل ديگر ايجاد شود، تفاوت بها، به اقتضاي مورد، از پيمانكار كسر يا به او پرداخت مي‌شود. پيمانكار ملزم به رعايت مقررات مربوط به استخراج و بهره‌برداري شن و ماسه و ديگر مصالح معدني است.

3- نوع، مقدار و تاريخ ورود مصالح و تجهيزات به كارگاه بايد با مهندس ناظر صورتمجلس شود. مصالح بايد به‌طور مرتب به‌نحوي انبار شود كه تمام آن به سهولت قابل بازرسي، شمارش يا اندازه‌گيري باشد. انبار مصالح بايد از هر لحاظ قابل حفاظت بوده تا مصالح در مقابل عوامل جوي و عوامل ديگر مصون باشد.

ج) هرگاه تهيه يا توزيع مصالح و لوازمي در داخل كشور در انحصار دولت باشد، كارفرما تسهيلات لازم براي تهيه آن مصالح و لوازم را فراهم مي‌كند. اگر تهيه بعضي از مصالح يا لوازم، طبق مشخصات ذيربط در داخل كشور ميسر نباشد و ورود آن‌ها هم از طرف دولت ممنوع شده يا بشود، كارفرما يا خودش اجازه ورود مصالح و لوازم مزبور را براي پيمانكار تحصيل مي‌كند يا مشخصات را تغيير مي‌دهد.

د) در مواردي‌كه مصالح و تجهيزاتي بايد به‌وسيله پيمانكار از خارج كشور تهيه شود، كارفرما اجازه ورود آن‌ها را از سازمان‌هاي ذيربط به هزينه پيمانكار تحصيل مي‌نمايد. هرگاه ضمن اجراي كار، محدوديت‌هاي جديدي پيش آيد كه به‌علت آن، پيمانكار نتواند مصالح و تجهيزات موردنياز اجراي كار را، در مدتي كه برنامه پيشرفت كار ايجاب مي‌كند، از خارج از كشور تهيه و وارد كند، مراتب را با ذكر دليل و ارائه اسناد از طريق مهندس مشاور به اطلاع كارفرما مي‌رساند تا با توجه به برنامه زماني اجراي كار، كارفرما در مورد چگونگي تأمين اين قبيل مصالح و تجهيزات، تصميم‌گيري نمايد.

ه‍) درصورتي‌كه در اسناد و مدارك پيمان، مشخصاتي براي ماشين‌آلات و ابزار اجراي كار تعيين شده باشد، پيمانكار بايد آن‌ها را طبق مشخصات تعيين شده، تأمين كند. هرگاه ضمن اجراي كار، مهندس مشاور تشخيص دهد كه ماشين‌آلات و ابزار موجود پيمانكار، براي اتمام كار در مدت پيمان كافي نيست يا مشخصات آن‌ها براي اجراي كار، مناسب نيست، مراتب را به پيمانكار ابلاغ مي‌كند. پيمانكار مكلف است كه ماشين‌آلات و ابزار خود را طبق نظر مهندس مشاور و در مدتي كه نامبرده تعيين مي‌نمايد، تكميل و تقويت كند، بدون اين‌كه براي اين كار، ادعاي خسارت يا هزينه اضافي از كارفرما داشته باشد.

و) پيمانكار نمي‌تواند ماشين‌آلات و ابزاري را كه براي انجام عمليات لازم است، از كارگاه خارج كند. در مورد بيرون بردن ماشين‌آلاتي كه در كارگاه موردنياز نيست، پيمانكار، تقاضاي بيرون بردن ماشين‌آلات مزبور را به مهندس مشاور تسليم مي‌كند. مهندس مشاور، به تقاضاي او رسيدگي مي‌كند، و درصورتي‌كه موجه باشد، اجازه خروج مي‌دهد.

ز) درصورتي‌كه طبق اسناد و مدارك پيمان، تأمين اقلامي از تجهيزات كه پيمانكار بايد نصب كند و به‌صورت دايم در كار باقي بماند، در تعهد كارفرما باشد، پيمانكار مسئول عملكرد ناقص احتمالي اين تجهيزات نيست، مگر آنكه ثابت شود كه نقص آن‌ها مربوط به‌كار پيمانكار است.

ح) پيمانكار بايد تمهيدات و اقدامات مقتضي به‌منظور حفظ محيط زيست (در داخل يا خارج كارگاه) به‌عمل آورده و از آزار ناشي از آلودگي، سرو صدا و ساير آثار سوء ناشي از عمليات خود به اشخاص يا اموال را به حداقل برساند.

ط) اگر در اسناد و مدارك پيمان، تكليفي براي تهيه غذا، مسكن و دفتر كار كاركنان كارفرما، مهندس مشاور و آزمايشگاه در محل كار به‌عهده پيمانكار گذاشته شود، پيمانكار موظف به تأمين آن‌ها، طبق شرايط پيش‌بيني شده، مي‌باشد.

ماده ٢١- حفاظت از كار و شخص ثالث، بيمه كار، مراقبت‌هاي لازم

الف) پيمانكار از روز تحويل كارگاه تا روز تحويل موقت عمليات موضوع پيمان، مسئول حفظ و نگهداري كارهاي انجام شده، مصالح، تجهيزات، ماشين‌آلات و ابزار، زمين‌ها، راه‌ها، تأسيسات و بناهايي مي‌باشد كه زيرنظر و مراقبت او قرار دارد، و به‌همين منظور، اقدامات لازم را براي نگهداري و حفاظت آن‌ها در داخل كارگاه در مقابل عوامل جوي و طغيان آب رودخانه‌ها و سرقت و حريق و مانند اين‌ها به‌عمل مي‌آورد.

ب) پيمانكار در چارچوب مقررات و دستورالعمل‌هاي حفاظت فني و بهداشت كار، مسئول خسارت‌هاي وارد شده به شخص ثالث در محوطه كارگاه است، و در هرحال، كارفرما در اين مورد هيچ نوع مسئوليتي به‌عهده ندارد. كارفرما و مهندس مشاور مي‌توانند در صورت مشاهده عدم رعايت دستورالعمل‌هاي حفاظت فني و بهداشت كار، دستور توقف بخشي از كار را كه داراي ايمني لازم نيست تا برقراري ايمني طبق دستورالعمل‌هاي ياد شده صادر نمايند. در اين حالت، پيمانكار حق مطالبه خسارت در اثر دستور توقف كار را ندارد.

پيمانكار متعهد است كه تدابير لازم را براي جلوگيري از وارد شدن خسارت و آسيب به املاك مجاور اتخاذ نمايد، و اگر در اثر سهل‌انگاري او خسارتي به املاك و تأسيسات مجاور يا محصول آن‌ها وارد آيد، پيمانكار مسئول جبران آن مي‌باشد.

ج) پيمانكار مكلف است كه پيش از شروع كار، تمام يا آن قسمت از كارهاي موضوع پيمان را كه در اسناد و مدارك پيمان تعيين شده است، در مقابل مواردي از حوادث مذكور در اسناد ياد شده به‌نفع كارفرما نزد مؤسسه‌اي كه مورد قبول كارفرما باشد، بيمه نموده و بيمه‌نامه‌ها را به كارفرما تسليم كند. بيمه نامه‌ها بايد تا تاريخ تحويل موقت اعتبار داشته باشد، تا زماني كه تحويل موقت انجام نشده است، پيمانكار مكلف است كه بيمه نامه‌ها را تا مدتي كه لازم است تمديد كند. كارفرما هزينه‌هاي مربوط به بيمه به شرح پيش‌گفته را در مقابل ارائه اسناد صادر شده از سوي بيمه‌گر، عيناً به بيمه‌گر پرداخت مي‌كند. آن قسمت از هزينه بيمه كه مربوط به‌مدت تأخير غير مجاز پيمانكار باشد، به‌حساب بدهي پيمانكار منظور مي‌شود.

در صورت بروز حادثه‌اي كه باعث از بين رفتن تمام يا قسمتي از كارهاي انجام يافته و مصالح و تجهيزات پاي كار شود، پيمانكار موظف است كه: اولاً مراتب را فوراً به كارفرما و مهندس مشاور و طبق مقررات بيمه به بيمه‌گر اطلاع دهد، ثانياً طبق دستور كارفرما يا مهندس مشاور، كارها را به‌حالت اوليه بازگرداند. برنامه زماني انجام كارهاي پيش‌گفته توسط پيمانكار تهيه مي‌گردد و پس از تأييد مهندس مشاور و كارفرما، به اجرا درمي‌آيد. كارفرما خسارت‌هاي وارد شده بر آنچه را كه بيمه شده است از بيمه‌گر وصول مي‌نمايد و مبلغ وصول شده از بيمه‌گر را براي تجديد عمليات به‌تناسب پيشرفت كار و طبق هزينه تمام شده، اعم از هزينه مستقيم يا غيرمستقيم (بالاسري)، با تأييد مهندس مشاور به‌تدريج تا اعاده كار به‌حالت اوليه به پيمانكار پرداخت مي‌كند. كارفرما بايد كارهاي موضوع پيمان را به‌نحوي بيمه كند كه در صورت بروز حادثه، خسارت دريافتي از بيمه‌گر براي اعاده كارها به‌حالت اوليه كافي باشد، درصورتي‌كه تكليف بيمه كار در اسناد و مدارك پيمان تعيين نشده باشد، پيش از شروع كار، پيمانكار چگونگي بيمه كار را از كارفرما استعلام مي‌نمايد و كارفرما در مدت ١٠ روز كارها و حوادث مشمول بيمه را تعيين و به پيمانكار ابلاغ مي‌كند تا پيمانكار طبق مفاد اين بند در مورد بيمه كار اقدام كند. اگر كارفرما عمليات موضوع پيمان را بيمه نكند، در صورت وقوع حادثه، جبران خسارت‌هاي وارد شده به‌عهده او مي‌باشد.

د) پيمانكار موظف است كه تمام ساختمان‌ها و تأسيسات موقت، ماشين‌آلات و ابزار و وسايل كارگاه را، كه متعلق به او يا در اختيار اوست و براي انجام عمليات موضوع پيمان به‌كار مي‌گيرد، به هزينه خود بيمه كند و رونوشت بيمه‌نامه‌ها را به كارفرما تسليم نمايد. ماشين‌آلات و ابزاري را كه كارفرما در اختيار پيمانكار قرار مي‌دهد، كارفرما بيمه مي‌كند.

ه‍) پيمانكار موظف است كه روشنايي قسمت‌هايي از داخل كارگاه را كه بايد روشن باشد تأمين كند، و همچنين تمام علايم راهنمايي و خطر و وسايل حفاظتي، و در صورت لزوم، حصاركشي را فراهم نمايد و تعداد كافي نگهبان و مراقب در هرجا كه لازم باشد، بگمارد.

و) پيمانكار متعهد است كه عمليات اجرايي خود را طوري انجام دهد كه راه عبور مناسبي در پياده‌رو و سواره‌رو براي عبور و مرور رهگذران و وسايط نقليه همواره باز بماند و مصالح خود را در محل‌هايي انبار كند كه موجب ناراحتي يا زحمت ساكنان اطراف، يا رهگذران نشود. استفاده از ماشين‌آلات و ابزار در ساعات عادي كار، و در نتيجه، صداي آن‌ها و همچنين استفاده از راه‌هاي معين به‌منظور انجام عمليات، مزاحمت تلقي نمي‌شود.

در مواردي‌كه اجراي كار ايجاب كند كه قسمتي از سواره‌رو يا پياده رو براي مدتي موقت و با اطلاع مهندس مشاور يا مهندس ناظر به كلي مسدود شود، پيمانكار بايد با كسب مجوز لازم از مقامات محلي، عبور و مرور را با راه‌هاي انحرافي كه مسير آن‌ها بايد به تأیيد مهندس مشاور برسد، تأمين كند. كارفرما نيز مساعدت لازم را براي تحصيل مجوزهاي موردنياز به‌عمل مي‌آورد.

اگر ترتيب احتساب و پرداخت هزينه ايجاد و نگهداري راه‌هاي انحرافي در اسناد و مدارك پيمان معين نشده باشد، اين هزينه‌ها به‌عهده پيمانكار است. همچنين پيمانكار متعهد است كه در حمل مصالح و ماشين‌آلات و عبور آن‌ها از راه‌ها، پل‌ها و تونل‌ها، رعايت قوانين، مقررات و استانداردها را بكند و اگر عبور ماشين يا مصالحي ترتيب خاصي را ايجاب كند، با نظر كارفرما يا مهندس مشاور اقدام نمايد. هرگاه پيمانكار برخلاف مفاد اين بند رفتار كند، مسئول جبران خسارت‌هاي وارد شده مي‌باشد.

ز) پيمانكار متعهد است كه انتظامات كارگاه را تأمين كند و از ورود اشخاص غيرمجاز و كساني‌كه باعث اختلال نظم كارگاه مي‌شوند، خود يا توسط مقامات انتظامي جلوگيري كند.

ح) هرگاه پيمانكار در اجراي تمام يا قسمتي از موارد درج شده در اين ماده سهل‌انگاري يا كوتاهي كند و از انجام تعهداتي كه طبق آن به‌عهده گرفته است خودداري نمايد، كارفرما حق دارد آن تعهدات را به‌جاي پيمانكار انجام دهد و هزينه‌هاي انجام شده و خسارت وارد شده را به اضافه ١٥ درصد به‌حساب بدهي پيمانكار منظور كرده و از مطالبات وي كسر نمايد. در اين‌صورت، هرگونه ادعاي پيمانكار نسبت به اين قبيل پرداخت‌ها و همچنين نسبت به تشخيص كارفرما، خواه از نظر اساس تخلف و خواه از نظر مبلغ پرداختي، بي‌اثر مي‌باشد.

ماده ٢٢- ترتيب گردش مدارك، نقشه‌ها و ابلاغ دستور كارها

الف) تمام نقشه‌ها، مشخصات، دستورالعمل‌ها و استانداردهاي فني كه داراي مهر و امضاي مهندس مشاور است، به تعداد نسخه‌هاي درج شده در اسناد و مدارك پيمان و درصورتي‌كه در اسناد و مدارك پيمان تعداد نسخه معين نشده باشد، در دو نسخه، بدون دريافت هزينه، در اختيار پيمانكار قرار مي‌گيرد. در صورت نياز پيمانكار، نسخه‌هاي اضافي به هزينه او تكثير مي‌شود. پيمانكار بايد يك نسخه از نقشه‌ها و مشخصات، با آخرين تغييرات آن‌ها را هميشه در كارگاه نگهداري كند، تا در صورت لزوم، به‌منظور بازرسي كارها در اختيار مهندس مشاور، كارفرما يا نمايندگان آن‌ها قرار گيرد. نسخه اصل نقشه‌ها و مدارك، تا پايان كار نزد مهندس مشاور باقي مي‌ماند.

ب) پيمانكار موظف است كه پيش از آغاز هر قسمت از كار، تمام نقشه‌ها، دستورالعمل‌ها و ديگر اسناد و مدارك فني مربوط به آن قسمت را با دقت مطالعه كند و اندازه درج شده در نقشه‌ها را كنترل نمايد، به‌نحوي كه هيچ‌گونه ابهامی از نظر چگونگي اجراي كار براي خود و كاركنانش باقي نماند. به‌طوركلي، كمبود نقشه براي هر قسمت از كار هرگز از تعهدات پيمانكار مبني بر اجراي كار نمي‌كاهد. در صورت مشاهده اشتباه در اندازه‌ها يا هرگونه ابهام يا كسري در مدارك، نقشه‌ها و دستورالعمل‌ها، پيمانكار بايد به‌موقع رفع نقص آن‌ها را از مهندس مشاور درخواست كند. مهندس مشاور موظف است كه با توجه به برنامه زماني اجراي كار، براي تكميل نقشه‌ها و ابلاغ به پيمانكار اقدام كند.

ج) هرگاه پيمانكار در مورد درستي بعضي نقشه‌ها و محاسبات يا دستور كارها يا مشخصات مصالح و تجهيزاتي كه بنا به دستور كارفرما از منابع معيني تحصيل مي‌شود ايرادي داشته باشد، بايد با توجه به برنامه زماني تفصيلي، مراتب را با ذكر دليل به اطلاع مهندس مشاور برساند. درصورتي‌كه مهندس مشاور، درستي مدارك پيش‌گفته را تأييد كند، ولي پيمانكار همچنان نسبت به آن‌ها ايراد داشته باشد، پيمانكار بايد موضوع را به كارفرما منعكس نمايد و پس از دريافت نظر كارفرما، طبق نظر او انجام دهد. در چنين حالتي، پيمانكار فقط مسئول اجراي درست كار است و در مورد صحت نقشه‌ها، مشخصات، محاسبات و دستور كارهاي مربوط، مسئوليتي ندارد. هزينه رفع عيب و نقص در چنين مواردي به‌عهده پيمانكار نمي‌باشد.

د) پيمانكار، نقشه‌هاي كارگاهي را كه نقشه‌هاي جزیيات ساخت قطعات و قسمت‌هايي از كار است، در صورت نياز ضمن اجراي كار، براساس نقشه‌هاي اجرايي، مشخصات فني و دستورالعمل سازندگان، تهيه مي‌كند و در سه نسخه، كه يك نسخه آن قابل تكثير باشد، تسليم مهندس مشاور مي‌نمايد. مهندس مشاور، نقشه‌هاي ياد شده را پس از بررسي و اصلاح لازم، تأييد و در يك نسخه به پيمانكار ابلاغ مي‌كند. نسخه قابل تكثير اين مدارك نزد مهندس مشاور نگهداري مي‌شود.

ه‍) نقشه‌هاي چون ساخت، نقشه‌هاي كارهاي انجام شده به‌نحوي كه اجرا شده‌اند، مي‌باشد و شامل تمام نقشه‌هاي اجرايي، اعم از تغيير يافته يا بدون تغييراست. پيمانكار بايد نقشه‌هاي چون ساخت را به‌تدريج و طبق نظر مهندس مشاور، در سه نسخه كه يك نسخه آن قابل تكثير باشد تهيه كند و براي بررسي و تأييد، به مهندس مشاور بدهد.

مهندس مشاور، يك نسخه از نقشه‌هاي چون ساخت تأييد شده را در اختيار پيمانكار قرار مي‌دهد.

و) پيمانكار بايد مشخصات فني، نقشه‌ها و دستورالعمل‌هاي نصب، راه‌اندازي و بهره‌برداري تجهيزاتي را كه تأمين آن‌ها به‌عهده اوست، از سازنده آن‌ها بگيرد و در دو نسخه، به مهندس مشاور بدهد. مهندس مشاور، براساس مدارك سازنده، نقشه‌هاي اجرايي محل استقرار تجهيزات ياد شده را تهيه و براي اجرا به پيمانكار ابلاغ مي‌كند.

ز) مهندس مشاور، تمام موافقت‌ها، معرفي‌ها، تصويب‌ها، اخطارها و دستوركارها را به‌صورت كتبي، به پيمانكار ابلاغ مي‌كند، و در موارد لزوم، به نحو پيش‌بيني شده در اسناد و مدارك پيمان، به تأييد كارفرما نيز مي‌رساند و سپس به پيمانكار ابلاغ مي‌كند. پيمانكار، پس از وصول دستور كارها، مي‌تواند براي اصلاح آن‌ها اظهارنظر كند. اما در هرحال، موظف به اجراي چنين دستور كارهايي است.

در موارد صدور دستور كار شفاهي از سوي مهندس مشاور، پيمانكار مي‌تواند درخواست ابلاغ كتبي آن‌ها را بنمايد و مهندس مشاور نيز موظف است كه دستور كارها را كتبي به پيمانكار ابلاغ كند، در غير اين‌صورت، اين دستور كارها براي پيمانكار معتبر نيست.

مهندس مشاور يك نسخه رونوشت از تمام نامه‌هاي ابلاغي، همراه با نقشه‌ها، دستور كارها و صورت جلسه‌ها را براي كارفرما ارسال مي‌كند.

ح) پيش از تحويل موقت كار طبق ماده ٣٩، پيمانكار دستورالعمل‌هاي راه‌اندازي، راهبري، بهره‌برداري، تعمير و نگهداري را همراه با نقشه‌هاي چون ساخت در سه نسخه، كه يك نسخه آن قابل تكثير باشد، به مهندس مشاور مي‌دهد. مدارك يادشده بايد حاوي جزييات كافي بوده و به‌نحوي باشد كه راهبري، بهره‌برداري، تعمير و نگهداري تمام قسمت‌هاي موضوع پيمان به سهولت انجام شود. درصورتي‌كه در اسناد و مدارك پيمان، تعداد نسخه يا مشخصات ويژه‌اي براي مدارك موضوع اين بند تعيين شده باشد، طبق آن عمل مي‌شود.

ماده ٢٣- حفاظت تأسيسات زيربنايي و تغيير وضع آن‌ها

پيمانكار بايد عمليات موضوع پيمان را به‌نحوي اجرا كند كه به تأسيسات زيربنايي موجود در كارگاه، مانند خطوط آب، برق، گاز، مخابرات و مانند اين‌ها، آسيبي وارد نشود. هرگاه در اثر عمل پيمانكار، به تأسيسات يادشده صدماتي وارد شود، پيمانكار متعهد است كه هزينه ترميم و برقراري مجدد آن‌ها را بپردازد. هرگاه پيمانكار نسبت به جبران خسارت وارد شده اقدام لازم و فوري به‌عمل نياورد، كارفرما مي‌تواند به هر طريق كه مصلحت بداند، براي رفع نقص و خسارت اقدام كند و هزينه آن را به اضافه ١٥ درصد به‌حساب بدهي پيمانكار منظور كند و پيمانكار، از اين بابت، حق هيچ‌گونه اعتراضي ندارد.

درصورتي‌كه موقعيت تأسيسات زيرزميني در اسناد و مدارك پيمان مشخص نشده باشد، پيمانكار بايد با توجه به برنامه زماني اجراي كار، تعيين وضعيت آن‌ها را از مهندس مشاور استعلام كند و پس از اعلام نظر مهندس مشاور، براي عمليات حفاري اقدام نمايد. بدين ترتيب، مسئوليت پيمانكار در مورد بروز هر نوع حادثه و پرداخت خسارت و هزينه‌هاي پيش‌گفته در مورد تأسيسات زيرزميني، منوط به آن است كه نوع، محل يا مسير تأسيسات مزبور به اطلاع پيمانكار رسيده يا در اسناد و مدارك پيمان مشخص شده باشد.

هرگاه انجام عمليات موضوع پيمان، تغيير وضع تأسيسات يادشده را ايجاب كند، پيمانكار به كارفرما اطلاع مي‌دهد تا سازمان‌هاي ذيربط، براي تغيير وضع آن‌ها اقدام كنند. هزينه‌هاي مربوط به عمليات ياد شده، به‌عهده كارفرماست.

ماده ٢٤- واگذاري، پيمانكاران جزء

الف) پيمانكار حق واگذاري پيمان به ديگران را ندارد.

ب) پيمانكار مي‌تواند به‌منظور تسهيل و تسريع در اجراي قسمت يا قسمت‌هايي از عمليات موضوع پيمان، پيمان‌هايي با پيمانكاران جزء ببندد، مشروط به آنكه آنان را از واگذاري كار به ديگران ممنوع كند. درصورتي‌كه در اسناد و مدارك پيمان، كارفرما، لزوم تأييد صلاحيت پيمانكاران جزء را پيش‌بيني كرده باشد، پيمانكار موظف است كه تأييد كارفرما را در اين مورد تحصيل نمايد. اين واگذاري نبايد از پيشرفت كار طبق برنامه زماني اجراي كار بكاهد، و به هرحال، به هيچ روي، از مسئوليت و تعهدات پيمانكار نمي‌كاهد. پيمانكار مسئول تمام عملياتي است كه توسط پيمانكاران جزء يا كاركنان آن‌ها انجام مي‌شود. در پيمان‌هاي بين پيمانكار و پيمانكاران جزء بايد نوشته شود كه در صورت بروز اختلاف بين آن‌ها، كارفرما حق دارد، درصورتي‌كه مقتضي بداند، به مورد اختلاف رسيدگي كند. پيمانكار و پيمانكار جزء نيز مي‌پذيرند كه نظر كارفرما در اين مورد قطعي است و تعهد مي‌كنند كه الزاماً آن را اجرا كنند.

هرگاه در پرداخت مطالبات پيمانكاران جزء، با توجه به شرايط درج شده در پيمان آن‌ها، تأخيري روي دهد، درصورتي‌كه پيمانكار جزء، تعهدات خود را براساس پيمان تنظيمي خود با پيمانكار كاملاً انجام داده و كار او مورد قبول و تأييد مهندس مشاور باشد، كارفرما مي‌تواند بنا بر تقاضاي پيمانكار جزء، با حضور نماينده پيمانكار، به‌كار او رسيدگي كند. اگر در اثر اين رسيدگي، پيمانكار جزء طلبكار شود و پيمانكار از پرداخت آن خودداري كند، كارفرما حق دارد طلب پيمانكار جزء را براي كارهايي كه صورت‌وضعيت آن به پيمانكار پرداخت شده است، از محل مطالبات پيمانكار بپردازد. درصورتي‌كه با اخطار كارفرما، پيمانكار يا نماينده او براي رسيدگي حاضر نشوند، كارفرما رسيدگي مي‌نمايد و به شرح پيش‌گفته عمل مي‌كند و اين عمل قطعي و غير قابل اعتراض است.

هرگاه پس از فسخ يا خاتمه پيمان، پيمانكاران جزء مطالباتي از پيمانكار داشته باشند، مهندس مشاور و كارفرما، به شرح پيش‌گفته موضوع را رسيدگي مي‌نمايند. اگر پس از رسيدگي و تهيه صورت‌حساب نهايي، پيمانكار مطالباتي داشته باشد، كارفرما مي‌تواند طلب پيمانكاران جزء را از محل مطالبات پيمانكار بپردازد.

ماده ٢٥- اجراي كار در شب

اجراي كار در شب، در موارد زير، مجاز است:

الف) در برنامه زماني تفصيلي پيش‌بيني شده باشد.

ب) هرگاه به‌سبب بروز تأخيرهايي از سوي پيمانكار، انجام كار طبق تشخيص پيمانكار در مدت پيمان امكان‌پذير نباشد، پيمانكار مي‌تواند بدون آنكه حق دريافت اضافه هزينه كار را داشته باشد با تأييد مهندس مشاور و موافقت كارفرما، قسمتي از كار را در شب اجرا كند.

ج) هرگاه مهندس مشاور تشخيص دهد كه پيشرفت كار پيمانكار به‌نحوي نيست كه همه عمليات در مدت پيمان پايان يابد، مي‌تواند پس از موافقت كارفرما، به پيمانكار دستور دهد كه قسمتي از كار را در شب اجرا كند. در اين حالت، پيمانكار مكلف به اجراي اين دستور است و حق ادعا يا مطالبه هيچ‌گونه خسارت و اضافه بها ندارد.

د) اگر به تشخيص مهندس مشاور و تأييد كارفرما براي جبران تأخيرهايي كه ناشي از قصور پيمانكار نيست، لازم است كار در شب انجام شود، اضافه هزينه‌هاي مربوط به‌كار در شب، با تأييد مهندس مشاور و تصويب كارفرما، پرداخت مي‌شود. در محاسبه اين هزينه‌ها، به‌منظور تعيين هزينه‌هاي اضافي دستمزد نيروي انساني براي كار در شب، بايد مقررات قانون كار و امور اجتماعي ملاك عمل قرار گيرد.

پيمانكار متعهد است كه ترتيب كار را طوري دهد كه تا حد امكان، اجراي كار در شب براي ساكنان مجاور مزاحمتي ايجاد نكند.

ماده ٢٦- آثار تاريخي و اشياي عتيقه

هرگاه ضمن اجراي كار، اشياي عتيقه يا آثار تاريخي و مسكوكات قديمي و مانند آن در محل كار پيدا شود، پيمانكار متعهد است كه بي‌درنگ مراتب را از طريق مهندس مشاور به اطلاع كارفرما و طبق قوانين به اطلاع دستگاه‌هاي انتظامي برساند. كارفرما براي حفظ و نگهداري يا انتقال اشياي عتيقه، اقدام فوري به‌عمل مي‌آورد.

پيمانكار بايد تا زمان اقدام به حفاظت از سوي كارفرما يا مقامات ذيربط، براي حفظ و نگهداري اشيا و آثار مزبور، مراقبت لازم را به‌عمل آورد.

هرگاه اجراي اين ماده، موجب توقف يا تعطيل عمليات موضوع پيمان گردد، طبق ماده ٤٩ رفتار مي‌شود.

ماده ٢٧- اقامتگاه قانوني

اقامتگاه قانوني كارفرما و پيمانكار همان است كه در موافقتنامه پيمان نوشته شده است. درصورتي‌كه يكي از طرفين، محل قانوني خود را تغيير دهد، بايد نشاني جديد خود را دست كم ١٥ روز پيش از تاريخ تغيير، به طرف ديگر اطلاع دهد، تا وقتي كه نشاني جديد به طرف ديگر اعلام نشده است، مكاتبات به نشاني قبلي ارسال مي‌شود و دريافت شده تلقي مي‌گردد.

فصل سوم

تعهدات و اختيارات كارفرما

ماده ٢٨- تحويل كارگاه

الف) كارفرما متعهد است كه كارگاه را بي‌عوض و بدون معارض تحويل پيمانكار دهد. اگر اجراي كار در زمين‌ها و محل‌هاي تحويلي، مستلزم اخذ پروانه يا پرداخت حقوقي از قبيل عوارض شهرداري، حق ريشه و مستحدثات و مانند اين‌ها باشد، كارفرما متعهد به تحصيل پروانه ساختمان و پرداخت وجوه مزبور است.

تبصره ١- اگر در اسناد و مدارك پيمان، تأمين تمام يا قسمتي از زمين موردنياز براي تجهيز كارگاه به‌عهده پيمانكار گذاشته شده باشد، طبق شرايط پيش‌بيني شده در پيمان عمل مي‌شود.

تبصره ٢- درصورتي‌كه محل تحويل شده به پيمانكار معارض پيدا كند و موجب توقف اجراي تمام يا قسمتي از كار شود، آن قسمت از كار كه متوقف شده است، مشمول تعليق مي‌گردد و طبق ماده ٤٩ رفتار مي‌شود.

ب) كارفرما پس از مبادله پيمان، تاريخ تحويل كارگاه را كه نبايد بيش‌تر از ٣٠ روز از تاريخ مبادله پيمان باشد، به پيمانكار اعلام مي‌كند. پيمانكار بايد در تاريخ تعيين شده در محل كار حاضر شود و طي صورتمجلس‌هايي، اقدام به تحويل گرفتن كارگاه نمايد. درصورتي‌كه حداكثر ٣٠ روز از تاريخ تعيين شده براي تحويل گرفتن كارگاه حاضر نشود، كارفرما حق دارد كه طبق ماده ٤٦، پيمان را فسخ كند.

در صورتمجلس‌هاي تحويل كارگاه بايد حدود و موقعيت زمين‌ها و محل‌هايي كه در آن‌ها موضوع پيمان اجرا مي‌شود و نقاط نشانه با مشخصات آن‌ها، محور عمليات و محل منابع تهيه مصالحي كه بايد در كارگاه توليد گردد، درج شود.

اگر تحويل كارگاه به‌طور يكجا ميسر نباشد، كارفرما بايد كارگاه را به ترتيبي تحويل دهد كه پيمانكار بتواند عمليات موضوع پيمان را طبق برنامه زماني تفصيلي انجام دهد. در اين حالت نيز مهلت كارفرما براي تحويل اولين قسمت از كارگاه كه براي تجهيز كارگاه و شروع عمليات موضوع پيمان لازم است، حداكثر ٣٠ روز است.

ج) هرگاه كارفرما نتواند كارگاه را به پيمانكار به ترتيبي تحويل دهد كه پيمانكار بتواند كار را طبق برنامه زماني تفصيلي انجام دهد، و مدت تأخير در تحويل كارگاه بيش از يك ماه شود، كارفرما به‌منظور جبران خسارت تأخير در تحويل كارگاه، هزينه‌هاي اضافي ايجاد شده براي پيمانكار را كه طبق رابطه زير محاسبه مي‌شود، پرداخت مي‌كند، مشروط به اين‌كه با تأييد مهندس مشاور، پيمانكار در محل‌هاي تحويل شده تأخير غيرمجاز نداشته باشد.

اگر مدت تأخير از ٣٠ درصد مدت پيمان يا ٦ ماه، هركدام كه كمتر است بيش‌تر شود، حقوقي به پيمانكار تعلق مي‌گيرد، بدين‌ترتيب كه اگر مبلغ كارهاي پيش‌بيني شده در محل‌هاي تحويل نشده تا ٢٥ درصد مبلغ اوليه پيمان باشد، پيمانكار مي‌تواند با اطلاع قبلي ١٥ روزه آن قسمت از كار را از تعهدات خود حذف كند ولي اگر اين مبلغ بيش‌تر از ٢٥ درصد مبلغ اوليه پيمان باشد، در صورت اعلام خاتمه پيمان از سوي پيمانكار، پيمان خاتمه يافته و طبق ماده ٤٨ عمل مي‌شود. هرگاه پيمانكار در محل‌هايي كه در تحويل آن‌ها بيش از مدت پيش‌گفته تأخير شده است، كار اجرايي را شروع نمايد، حق حذف تعهدات در آن قسمت از كار را از خود سلب مي‌نمايد.

تبصره – اگر كارفرما نتواند هيچ قسمت از كارگاه را به پيمانكار تحويل دهد، براي تأخير بيش از يك ماه تا ٣٠ درصد مدت پيمان يا ٦ ماه هركدام كه كمتر است، نسبت به تاريخ مبادله پيمان، ماهانه معادل مبلغ ٥/٢ درصد متوسط كاركرد فرضي ماهانه را به پيمانكار پرداخت مي‌كند. اگر پيمانكار پس از انقضاي ٣٠ درصد مدت پيمان يا ٦ ماه، هركدام كه كمتر است، مايل به ادامه يا اجراي كار نباشند، با اعلام او، قرارداد طبق ماده ٤٨ خاتمه مي‌يابد و پيمانكار هيچ‌گونه دعواي ديگري نمي‌تواند مطرح نمايد.

خسارت تأخير در تحويل تمام يا قسمتي از كارگاه، براي مدت مازاد بر يك ماه، حداكثر تا ٣٠ درصد مدت پيمان يا ٦ ماه، هركدام كه كمتر است، قابل پرداخت است.

د) در مواردي‌كه به استناد اين ماده ، قسمتي از تعهدات پيمانكار حذف شود، تضمين انجام تعهدات پيمانكار نيز به تناسب كاهش داده مي‌شود.

ه‍) پيمانكار نمي‌تواند جز آنچه طبق نقشه‌ها و دستور كارهاست، در زمين‌ها و محل‌هاي متعلق به كارفرما يا ملك غير كه از طرف كارفرما به پيمانكار تحويل شده است، اقدام به احداث بنا يا ساختمان كند. اگر در اثر اجراي كار در ملك غير كه از سوي كارفرما تحويل شده است، صاحب ملك اقامه دعوا و درخواست خسارت و جلوگيري و توقف كار نمايد، طرف ادعا كارفرماست و پيمانكار هيچ‌گونه مسئوليت و تعهدي در اين مورد ندارد.

و) درصورتي‌كه طبق اسناد و مدارك پيمان، تأمين تمام يا قسمتي از زمين موردنياز تجهيز كارگاه به‌عهده پيمانكار باشد يا پيمانكار بخواهد طبق صلاحديد خود از محل‌هايي خارج از محل‌هاي تحويلي كارفرما براي تجهيز كارگاه استفاده كند، بايد موقعيت آن‌ها را به تأييد كارفرما برساند. در اين حالت، مسئوليت هر نوع ادعا و طلب خسارت از سوي صاحب ملك به‌عهده پيمانكار است و كارفرما در اين موارد مسئوليتي ندارد.هرگاه پيمانكار محل‌هاي موردنياز تجهيز كارگاه را به‌صورت اجاره‌اي در اختيار بگيرد، بايد در اجاره‌نامه آن‌ها، امكان انتقال مورد اجاره را به كارفرما پيش‌بيني كند.

ماده ٢٩- تغيير مقادير كار، قيمت‌هاي جديد، تعديل نرخ پيمان

الف) در ضمن اجراي كار، ممكن است مقادير درج شده در فهرست بها و مقادير منضم به پيمان تغيير كند. تغيير مقادير به‌وسيله مهندس مشاور محاسبه مي‌شود و پس از تصويب كارفرما به پيمانكار ابلاغ مي‌گردد. پيمانكار با دريافت ابلاغ تغيير مقادير كار، موظف به انجام كار با نرخ پيمان است، به شرط آنكه مبلغ ناشي از تغيير مقادير كار، از حدود تعيين شده در زير بيش‌تر نشود.

1- افزايش مقادير بايد در چارچوب موضوع پيمان به پيمانكار ابلاغ شود. جمع مبلغ مربوط به افزايش مقادير و مبلغ كارهاي با قيمت جديد «موضوع بند ج» نبايد از ٢٥ درصد مبلغ اوليه پيمان بيش‌تر شود.

تبصره – اگر نرخ پيمان مشمول تعديل آحادبها باشد، براي محاسبه افزايش مبلغ پيمان به‌سبب قيمت‌هاي جديد، ابتدا قيمت‌هاي جديد به مبناي نرخ پيمان تبديل مي‌شود و سپس ملاك محاسبه قرار مي‌گيرد.

2- جمع مبلغ مربوط به كاهش مقادير و حذف آن‌ها نبايد از ٢٥ درصد مبلغ اوليه پيمان بيش‌تر شود. اگر اين مبلغ، از حد تعيين شده بيش‌تر شود و پيمانكار با اتمام كار با نرخ پيمان موافق باشد، عمليات موضوع پيمان در چارچوب پيمان انجام مي‌شود. ولي درصورتي‌كه پيمانكار مايل به اتمام كار نباشد، پيمان طبق ماده ٤٨ خاتمه داده مي‌شود.

تبصره ١- در صورت حذف قسمت‌هايي از كار به استناد بند ج ماده ٢٨، براي تعيين حد افزايش يا كاهش مقادير طبق بندهاي ١ و ٢، به‌جاي مبلغ اوليه پيمان، مبلغ اوليه پيمان پس از كسر مبلغ كارهاي حذف شده به‌وسيله پيمانكار، ملاك قرار مي‌گيرد.

تبصره ٢- اضافه يا كاهش مقادير كار طبق مفاد بندهاي «الف- ١» «الف- ٢» اين ماده تا ١٠ درصد با دستور مهندس مشاور عمل مي‌شود، ولي اضافه بر آن با تصويب كارفرما قابل اجراست.

ب) درصورتي‌كه پس از تكميل كار و تصويب صورت‌وضعيت قطعي مشخص شود، مقادير كار بدون آنكه از سوي كارفرما كم شده باشد، نسبت به مقادير منضم به پيمان كاهشي بيش از حد تعيين شده در بند «الف- ٢» داشته باشد، در اين حالت نيز نرخ پيمان ملاك عمل است.

ج) اگر در چارچوب موضوع پيمان، كارهايي به پيمانكار ابلاغ شود كه براي آن‌ها قيمت و مقدار در فهرست بها و مقادير منضم به پيمان پيش‌بيني نشده است، پيمانكار بايد بي‌درنگ پس از دريافت ابلاغ مهندس مشاور، قيمت پيشنهادي خود را براي اجراي كارهاي ياد شده، همراه با تجزيه قيمت، به مهندس مشاور تسليم كند. قيمتي كه با توافق پيمانكار و مهندس مشاور تعيين شود و به تصويب كارفرما برسد، ملاك پرداخت است. قيمت‌هاي جديدي كه به اين صورت تعيين مي‌شود بايد برحسب هزينه اجراي كار در محل اجرا محاسبه گردد. از اين رو، تنها ضريب بالاسري پيمان به قيمت‌هاي جديد اعمال مي‌شود.

تبصره – درصورتي‌كه پيمان با استفاده از فهرست‌هاي بهاي واحد پايه منعقد شده باشد، چگونگي تعيين قيمت جديد، علاوه بر مفاد اين بند، تابع دستورالعمل نحوه استفاده از قيمت‌هاي پايه در تعيين قيمت جديد با اولويت دستورالعمل ياد شده است.

د) جمع بهاي قيمت‌هاي جديد، علاوه بر آنكه تابع سقف تعيين شده در بند الف است، نبايد از ١٠ درصد مبلغ اوليه پيمان بيش‌تر شود.

ه‍) تعديل نرخ پيمان طبق شرايط پيش‌بيني شده در شرايط خصوصي است.

ماده ٣٠- تغيير مدت پيمان

الف) در صورت وقوع هريك از موارد زير كه موجب افزايش مدت اجراي كار شود، پيمانكار مي‌تواند در خواست تمديد پيمان را بنمايد. پيمانكار درخواست تمديد مدت پيمان را با ارائه محاسبات و دلايل توجيهي، به مهندس مشاور تسليم مي‌كند و مهندس مشاور پس از بررسي و تأييد، مراتب را براي اتخاذ تصميم به كارفرما گزارش مي‌كند و سپس نتيجه تصميم كارفرما را به پيمانكار ابلاغ مي‌نمايد.

١- درصورتي‌كه طبق بند‌هاي«الف» و «ج» ماده ٢٩، مبلغ پيمان تغيير كند.

٢- هرگاه به دستور كارفرما يا مهندس مشاور، نقشه‌هاي اجرايي يا مشخصات فني تغيير اساسي كند.

٣- هرگاه كارفرما در تحويل كارگاه، ابلاغ دستور كارها يا نقشه‌ها و تحويل مصالحي كه تهيه آن‌ها به‌عهده اوست، تأخير كند. تأخير در ابلاغ دستور كارها و نقشه‌ها به شرطي مشمول اين بند است كه پيمانكار با توجه به برنامه زماني تفصيلي، آن‌ها را از مهندس مشاور درخواست كرده باشد.

4- اگر در تحويل مصالحي كه فروش آن‌ها لزوماً بايد با حواله كارفرما صورت گيرد تأخير ايجاد شود، به شرطي كه پيمانكار با توجه به برنامه زماني تفصيلي براي تهيه آن‌ها به‌موقع اقدام كرده باشد.

5- در موارد حوادث قهري و همچنين در موارد مربوط به كشف اشياي عتيقه و آثار تاريخي كه در مواد ٢٦ و ٤٣ پيش‌بيني شده است.

٦- هرگاه محدوديت براي ورود مصالح و تجهيزات طبق بند «د» ماده ٢٠ پيش آيد.

7- درصورتي‌كه كار طبق ماده ٤٩ به‌حالت تعليق درآيد.

8- درصورتي‌كه قوانين و مقررات جديدي وضع شود كه در تغيير مدت اجراي كار موثر باشد.

9- هرگاه كارفرما نتواند تعهدات مالي خود را در موعد‌هاي درج شده در اسناد و مدارك انجام دهد.

10- موارد ديگري كه به تشخيص كارفرما خارج از قصور پيمانكار باشد.

ب) اگر وقوع برخي از موارد درج شده از بند «الف»، موجب كاهش مدت پيمان شود، مهندس مشاور با كسب نظر پيمانكار كاهش مدت پيمان را تعيين مي‌كند و مراتب را براي اتخاذ تصميم به كارفرما گزارش مي‌نمايد، و سپس نتيجه تصميم كارفرما را به پيمانكار ابلاغ مي‌كند.

ج) در پايان مدت اوليه پيمان يا هر تمديد مدت پيمان، اگر كار به اتمام نرسيده باشد، مهندس مشاور با كسب نظر پيمانكار و با توجه به موارد تعيين شده در بند «الف»، علل تأخير كار را بررسي مي‌كند و ميزان مدت مجاز و غيرمجاز آن را با توافق پيمانكار تعيين مي‌نمايد و نتيجه را به كارفرما گزارش مي‌كند، و سپس نظر كارفرما را در مورد ميزان تأخير مجاز يا غير مجاز كار به پيمانكار اعلام مي‌كند و معادل مدت تأخير مجاز، مدت پيمان را تمديد مي‌نمايد.

د) در اجراي مفاد اين ماده براي تمديد مدت پيمان، تأخيرهاي همزمان ناشي از عوامل مختلف درج شده در بند «الف»، فقط يك بار محاسبه مي‌شود.

ه‍) در اجراي مفاد اين ماده، اگر پيمانكار با مهندس مشاور توافق نداشته باشد يا نسبت به تصميم كارفرما معترض باشد، طبق نظر كارفرما عمل مي‌شود و پيمانكار مي‌تواند براساس ماده ٥٣ براي حل مسئله اقدام نمايد.

ماده ٣١- انتقال به غير

الف) كارفرما مي‌تواند تمام يا قسمتي از حقوق يا اختيارات خود را با رعايت مقررات به اشخاص حقوقي يا حقيقي ديگري تفويض كند. در اين‌صورت، انجام تعهدات كارفرما در رابطه با حقوق يا اختيارات تفويض شده برعهده آن اشخاص خواهد بود.

ب) كارفرما مي‌تواند قسمتي از اختيارات خود را به شخص حقوقي، كه مديريت طرح ناميده مي‌شود، واگذار كند. كارفرما مديريت طرح را با تعيين حدود اختيارات واگذار شده به پيمانكار معرفي مي‌نمايد. تمام تصميم‌گيري‌هاي مديريت طرح در چارچوب اختيارات واگذار شده، در حكم تصميم كارفرما مي‌باشد.

ماده ٣٢- نظارت بر اجراي كار

الف) عمليات اجرايي پيمانكار، هميشه بايد زيرنظر و با اطلاع مهندس مشاور انجام شود. نظارتي كه از طرف كارفرما و مهندس مشاور در اجراي كارها به‌عمل مي‌آيد، به هيچ روي، از ميزان مسئوليت پيمانكار نمي‌كاهد.

نظارت مستقيم بر كار پيمانكار، در محدوه كارگاه و در مواردخاص (براي ساخت قطعات و تجهيزات) كه در خارج از كارگاه انجام مي‌شود. در هرحال، پيمانكار بايد برنامه زماني و گزارش پيشرفت اقدام‌هايي را كه در خارج از كارگاه به‌منظور انجام تعهدات پيمان انجام مي‌دهد، به مهندس مشاور تسليم كند.

ب) مهندس مشاور، تنها مرجع فني پيمانكار براي اجراي موضوع پيمان از سوي كارفرماست. هرگونه تغييرات، اظهار نظر‌هاي فني اصلاحات موردنظر پيمانكاران، سازندگان و بازرسان فني، پس از هماهنگي با مهندس مشاور انجام مي‌گيرد و توسط وي به پيمانكار ابلاغ مي‌شود. مواردي‌كه مهندس مشاور، موظف به كسب مجوز از كارفرما، براي انجام وظايف نظارت است، در اسناد و مدارك پيمان تعيين شده است.

ج) مهندس مشاور به‌منظور اطمينان از صحت اجراي كار، اقدام به آزمايش مصالح يا كارهاي انجام يافته مي‌كند. هزينه انجام آزمايش‌ها برعهده كارفرماست، مگر آنكه در اسناد و مدارك پيمان به‌ترتيب ديگري پيش‌بيني شده باشد. هرگاه نتايج اين آزمايش‌ها با آنچه كه در مدارك فني تعيين شده است تطبيق نكند، پيمانكار متعهد است كه مصالح و كارها را طبق دستور مهندس مشاور اصلاح كند. هزينه انجام اين اصلاحات به‌عهده پيمانكار است، مگر آنكه نقص موجود مربوط به مدارك فني باشد.

پيمانكار موظف است كه براي نمونه‌برداري از مصالح يا انجام هر نوع آزمايش، تعداد لازم كارگر به‌صورت موردي و موقت، به‌طور رايگان در اختيار مهندس مشاور بگذارد.

د) درصورتي‌كه مهندس مشاور مواردي از عدم رعايت مشخصات فني، نقشه‌ها و ديگر مدارك فني پيمان را در اجراي كارها مشاهده كند، با ارسال اخطاريه‌اي، اصلاح كارهاي معيوب را در مدت مناسبي كه با توجه به حجم و نوع كار تعيين مي‌نمايد از پيمانكار مي‌خواهد. اگر پس از پايان مهلت تعيين شده، پيمانكار نسبت به اصلاح كارها اقدام نكند، كارفرما مي‌تواند خودش كارهاي معيوب را اصلاح كند و هزينه‌هاي مربوط را به اضافه ١٥ درصد، از مطالبات پيمانكار كسر كند. درصورتي‌كه عدم توجه به اخطار مهندس مشاور براي اصلاح هر كار معيوب از سوي پيمانكار تكرار شود، كارفرما مي‌تواند پيمان را طبق ماده ٤٦ فسخ نمايد.

ه‍) كارفرما در مدت اجراي پيمان هرموقع كه لازم بداند، توسط نمايندگان خود، عمليات پيمانكار را بازرسي مي‌كند. پيمانكار موظف است كه هر نوع اطلاعات و مداركي كه موردنياز باشد، در اختيار نمايندگان كارفرما بگذارد و تسهيلات لازم را براي انجام بازرسي‌ها فراهم سازد.

و) اگر كارفرما در طول مدت پيمان، تصميم به تغيير مهندس مشاور بگيرد، اين تصميم بايد دست‌كم يك ماه پيش‌تر به اطلاع پيمانكار برسد. پيمانكار و مهندس مشاور، موظف هستند كه تكليف آزمايش‌هاي ناتمام، صورتجلسه‌هاي در دست اقدام و صورت كاركردهاي در حال رسيدگي را روشن كنند. درصورتي‌كه مهندس مشاور به شرح پيش‌گفته عمل نكند، كارفرما مستقيماً به‌جاي مهندس مشاور تكليف كارهاي ناتمام را روشن مي‌كند و هزينه‌هاي مربوط به اين اقدام را به حساب بدهي مهندس مشاور منظور مي‌نمايد.

اگر در زمان اعلام كارفرما مبني بر تغيير مهندس مشاور، بخش‌هايي از كار توسط پيمانكار در حال اجرا باشد كه اتمام آن بخش منجر به صدور تأييديه‌هاي مهندس مشاور شده و اين امر موكول به زمان پس از تغيير مهندس مشاور شود، اين‌گونه موارد، بايد در طول يك هفته از تاريخ اعلام كارفرما، از سوي پيمانكار به كارفرما منعكس شود، تا كارفرما ترتيب لازم را براي عدم انقطاع آن بخش از كار پيمانكار و صدور به‌موقع تأييد بدهد.

كارفرما مهندس مشاور جديد را به پيمانكار معرفي مي‌كند و اختيارات او را طبق آنچه كه براي مهندس مشاور قبلي تعيين شده بود، تنفيذ يا تغييرات مربوط را به پيمانكار ابلاغ مي‌نمايد و از آن پس تصميم‌ها و دستورهاي مهندس مشاور جديد در چارچوب پيمان، براي پيمانكار لازم‌الاجرا است.

ماده ٣٣- مهندس ناظر

الف) مهندس ناظر كه نماينده مهندس مشاور در كارگاه است، وظيفه دارد كه با توجه به اسناد و مدارك پيمان، در اجراي كار، نظارت و مراقبت دقيق به‌عمل آورد و مصالح و تجهيزاتي را كه بايد به مصرف برسد، براساس نقشه‌ها و مشخصات فني، مورد رسيدگي و آزمايش قرار دهد و هرگاه عيب و نقصي در آن‌ها يا در نحوه مهارت كاركنان يا چگونگي كار مشاهده كند، دستور رفع آن‌ها را به پيمانكار بدهد. همچنين هرگاه بعضي از ماشين‌آلات معيوب باشد به‌طوري‌كه نتوان با آن‌ها كار را طبق مشخصات فني انجام داد، مهندس ناظر تعمير يا تعويض و تغيير آن‌ها را از پيمانكار مي‌خواهد. با رعايت مفاد بند ب، هرگونه دستوري كه از طرف مهندس ناظر به پيمانكار داده شود، به مثابه دستورهاي داده شده توسط مهندس مشاور است و پيمانكار ملزم به اجراي آنهاست.

ب) مهندس ناظر، به هيچ روي، حق ندارد كه از تعهدات پيمانكار بكاهد يا موجب تمديد مدت پيمان يا پرداخت اضافي به پيمانكار شود يا هر نوع دستور تغيير كاري را صادر كند.

ج) پيمانكار مكلف است كه دستورهاي مهندس ناظر را در حدود مفاد اين ماده اجرا نمايد، مگر در مواردي‌كه آن‌ها را خلاف اسناد و مدارك پيمان تشخيص دهد، كه در اين‌صورت، موظف است موضوع را به مهندس مشاور بنويسد و كسب تكليف كند. هرگاه مهندس مشاور موضوع را فيصله ندهد، نظر كارفرما در آن مورد قاطع مي‌باشد.

د) با وجود نظارتي كه از طرف مهندس ناظر در اجراي كارها به‌عمل مي‌آيد، كارفرما و مهندس مشاور حق دارند مصالح مصرفي و كارهاي انجام يافته را مورد رسيدگي قرار دهند و اگر مشخصات آن‌ها را مغاير نقشه‌ها و مشخصات فني تشخيص دهند، پيمانكار متعهد است مصالح و كارهاي معيوب را به هزينه خود تعويض نمايد. به هرحال، نظارت مهندس ناظر از مسئوليت پيمانكار نمي‌كاهد و سلب حق از كارفرما و مهندس مشاور نمي‌كند.

فصل چهارم

تضمين، پرداخت، تحويل كار

ماده ٣٤- تضمين انجام تعهدات

موقع امضاي پيمان، براي تضمين انجام تعهدات ناشي از آن، پيمانكار بايد ضمانت‌نامه‌اي معادل ٥ درصد مبلغ اوليه پيمان، صادر شده از طرف بانك مورد قبول كارفرما و طبق نمونه‌اي كه ضميمه اسناد مناقصه بوده است. تسيلم كارفرما كند. ضمانت‌نامه يادشده بايد تا يك ماه پس از تاريخ تحويل موقت موضوع پيمان معتبر باشد. تا هنگامي كه تحويل موقت انجام نشده است، پيمانكار مكلف است براي تمديد ضمانت‌نامه ياد شده اقدام كند و اگر تا ١٥ روز پيش از انقضاي مدت اعتبار ضمانتنامه، پيمانكار موجبات تمديد آن را فراهم نكرده و ضمانت‌نامه تمديد نشود، كارفرما حق دارد كه مبلغ ضمانت‌نامه را از بانك ضامن دريافت كند و وجه آن را به‌جاي ضمانتنامه، به رسم وثيقه نزد خود نگه دارد. كارفرما تضمين انجام تعهدات را پس از تصويب صورتمجلس تحويل موقت، با توجه به تبصره يك اين ماده آزاد مي‌كند.

تبصره ١- حداكثر تا يك ماه پس از تحويل موقت، آخرين صورت‌وضعيت موقت طبق ماده ٣٧، بدون منظور داشتن مصالح پاي كار تنظيم مي‌شود. هرگاه براساس اين صورت‌وضعيت، پيمانكار بدهكار نباشد يا جمع بدهي او از نصف كسور تضمين حسن انجام كار كمتر باشد، ضمانت‌نامه انجام تعهدات آزاد مي‌شود. ولي هرگاه ميزان بدهي پيمانكار، از نصف كسور تضمين حسن انجام كار بيش‌تر باشد، ضمانت‌نامه انجام تعهدات، برحسب مورد طبق شرايط تعيين شده در ماده ٤٠ يا ٥٢ آزاد مي‌شود.

تبصره ٢- درصورتي‌كه تمام يا قسمتي از تضمين انجام تعهدات، به‌صورت نقد نزد كارفرما باشد يا با رعايت مقررات، به‌جاي ضمانت‌نامه بانكي از انواع ديگر اوراق بهادار استفاده شود، چگونگي گرفتن تضمين و استرداد آن در هر مورد، طبق شرايطي است كه در اين پيمان براي ضمانت‌نامه بانكي تعيين شده است.

ماده ٣٥- تضمين حسن انجام كار

از مبلغ هر پرداخت به پيمانكار، معادل ١٠ درصد به‌عنوان تضمين حسن انجام كار، كسر و در حساب سپرده نزد كارفرما نگاهداري مي‌شود. نصف اين مبلغ پس از تصويب صورت‌وضعيت قطعي طبق ماده ٤٠ و نصف ديگر آن پس از تحويل قطعي، با رعايت مواد ٤٢ و ٥٢، مسترد مي‌گردد.

تبصره – پيمانكار مي‌تواند، وجوه سپرده تضمين حسن انجام كار را طبق دستورالعمل نافذ در زمان ارجاع كار كه شماره و تاريخ آن در اسناد و مدارك پيمان درج شده است، دريافت كند.

ماده ٣٦- پيش‌پرداخت

كارفرما موافقت دارد كه به‌منظور تقويت بنيه مالي پيمانكار، مبلغي به‌عنوان پيش‌پرداخت به پيمانكار پرداخت كند. ميزان، روش و چگونگي واريز پيش‌پرداخت و ديگر ضوابط آن، براساس دستورالعمل مربوط است كه در زمان ارجاع كار نافذ بوده و شماره و تاريخ آن در اسناد و مدارك پيمان درج شده است.

پيمانكار در موعدهاي مقرر در دستورالعمل پيش‌گفته، براي دريافت هريك از اقساط پيش‌پرداخت، درخواست خود را به مهندس مشاور مي‌نويسد. كارفرما پس از تأييد مهندس مشاور، هر قسط پيش‌پرداخت را در مقابل تضمين تعيين شده در دستورالعمل، بدون اين‌كه وجوهي از آن كسر شود پرداخت مي‌نمايد. مهلت پرداخت هر قسط پيش‌پرداخت ٢٠ روز از تاريخ در خواست پيمانكار كه به تأييد مهندس مشاور رسيده است، يا ١٠ روز از تاريخ ارائه تضمين از سوي پيمانكار، هركدام كه بيش‌تر است، مي‌باشد.

ماده ٣٧- پرداخت‌ها

الف) در آخر هر ماه، پيمانكار، صورت‌وضعيت كارهاي انجام شده از شروع كار تا آن تاريخ را كه طبق نقشه‌هاي اجرايي، دستوركارها و صورتمجلس‌هاست اندازه‌گيري مي‌نمايد و مقدار مصالح و تجهيزات پاي كار را تعيين مي‌كند، سپس براساس فهرست بهاي منضم به پيمان، مبلغ صورت‌وضعيت را محاسبه كرده و آن‌را در آخر آن ماه تسليم مهندس ناظر مي‌نمايد. مهندس مشاور، صورت‌وضعيت پيمانكار را از نظر تطبيق با اسناد و مدارك پيمان كنترل كرده و در صورت لزوم با تعيين دليل اصلاح مي‌نمايد و آن‌را در مدت حداكثر ١٠ روز از تاريخ دريافت از سوي مهندس ناظر، براي كارفرما ارسال مي‌كند و مراتب را نيز به اطلاع پيمانكار مي‌رساند. كارفرما صورت‌وضعيت كنترل شده از سوي مهندس مشاور را رسيدگي كرده و پس از كسر وجوهي كه بابت صورت‌وضعيت‌هاي موقت قبلي پرداخت شده است و همچنين اعمال كسور قانوني و كسور متعلقه طبق پيمان، باقيمانده مبلغ قابل پرداخت به پيمانكار را حداكثر ظرف ١٠ روز از تاريخ وصول صورت‌وضعيت، با صدور چك به نام پيمانكار، پرداخت مي‌كند. با پرداخت صورت‌وضعيت موقت، تمام كارها و مصالح و تجهيزاتي كه در صورت‌وضعيت مزبور درج گرديده متعلق به كارفرماست، ليكن به‌منظور اجراي بقيه كارهاي موضوع پيمان، به رسم امانت، تا موقع تحويل موقت، در اختيار پيمانكار قرار مي‌گيرد.

مقادير درج شده در صورت‌وضعيت‌هاي موقت و پرداخت‌هايي كه بابت آن‌ها به‌عمل مي‌آيد جنبه موقت و علي‌الحساب دارد و هر نوع اشتباه اندازه‌گيري و محاسباتي و جز اينها، در صورت‌وضعيت‌هاي بعدي يا در صورت‌وضعيت قطعي، اصلاح و رفع مي‌شود. به‌منظور ايجاد امكان براي تهيه، رسيدگي و تصويب صورت‌وضعيت قطعي در مهلت‌هاي تعيين شده در ماده ٤٠، پيمانكار بايد، ضمن اجراي كار و پس از اتمام هريك از اجزاي آن، نسبت به تهيه متره‌هاي قطعي و ارائه آن‌ها به مهندس مشاور براي رسيدگي همراه با صورتمجلس‌ها و مدارك مربوط اقدام نمايد، اين اسناد بايد در تهيه صورت‌وضعيت‌هاي موقت نيز مورد استفاده قرار گيرد.

تبصره ١- هرگاه به عللي صورت‌وضعيت ارسالي از طرف مهندس مشاور مورد تأييد كارفرما قرار نگيرد، كارفرما پس از وضع كسور تعيين شده در اين ماده، تا ٧٠ درصد مبلغ صورت‌وضعيتي را كه مهندس مشاور ارسال نموده است، به‌عنوان علي‌الحساب و در مدت مقرر در اين ماده در وجه پيمانكار پرداخت مي‌كند و صورت‌وضعيت را همراه با دلايل رد آن، براي تصحيح به مهندس مشاور برمي‌گرداند، تا پس از اعمال اصلاحات لازم در مدت حداكثر ٥ روز، دوباره به شرح ياد شده، براي كارفرما ارسال شود و بقيه مبلغ به‌ترتيب پيش‌گفته به پيمانكار پرداخت گردد. در اين صورت، مهلت پرداخت مبلغ صورت‌وضعيت از تاريخي شروع مي‌شود كه صورت‌وضعيت تصحيح شده تسليم كارفرما شود.

تبصره ٢- هرگاه پيمانكار نسبت به ‌صورت‌وضعيتي كه به شرح پيش‌گفته اصلاح شده است معترض باشد، اعتراض خود را با ذكر دليل، حداكثر ظرف يك ماه، به كارفرما اعلام مي‌كند تا مورد رسيدگي قرار گيرد.

تبصره ٣- اگر پيمانكار در موعد مقرر صورت‌وضعيت موقت را تهيه و تسليم مهندس ناظر نكند، مهندس مشاور با تأييد كارفرما و به هزينه پيمانكار اقدام به تهيه آن مي‌كند و اقدامات بعدي براي رسيدگي و پرداخت آن را به‌ترتيب اين ماده به‌عمل مي‌آورد. در اين حالت، هيچ‌گونه مسئوليتي از نظر تأخير در پرداخت صورت‌وضعيت مربوط متوجه كارفرما نيست.

ب) در پيمان‌هايي كه مشمول تعديل آحادبها هستند، پس از تأييد هر صورت‌وضعيت موقت از سوي كارفرما، پيمانكار صورت‌وضعيت تعديل آحادبهاي آن صورت‌وضعيت را براساس آخرين شاخص‌هاي اعلام شده محاسبه مي‌نمايد و به‌منظور بررسي و پرداخت به‌نحوي كه در بند «الف» تعيين شده است، براي مهندس مشاور ارسال مي‌كند.

تبصره – اگر به هردليل و غير از قصور پيمانكار، تعديل كاركردهاي هر نيمه از سال (سه ماهه اول و دوم يا سوم و چهارم) پس از سپري شدن سه ماه از آن نيمه سال، با شاخص‌هاي قطعي، پرداخت نشود، طبق بند ٩ ماده ٣٠ عمل خواهد شد.

ج) براي پرداخت وجوه ديگري كه به موجب اسناد و مدارك پيمان به پيمانكار تعلق مي‌گيرد، مهندس مشاور، ظرف مدت ١٠ روز از تاريخ دريافت صورت‌حساب پيمانكار، آن را رسيدگي مي‌كند و به كارفرما تسليم مي‌نمايد تا طبق بند الف براي رسيدگي و پرداخت آن اقدام شود.

ماده ٣٨- پرداخت‌هاي ارزي

هرگاه طبق اسناد و مدارك پيمان، پيمانكار براي بعضي از هزينه‌هاي اجرايي موضوع پيمان، احتياج به ارز داشته باشد، بدين‌ترتيب رفتار مي‌شود.

الف) اگر در اجراي بند الف ماده ١٧، براي استخدام متخصصان خارجي در اسناد و مدارك پيمان، پرداخت ارز از سوي كارفرما تعهد شده باشد، كارفرما ارز مورد نياز را در مقابل پرداخت معادل ريالي آن از سوي پيمانكار، به نرخ رسمي فروش بانك مركزي ايران در تاريخ پرداخت، در اختيار پيمانكار قرار مي‌دهد، به شرط آنكه در قرارداد آن‌ها، قسمتي از حقوق كه هيچ‌گاه نبايد از ٥٠ درصد بيش‌تر باشد، به ارز پيش‌بيني شده باشد.

ب) براي تهيه مصالح و تجهيزاتي كه در اسناد و مدارك پيمان پرداخت ارز از سوي كارفرما تعهد شده است و بايد از خارج كشور وارد شود و در عمليات موضوع پيمان مصرف گردد و در كار باقي بماند، پيمانكار بايد طبق مشخصات تعيين شده در اسناد و مدارك پيمان و با توجه به برنامه زماني تفصيلي، براي تهيه پروفرماي خريد مصالح و تجهيزات مورد بحث، به‌طوري‌كه دست كم داراي ٩٠ روز اعتبار باشد، اقدام نمايد. پيمانكار بايد با مسئوليت خود، اسناد فروشنده را از لحاظ انطباق مقادير و مشخصات آن‌ها با اسناد و مدارك پيمان، كنترل نمايد و پس از تأييد، به مهندس مشاور تسليم كند. مهندس مشاور، اسناد دريافتي را بررسي مي‌كند و پس از تأييد، ظرف مدت ٢٠ روز از تاريخ وصول آن‌ها، نظر كارفرما را به پيمانكار ابلاغ مي‌نمايد. اسناد مربوط به خريد مصالح و تجهيزات پيش‌گفته بايد به نام كارفرما صادر شود. كارفرما براساس اسناد تأييد شده به‌حساب پيمانكار اقدام به گشايش اعتبار مي‌كند. پيمانكار با نظارت كارفرما، نسبت به ترخيص مصالح و تجهيزات سفارش شده از گمرك، به هزينه خود، اقدام مي‌نمايد. پس از آنكه مصالح و تجهيزات ياد شده وارد كارگاه شد، بهاي آن كه به‌صورت اعتبار از طرف كارفرما انجام شده است، از طلب پيمانكار كسر مي‌شود.

ج) اگر در اجراي بندهاي الف و ب، نرخ تسعير ارز نسبت به نرخ آن در تاريخ تسليم پيشنهاد قيمت پيمانكار تغيير كند، در صورت افزايش نرخ ارز، تفاوت نرخ تسعير ارز به‌حساب بستانكاري پيمانكار منظور مي‌شود و در صورت كاهش نرخ ارز به‌حساب بدهي پيمانكار منظور مي‌گردد.

د) تعديل نرخ كارهاي موضوع بند ب، در صورت شمول تعديل به اين پيمان، تابع مقررات تعديل خاص طبق دستورالعمل نحوه تعديل آحادبها كه در مورد اين پيمان نافذ است، مي‌باشد.

ه‍) اگر براي خريد ماشين‌آلات و ابزار خاصي كه براي اجراي كار موردنياز است و امكان تهيه آن‌ها در داخل نيست و بايد از خارج كشور وارد شود، از سوي كارفرما تسهيلات ارزي در اسناد و مدارك پيمان پيش‌بيني شده باشد، در اين مورد، به‌ترتيب پيش‌بيني شده عمل مي‌شود. پرداخت هزينه تأمين ماشين‌آلات و ابزار موضوع اين بند، به‌عهده پيمانكار، و مالكيت آن‌ها، متعلق به پيمانكار است.

ماده ٣٩- تحويل موقت

الف) پس از آنكه عمليات موضوع پيمان تكميل گرديد و كار آماده بهره‌برداري شد، پيمانكار از مهندس مشاور تقاضاي تحويل موقت مي‌كند و نماينده خود را براي عضويت در هيأت تحويل معرفي مي‌نمايد. مهندس مشاور، به درخواست پيمانكار رسيدگي مي‌كند و در صورت تأييد، ضمن تعيين تاريخ آمادگي كار براي تحويل موقت، تقاضاي تشكيل هيأت تحويل موقت را از كارفرما مي‌نمايد. كارفرما به‌گونه‌اي ترتيب كار را فراهم مي‌كند كه هيأت تحويل، حداكثر در مدت ٢٠ روز از تاريخ آمادگي كار كه به تأييد مهندس مشاور رسيده است، در محل كار حاضر شود و براي تحويل موقت اقدام نمايد. اگر به‌نظر مهندس مشاور، عمليات موضوع پيمان آماده بهره‌برداري نباشد، ظرف مدت هفت روز از دريافت تقاضاي پيمانكار، نواقص و كارهايي را كه بايد پيش از تحويل موقت تكميل شود، به اطلاع پيمانكار مي‌رساند.

هيأت تحويل موقت، متشكل است از:

نماينده كارفرما

نماينده مهندس مشاور

نماينده پيمانكار

كارفرما تاريخ و محل تشكيل هيأت را به اطلاع مهندس مشاور و پيمانكار مي‌رساند و تا تشكيل هيأت، مهندس مشاور برنامه انجام آزمايش‌هايي را كه براي تحويل كار لازم است تهيه و به پيمانكار ابلاغ مي‌كند تا آن قسمت از وسايل را كه تدارك آن‌ها طبق اسناد و مدارك پيمان به‌عهده اوست، براي روز تشكيل هيأت در محل كار آماده كند. پيمانكار موظف است كه تسهيلات لازم را براي هيأت تحويل، فراهم آورد.

آزمايش‌هاي لازم به تشخيص و با نظر اعضاي هيأت در محل انجام مي‌شود، و نتايج آن در صورتمجلس تحويل موقت درج مي‌گردد. بجز آزمايش‌هايي كه طبق اسناد و مدارك پيمان هزينه آن‌ها به‌عهده پيمانكار است، هزينه آزمايش‌ها را كارفرما پرداخت مي‌كند.

هرگاه هيأت تحويل، عيب و نقصي در كارها مشاهده نكند، اقدام به تنظيم صورتمجلس تحويل موقت مي‌نمايد. صورتمجلس تحويل موقت را به همراه نتيجه آزمايش‌هاي انجام شده، براي كارفرما ارسال مي‌كنند و نسخه‌اي از آن را نيز تا ابلاغ از سوي كارفرما، دراختيار پيمانكار قرار مي‌دهند.

كارفرما پس از تأييد، تحويل موقت عمليات موضوع پيمان را به پيمانكار ابلاغ مي‌نمايد. هرگاه هيأت تحويل موقت، عيب و نقصي در كارها مشاهده نمايد، اقدام به تنظيم صورتمجلس تحويل موقت با تعيين مهلتي براي رفع نقص مي‌كند و فهرستي از نقايص و معايب كارها و عمليات ناتمام و آزمايش‌هايي كه نتيجه آن بعداً معلوم مي‌شود را تنظيم و ضميمه صورتمجلس تحويل موقت مي‌نمايد و نسخه‌اي از آن‌ها را به پيمانكار مي‌دهد. پس از اعلام رفع نقص از جانب پيمانكار، مهندس مشاور، به اتفاق نماينده كارفرما، دوباره عمليات را بازديد مي‌كند و اگر براساس فهرست نقايص تعيين شده، هيچ‌گونه عيب و نقصي باقي نمانده باشد، مهندس مشاور، صورتمجلس تحويل موقت و گواهي رفع نقايص و معايب را كه به امضاي نماينده كارفرما، مهندس مشاور و پيمانكار رسيده است، همراه نتايج آزمايش‌هاي خواسته شده، براي كارفرما ارسال مي‌كند تا پس از تأييد كارفرما، به پيمانكار ابلاغ شود. اگر به تشخيص كارفرما، حضور نماينده او در بازديد از كار و گواهي رفع نقص ضروري نباشد، به مهندس مشاور نمايندگي مي‌دهد تا به‌جاي نماينده كارفرما اقدام كند.

تاريخ تحويل موقت، تاريخ تشكيل هيأت در محل و تحويل كار به كارفرماست كه در صورتمجلس تحويل موقت درج مي‌شود. تاريخ شروع دوره تضمين، تاريخ تحويل موقت است، به شرط آنكه هيأت تحويل، هيچ‌گونه نقصي در كار مشاهده نكند يا نقايص در مهلتي كه از طرف هيأت تعيين شده است، رفع شود. اگر زماني كه پيمانكار صرف رفع نقايص مي‌كند، بيش از مهلت تعيين شده باشد، تاريخ تحويل موقت، همان تاريخ تشكيل هيأت و تحويل كار به كارفرماست، ولي تاريخ شروع دوره تضمين تاريخ رفع نقص است كه به تأييد مهندس مشاور رسيده باشد. اگر هيأت تحويل موقت، ديرتر از موعد (٢٠ روز از تاريخ آمادگي كار از سوي پيمانكار كه به تأييد مهندس مشاور رسيده است) در محل حاضر شود و براي تحويل موقت اقدام نمايد، تاريخ تحويل موقت، تاريخ تشكيل هيأت در محل و تحويل كار به كارفرماست. در اين حالت، اگر هيأت نقصي در كار مشاهده نكند يا نقايص در مهلتي كه از سوي هيأت تعيين شده است رفع شود، تاريخ شروع دوره تضمين، ٢٠ روز پس از تاريخ اعلام آمادگي كار از سوي پيمانكار كه به تأييد مهندس مشاور رسيده است مي‌باشد، مگر آنكه زماني كه پيمانكار صرف رفع نقص مي‌كند، بيش از مهلت تعيين شده باشد كه در اين‌صورت، تاريخ شروع دوره تضمين، برابر تاريخ رفع تقص كه به تأييد مهندس مشاور رسيده است، منهاي مدت تأخير تشكيل هيأت در محل (نسبت به مهلت ٢٠ روز) مي‌باشد. كارفرما بايد هزينه‌هاي حفظ و نگهداري از كار را براي مدت تأخير در تحويل موقت (نسبت به مهلت ٢٠ روز) به پيمانكار پرداخت كند.

ب) درصورتي‌كه در اسناد و مدارك پيمان، براي تكميل و تحويل موقت قسمت‌هاي مستقلي از كار، زمان‌هاي مجزايي پيش‌بيني شده باشد، يا به‌نظر كارفرما، بهره‌برداري از قسمت‌هاي مستقلي از كار پيش از تكميل كار موردنياز باشد، كارفرما با رعايت اين ماده، قسمت‌هاي پيش‌گفته را تحويل موقت گرفته و اقدام‌هاي پس از تحويل موقت مانند آزاد نمودن تضمين انجام تعهدات، شروع دوره تضمين، تحويل قطعي، استرداد كسور تضمين حسن انجام كار، را به تناسب آن قسمت از كار كه تحويل موقت گرديده است، طبق اسناد و مدارك پيمان، به‌صورت مستقل انجام مي‌دهد.

ج) اگر با توجه به بند الف ماده ٢٩، عمليات موضوع پيمان تا حد ١٢٥ درصد مبلغ پيمان انجام شود، ولي كارهاي اجرا شده قابل بهره‌برداري نباشد و پيمانكار براي ادامه كار موافقت نكند، كارفرما طبق ماده ٤٨ به پيمان خاتمه مي‌دهد.

د) درصورتي‌كه عمليات موضوع پيمان طبق اين ماده آماده تحويل موقت شود، ولي پيمانكار تقاضاي تحويل كار را نكند، مهندس مشاور آماده بودن براي تحويل موقت را به كارفرما اعلام مي‌نمايد تا كارفرما طبق اين ماده براي تشكيل هيأت و تحويل موقت كار اقدام كند. اگر پس از ١٠ روز از تاريخ ابلاغ كارفرما، پيمانكار نماينده خود را براي تحويل موقت معرفي نكند، كارفرما با تأمين دليل به‌وسيله دادگاه محل، نسبت به تحويل موقت موضوع پيمان، طبق اين ماده اقدام مي‌نمايد. در اين حالت، پيمانكار حق هيچ‌گونه اعتراضي در اين مورد ندارد.

ه‍) پس از تقاضاي پيمانكار براي تحويل موقت، درصورتي‌كه آماده بودن كار براي تحويل موقت مورد تأييد مهندس مشاور باشد ولي تداركات لازم براي راه‌اندازي و انجام آزمايش‌هاي موردنياز مانند آب و برق كه بايد از سوي كارفرما تأمين شود فراهم نباشد، نحوه تحويل موقت و تحويل قطعي و آزاد كردن تضمين‌هاي پيمانكار با رعايت حقوق طرفين پيمان طبق نظر هيأت مندرج درماده ۵۳ مي‌باشد. نظر اين هيأت قطعي و لازم‌الاجراست.

و) پيمانكار موظف است كه پس از تحويل موقت، تمام وسايل، ماشين‌آلات و ابزار و مصالح اضافي متعلق به خود در محل‌هاي تحويلي كارفرما را ظرف مدت مناسبي كه مورد قبول مهندس مشاور باشد، از محل‌هاي ياد شده خارج كند. به علاوه پيمانكار بايد ظرف مدت معيني كه توسط مهندس مشاور تعيين مي‌شود، ساختمان‌ها و تأسيسات موقتي را كه براي اجراي كار در محل‌هاي تحويلي كارفرما ساخته است تخريب يا پياده و مصالح و مواد زايد آن را از محل كار خارج و كارگاه را به هزينه خود تميز كند. در غير اين‌صورت، كارفرما مي‌تواند براي خارج نمودن آن‌ها به هر نحو كه مقتضي بداند عمل نمايد و هزينه‌هاي آن را به‌حساب بدهكاري پيمانكار منظور دارد. در اين‌صورت، پيمانكار حق اعتراض نسبت به اقدام كارفرما و ادعاي ضرو زيان به اموال و دارايي‌هاي خود را ندارد.

با توجه به اين‌كه مالكيت ساختمان‌هاي پيش‌ساخته و مصالح بازيافتي و قطعات پيش‌ساخته ساختمان‌ها و تأسيسات تجهيز كارگاه به‌وسيله پيمانكار در محل‌هاي تحويلي كارفرما نصب يا احداث شده است، متعلق به پيمانكار است، هرگاه تمام يا قسمتي از اين ساختمان‌ها و تأسيسات موقت پيمانكار، مورد احتياج كارفرما باشد، با توجه به اين‌كه در اين حالت نبايد وجهي بابت برچيدن ساختمان‌ها و تأسيسات يادشده به پيمانكار پرداخت شود، قيمت آن با تراضي طرفين تعيين و به كارفرما فروخته و تحويل مي‌شود.

ماده ٤٠- صورت‌وضعيت قطعي

پيمانكار بايد حداكثر تا يك ماه پس از تاريخ تحويل موقت، صورت‌وضعيت قطعي كارهاي انجام شده را براساس اسناد و مدارك پيمان، بدون منظور نمودن مصالح و تجهيزات پاي كار تهيه كند و براي رسيدگي به مهندس مشاور تسليم نمايد. مهندس مشاور صورت‌وضعيت دريافت شده را رسيدگي نموده و ظرف مدت سه ماه براي تصويب كارفرما ارسال مي‌نمايد.

كارفرما صورت‌وضعيت دريافت شده را ظرف مدت دو ماه از تاريخ وصول رسيدگي مي‌كند و نظر نهايي خود را ضمن ارسال يك نسخه از آن به پيمانكار، اعلام مي‌دارد.

درصورتي‌كه پيمانكار، ظرف مهلت تعيين شده، براي تهيه صورت‌وضعيت قطعي اقدام نكند، با تأييد كارفرما، مهندس مشاور به هزينه پيمانكار، اقدام به تهيه آن مي‌كند و پس از امضاي پيمانكار براي تصويب كارفرما ارسال مي‌دارد. درصورتي‌كه پيمانكار از امضاي صورت‌وضعيت خودداري كند، مهندس مشاور بدون امضاي پيمانكار، صورت‌وضعيت را براي كارفرما مي‌فرستند. در حالتي كه پيمانكار، صورت‌وضعيت را قبلاً امضا نموده است اگر اعتراضي نسبت به‌نظر كارفرما داشته باشد يا در حالتي كه صورت‌وضعيت را قبلاً امضا نكرده است و نسبت به‌نظر كارفرما اعتراض دارد، اعتراض خود را حداكثر ظرف يك ماه از تاريخ وصول صورت‌وضعيت، با ارائه دليل و مدرك، يكجا به اطلاع كارفرما مي‌رساند. كارفرما حداكثر ظرف مدت يكماه از تاريخ وصول نظر پيمانكار، به موارد اعتراض رسيدگي مي‌كند و قبول يا رد آن‌ها را اعلام مي‌نمايد.

پيمانكار مي‌تواند براي تعيين تكليف آن قسمت از اعتراض خود كه مورد قبول كارفرما واقع نمي‌شود، طبق ماده ٥٣ اقدام نمايد.

درصورتي‌كه پيمانكار ظرف مدت تعيين شده به‌صورت‌وضعيت اعتراض نكند، صورت‌وضعيت قطعي از طرف پيمانكار قبول شده تلقي مي‌شود.

مقادير كارها كه به‌ترتيب بالا در صورت‌وضعيت قطعي منظور مي‌شود، به تنهايي قاطع است و مأخذ تسويه‌حساب قرار مي‌گيرد، هرچند كه بين آن‌ها و مقاديري كه در صورت‌وضعيت‌هاي موقت منظور گرديده است، اختلاف باشد.

هرگاه با توجه به‌صورت‌وضعيت قطعي تصويب شده و ساير حساب‌هاي پيمانكار، پيمانكار بدهكار نباشد، نصف تضمين حسن انجام كار وي آزاد مي‌شود.

تبصره – در مواردي‌كه طبق مواد ٤٧ يا ٤٨، پس از فسخ يا خاتمه پيمان، اقدام به تهيه صورت‌وضعيت قطعي مي‌شود، مهلت تهيه صورت‌وضعيت قطعي، به‌ترتيب از تاريخ صورت‌برداري يا تاريخ تحويل كارهاي انجام شده مي‌باشد.

ماده ٤١- تحويل قطعي

در پايان دوره تضمين تعيين شده در ماده ٥ موافقتنامه، كارفرما بنا به تقاضاي پيمانكار و تأييد مهندس مشاور، اعضاي هيأت تحويل قطعي و تاريخ تشكيل هيأت را، به همان گونه كه در ماده ٣٩ براي تحويل موقت پيش‌بيني شده است، معين و به پيمانكار ابلاغ مي‌كند. هيأت تحويل قطعي، پس از بازديد كارها، هرگاه عيب و نقصي كه ناشي از كار پيمانكار باشد مشاهده ننمايد، موضوع پيمان را تحويل قطعي مي‌گيرد و بي‌درنگ صورتمجلس آن را تنظيم و براي كارفرما ارسال مي‌كند و نسخه‌اي از آن را تا ابلاغ از سوي كارفرما، به پيمانكار مي‌دهد و سپس كارفرما تصويب تحويل قطعي كار را به پيمانكار ابلاغ مي‌نمايد.

تبصره ١- هرگاه هيأت تحويل قطعي، عيب و نقصي ناشي از كار پيمانكار مشاهده كند، براي رفع آن‌ها طبق ماده ٤٢ رفتار مي‌شود.

تبصره ٢- اگر پيمانكار، در پايان دوره تضمين تعيين شده در ماده ٥ موافقتنامه، تقاضاي تحويل قطعي كار را ننمايد، مكلف به رفع نواقص ناشي از كار خود كه تا تاريخ تقاضاي تحويل قطعي بروز كرده است مي‌باشد و تاريخ تقاضاي پيمانكار، ملاك اقدامات مربوط به تحويل قطعي است.

تبصره ٣- اگر كارفرما با وجود تقاضاي پيمانكار، اقدام به اعزام هيأت تحويل نكند و اين تأخير بيش از دو ماه به طول انجامد و پس از درخواست مجدد پيمانكار و انقضاي يك ماه از تاريخ تقاضاي مجدد، كارفرما در اين زمينه اقدامي نكند، عمليات موضوع پيمان تحويل قطعي شده تلقي مي‌گردد و بايد اقدامات پس از تحويل قطعي در مورد آن انجام شود.

ماده ٤٢- مسئوليت‌هاي دوره تضمين

اگر در دوره تضمين، معايب و نقايصي در كار مشاهده شود كه ناشي از كار پيمانكار باشد، پيمانكار مكلف است كه آن معايب و نقايص را به هزينه خود رفع كند. براي اين منظور، كارفرما مراتب را با ذكر معايب و نقايص و محل آن‌ها به پيمانكار ابلاغ مي‌كند و پيمانكار بايد حداكثر ١٥ روز پس از ابلاغ كارفرما، شروع به رفع معايب و نقايص كند و آن‌ها را طي مدتي كه مورد قبول كارفرماست، رفع نمايد.

هرگاه پيمانكار در انجام اين تعهد قصور ورزد يا مسامحه كند، كارفرما حق دارد آن معايب و نقايص را خودش يا به ترتيبي كه مقتضي بداند رفع نمايد و هزينه آن را به اضافه ١٥ درصد، از محل تضمين پيمانكار يا هر نوع مطالبات و سپرده‌اي كه پيمانكار نزد او دارد، برداشت نمايد. هزينه‌هاي حفاظت، نگهداري و بهره‌برداري كارهاي تحويل موقت شده در دوره تضمين به‌عهده كارفرماست.

فصل پنجم

حوادث قهري، فسخ، ختم، تعليق، هزينه تسريع، خسارت تأخير، تسويه حساب، حل‌اختلاف

ماده ٤٣- بروز حوادث قهري

جنگ، اعم از اعلام شده يا نشده، انقلاب‌ها و اعتصاب‌هاي عمومي، شيوع بيماري‌هاي واگيردار، زلزله، سيل و طغيان‌هاي غيرعادي، آتش‌سوزي‌هاي دامنه‌دار و مهارنشدني، طوفان و حوادث مشابه خارج از كنترل دو طرف پيمان كه در منطقه اجراي كار وقوع يابد و ادامه كار را براي پيمانكار ناممكن سازد، جزو حوادث قهري به‌شمار مي‌رود و در صورت بروز آن‌ها، به‌ترتيب زير عمل مي‌شود. در بروز حوادث قهري، هيچ‌يك از دو طرف، مسئول خسارت‌هاي وارد شده به طرف ديگر در اثر اين حوادث نيست.

الف) پيمانكار موظف است كه حداكثر كوشش خود را براي حفاظت از كارهاي اجرا شده كه در وضعيت قهري رها كردن آن‌ها منجر به زيان جدي مي‌شود و انتقال مصالح و تجهيزات پاي كار به محل‌هاي مطمئن و ايمن، به‌كار برد. كارفرما نيز بايد تمام امكانات موجود خود را در محل، در حد امكان، براي تسريع در اين امر، در اختيار پيمانكار قرار دهد.

ب) در مورد خسارت‌هاي وارد شده به كارهاي موضوع پيمان، تأسيسات و ساختمان‌هاي موقت، ماشین‌آلات و ابزار و وسايل پيمانكار، به شرح زير عمل مي‌شود.

١- هرگاه خسارت‌هاي وارد شده به كارهاي موضوع پيمان، مشمول بيمه موضوع بند ج ماده ٢١ باشد، براي جبران آن، طبق همان ماده اقدام مي‌شود.

٢- اگر خسارت‌هاي وارد شده به كارهاي موضوع پيمان، مشمول بيمه موضوع بند ج ماده ٢١ نيست يا ميزان آن براي جبران خسارت‌ها كافي نباشد، جبران خسارت به‌عهده كارفرماست.

٣- جبران خسارت‌هاي وارد شده به ساختمان‌ها و تأسيسات موقت، ماشين‌آلات و ابزار و وسايل پيمانكار، با توجه به بند د ماده ٢١، به‌عهده پيمانكار است.

منظور از جبران خسارت‌هاي ياد شده در بندهاي «ب- 1» و «ب- 2»، اعادة كارها به‌صورت پيش از وقوع حادثه است. پس از رفع وضعيت قهري، اگر كارفرما اعاده كارها را به‌حالت پيش از وقوع حادثه لازم و ميسر بداند، پيمانكار مكلف است كه اجراي كارها را بي‌درنگ آغاز كند. در اين‌صورت، تمديد مدت مناسبي براي اعاده كارها به وضع اوليه، از سوي پيمانكار پيشنهاد مي‌شود كه پس از رسيدگي و تأييد مهندس مشاور و تصويب كارفرما، به پيمانكار ابلاغ مي‌گردد.

ج) اگر كارفرما ادامه يا اعادة كارها به وضع اوليه را ضروري تشخيص ندهد، يا اگر وضعيت قهري بيش از شش ماه ادامه يابد، بدون رعايت بند «د» ماده ٤٨، طبق ماده ٤٨، به پيمان خاتمه مي‌دهد.

كارفرما هزينه‌هاي توقف كار پيمانكار را براي مدت مازاد بر يك ماه اول، طبق بندهاي «ب» و «ج» ماده ٤٩ پرداخت مي‌كند.

ماده ٤٤- ممنوعيت قانوني

پيمانكار اعلام مي‌كند كه در موقع عقد پيمان، مشمول قانون منع مداخله كاركنان دولت، مصوب بيست و دوم دي‌ماه يكهزار و سيصد و سي و هفت نيست و درصورتي‌كه خلاف آن براي كارفرما محرز شود، پيمان فسخ و طبق ماده ٤٧ رفتار مي‌شود.

هرگاه ضمن انجام كار تا تحويل موقت، پيمانكار، به علل زير، مشمول قانون پيش‌گفته شود:

الف) تغييراتي كه در صاحبان سهام، ميزان سهام، مديران يا بازرسان شركت پيمانكار پيش آيد.

ب) تغييراتي كه در دستگاه‌هاي دولت يا كارفرما پيش آيد.

در حالت (الف) پيمان فسخ و طبق ماده ٤٧ رفتار مي‌شود. در حالت (ب) به‌محض وقوع منع قانوني، پيمانكار مكلف است كه مراتب را به كارفرما اعلام كند و درصورتي‌كه مانع قانوني رفع نشود، كارفرما به پيمان خاتمه مي‌دهد و طبق ماده ٤٨ با پيمانكار عمل مي‌كند. اگر پيمانكار مراتب را به‌موقع به كارفرما اعلام نكند، پيمان فسخ و طبق ماده ٤٧ رفتار مي‌شود.

ماده ٤٥- حقوق انحصاري ثبت شده

الف) پيمانكار كارفرما را در مقابل تمام دعاوي، خسارت‌ها و مطالبات مربوط به نقض احتمالي حقوق ثبت شده، تأليفات، علایم و نام‌هاي تجاري و ديگر حقوق حمايت شده كه در اجراي موضوع پيمان ايجاد شود، مصون مي‌دارد.

ب) كارفرما تأييد مي‌نمايد كه مفاد اسناد و مدارك پيمان به‌گونه‌اي نيست كه موجب نقض حقوق حمايت شده شود. درصورتي‌كه براي پيمانكار معلوم شود كه رعايت اسناد و مدارك پيمان ناگزير در مواردي موجب نقض حقوق حمايت شده مي‌گردد، بايد پيش از هر نوع اقدام در مورد آن‌ها، مراتب را به مهندس مشاور اعلام كند تا كارفرما نسبت به انجام تغييرات لازم، به گونه‌اي كه نقض حقوق حمايت شده برطرف شود، اقدام نمايد و نتيجه را به پيمانكار ابلاغ كند.

ماده ٤٦- موارد فسخ پيمان

الف) كارفرما مي‌تواند در صورت هريك از موارد زير، پيمان را طبق ماده ٤٧ فسخ كند.

1- تأخير در تحويل گرفتن كارگاه از جانب پيمانكار بيش از مهلت تعيين شده در بند ب ماده ٢٨.

2- تأخير در ارائه برنامه زماني تفصيلي به‌مدت بيش از نصف مهلت تعيين شده براي تسليم آن.

٣- تأخير در تجهيز كارگاه براي شروع عمليات موضوع پيمان، بيش از نصف مدت تعيين شده در بند ج ماده ٤ موافقتنامه. فسخ پيمان در اين حالت، در صورتي مجاز است كه كارفرما قسمتي از پيش‌پرداخت را كه بايد بعد از تحويل كارگاه پرداخت كند، پرداخت كرده باشد و يا عدم پرداخت مربوط به عدم ارائه ضمانت‌نامه از طرف پيمانكار باشد.

4- تأخير در شروع عمليات موضوع پيمان، بيش از يك دهم مدت اوليه پيمان يا دو ماه، هركدام كه كمتر است.

٥- تأخير در اتمام هريك از كارهاي پيش‌بيني شده در برنامه زماني تفصيلي، بيش از نصف مدت تعيين شده براي آن كار با توجه به ماده ٣٠.

٦- تأخير در اتمام كار به‌مدت بيش از يك چهارم مدت پيمان با توجه به ماده ٣٠.

7- عدم شروع كار پس از رفع وضعيت قهري موضوع ماده ٤٣ و ابلاغ شروع كار از سوي كارفرما.

8- بدون سرپرست گذاشتن كارگاه يا تعطيل كردن كار، بدون اجازه كارفرما، بيش از ١٥ روز.

9- عدم انجام دستور مهندس مشاور براي اصلاح كارهاي انجام شده معيوب، طبق بند د ماده ٣٢.

١٠- انحلال شركت پيمانكار.

١١- ورشكستگي پيمانكار يا توقيف ماشين‌آلات و اموال پيمانكار از سوي محاكم قضايي، به‌گونه‌اي كه موجب توقف يا كندي پيشرفت كار شود.

١٢- تأخير بيش از يك ماه در پرداخت دستمزد كارگران، طبق بند و ماده ١٧.

13- هرگاه ثابت شود كه پيمانكار براي تحصيل پيمان يا اجراي آن به عوامل كارفرما حق‌العمل، پاداش يا هدايايي داده است، يا آن‌ها يا واسطه‌هاي آن‌ها را در منافع خود سهيم كرده است.

ب) در صورت احراز موارد زير، كارفرما پيمان را فسخ مي‌كند.

١- واگذاري پيمان به شخص ثالث.

٢- پيمانكار، مشمول ممنوعيت قانوني ماده ٤٤ گردد، به استثناي حالت پيش‌بيني شده در بند ب آن، براي شمول ماده ٤٨.

ماده ٤٧- اقدامات فسخ پيمان

الف) درصورتي كه به‌علت بروز يك يا چند مورد از حالت‌هاي درج شده در ماده ٤٦، كارفرما پيمان را مشمول فسخ تشخيص دهد، نظر خود را با ذكر مواردي‌كه به استناد آن‌ها پيمانكار را مشمول فسخ مي‌داند، به پيمانكار ابلاغ مي‌كند.

پيمانكار مكلف است كه در مدت ١٠ روز از تاريخ ابلاغ كارفرما، درصورتي‌كه دلايلي حاكي از عدم انطباق نظر كارفرما با موارد اعلام شده داشته باشد، مراتب را به اطلاع كارفرما برساند. اگر ظرف مهلت تعيين شده، پاسخي از سوي پيمانكار نرسد يا كارفرما دلايل اقامه شده او را مردود بداند، كارفرما فسخ پيمان را به پيمانكار ابلاغ مي‌كند و بدون احتياج به انجام دادن تشريفات قضايي، به‌ترتيب مفاد اين ماده، عمل مي‌نمايد.

درصورتي‌كه تصميم كارفرما براي فسخ پيمان به استناد موارد درج شده در بند الف ماده ٤٦ باشد، موضوع فسخ پيمان بايد ابتدا به‌وسيله هيأت مندرج در ماده ۵۳ بررسي و تأييد شود و سپس به پيمانكار ابلاغ شود.

ب) كارفرما تضمين انجام تعهدات و تضمين حسن انجام كار كسر شده را ضبط و به‌حساب خزانه واريز مي‌كند و بي‌درنگ كارگاه، تأسيسات و ساختمان‌هاي موقت، مصالح و تجهيزات، ماشين‌آلات و ابزار و تمام تداركات موجود در آن را در اختيار مي‌گيرد و براي حفاظت آن اقدام لازم معمول مي‌دارد. سپس بي‌درنگ از پيمانكار دعوت مي‌كند كه ظرف يك هفته نماينده‌اي براي صورت‌برداري و تهيه صورتمجلس كارهاي انجام شده و تمام مصالح، تجهيزات، ماشين‌آلات و ابزار و تداركات ديگر كه در كارگاه موجود است، معرفي نمايد. هرگاه پيمانكار از معرفي نماينده ظرف مدت تعيين شده خودداري كند يا نماينده معرفي شده از جانب او در موعد مقرر براي صورت‌برداري حاضر نشود، كارفرما به‌منظور تأمين دليل، با حضور نماينده دادگاه محل، براي صورت‌برداري اقدام مي‌نمايد و پيمانكار حق هيچ‌گونه اعتراضي در اين مورد را ندارد. پس از صورت‌برداري، پيمانكار بي‌درنگ،طبق ماده ٤٠، اقدام به تهيه صورت‌وضعيت قطعي از كارهاي انجام شده مي‌كند.

ج) كارفرما تأسيسات و ساختمان‌هاي موقت را كه در كارگاه احداث شده و براي ادامه كار موردنياز است، در اختيار مي‌گيرد و بهاي آن‌ها را برابر ارزش مصالح و تجهيزات بازيافتي كه با توافق دو طرف تعيين مي‌شود با توجه به اين‌كه در اين موارد نبايد وجهي بابت برچيدن كارگاه به پيمانكار پرداخت شود، به حساب طلب پيمانكار منظور مي‌كند. اگر تأسيسات و ساختمان‌هاي پيش‌گفته در خارج از محل‌هاي تحويلي كارفرما ايجاد شده باشد، كارفرما بهاي اجاره آن‌ها را كه با توافق دو طرف تعيين مي‌شود، براي مدتي كه به‌منظور تكميل كار در اختيار خواهد داشت به پيمانكار پرداخت مي‌كند.

د) كارفرما مي‌تواند ماشين‌آلات و ابزار و وسايل متعلق به پيمانكار را كه در كارگاه موجود است و به تشخيص خود براي اتمام كار موردنياز بداند، براي مدت مناسبي كه براي جايگزين كردن آن‌ها با ماشين‌آلات ديگر لازم است در اختيار بگيرد و هزينه اجاره آن‌ها را كه با توافق دو طرف تعيين مي‌شود، به‌حساب طلب پيمانكار منظور نمايد. كارفرما نمي‌تواند بدون موافقت پيمانكار ماشين‌آلات او را بيش از مدت‌هاي تعيين شده در زير در اجاره خود بگيرد.

١- در مورد ماشين‌آلات ثابت مانند دستگاه مركزي بتن، كارخانه آسفالت و ماشين‌آلات خاصي كه نام آن‌ها در شرايط خصوصي پيمان پيش‌بيني شده است، برابر مدتي كه از رابطه زير به‌دست مي‌آيد.

٢- در مورد ساير ماشين‌آلات، برابر ده ماه.

اگر پيمانكار به كارفرما بدهكار باشد، كارفرما به‌ميزان طلب خود، اقلامي از ماشين‌آلات و ابزار و وسايل پيمانكار را كه توسط كارشناس يا كارشناسان منتخب طرفين ارزيابي مي‌شود در اختيار مي‌گيرد و با رعايت قوانين جاري كشور، به تملك قطعي خود درمي‌آورد.

ه‍) كارفرما از مصالح و تجهيزات پاي كار آنچه طبق مشخصات بوده و براي اجراي پيمان تهيه شده است قبول مي‌كند و بهاي آن را براساس نرخ متعارف روز در تاريخ خريد كه مورد توافق دو طرف باشد، به‌حساب طلب پيمانكار منظور مي‌نمايد.

و) پيمانكار با دريافت ابلاغ فسخ پيمان، بي‌درنگ فهرست مصالح و تجهيزات سفارش شده براي اجراي كار را همراه با شرايط خريد آن‌ها براي كارفرما ارسال مي‌نمايد. كارفرما تا ده روز از دريافت فهرست پيش‌گفته، اقلامي از مصالح و تجهيزات سفارش شده را كه موردنياز تشخيص مي‌دهد به پيمانكار اعلام مي‌نمايد تا پيمانكار قرارداد خريد آن‌ها را به كارفرما منتقل نمايد. مبالغي كه بابت خريد اين مصالح و تجهيزات از سوي پيمانكار تأديه شده است، در مقابل تسليم اسناد و مدارك آن به‌حساب طلب پيمانكار منظور مي‌گردد. و تأديه بقيه بهاي خريد و هر نوع تعهد مربوط به آن‌ها به‌عهده كارفرما خواهد بود

ز) هرگاه پيمانكار ظرف دو هفته از تاريخ ابلاغ كارفرما، به‌منظور توافق در اجراي بندهای ج، د و ه حاضر نشود يا توافق بين طرفين حاصل نگردد، كارفرما يك يا چند كارشناس رسمي دادگستري انتخاب مي‌نمايد. نظر اين كارشناس يا كارشناسان براي طرفين قطعي است و حق‌الزحمه آنان را كارفرما مي‌پردازد و به‌حساب بدهي پيمانكار منظور مي‌كند.

ح) پيمانكار مكلف است كه مازاد مصالح و تجهيزات و ديگر تداركات خود را كه در محل‌هاي تحويلي كارفرما باقي مانده است، حداكثر ظرف سه ماه از تاريخ ابلاغ كارفرما، از محل‌هاي ياد شده خارج كند. در غير اين‌صورت، كارفرما مي‌تواند براي خارج كردن آن‌ها به هر نحو كه مقتضي بداند عمل نمايد و هزينه‌هاي آن را به‌حساب بدهكار پيمانكار منظور دارد. در اين حالت، پيمانكار نمي‌تواند نسبت به ضرر و زيان وارد شده به اموال و دارايي‌هاي خود، دعوايي مطرح نمايد.

ط) از تاريخ ابلاغ فسخ پيمان تا تاريخي كه صورت‌برداري‌ها و ارزيابي طبق اين ماده پايان مي‌يابد، نصف هزينه‌هاي مربوط به نگهداري و حفاظت كارگاه به‌عهده كارفرما و نصف ديگر به‌عهده پيمانكار است. اين مدت نبايد از سه ماه بيش‌تر شود، در غير اين‌صورت، هزينه‌هاي مربوط به نگهداري و حفاظت كارگاه براي ايام بيش از سه ماه، به‌عهده كارفرماست.

ماده ٤٨- خاتمه پيمان

هرگاه پيش از اتمام كارهاي موضوع پيمان، كارفرما بدون آنكه تقصيري متوجه پيمانكار باشد، بنا به مصلحت خود يا علل ديگر، تصميم به خاتمه دادن پيمان بگيرد، خاتمه پيمان را با تعيين تاريخ آماده كردن كارگاه براي تحويل، كه نبايد بيش‌تر از ١٥ روز باشد، به پيمانكار ابلاغ مي‌كند. كارفرما كارهايي را كه ناتمام ماندن آن‌ها موجب بروز خطر يا زيان مسلم است در اين ابلاغ تعيين مي‌كند و مهلت بيش‌تري به پيمانكار مي‌دهد تا پيمانكار بتواند در آن مهلت، اين‌گونه كارها را تكميل كند و كارگاه را آماده تحويل نمايد. اقدامات پس از خاتمه دادن پيمان، به شرح زير، است:

الف) كارفرما آن قسمت از كارها را كه ناتمام است، طبق مقررات درج شده در ماده ٤١ تحويل قطعي و آن قسمت را كه پايان يافته است طبق مقررات تعيين شده در ماده ٣٩ تحويل موقت مي‌گيرد. اگر معايبي در مورد كارهاي ناتمام مشاهده شود، پيمانكار مكلف است، به هزينه خود، در مدت مناسبي كه با توافق كارفرما تعيين مي‌شود، رفع عيب نمايد و سپس تحويل قطعي دهد. درصورتي‌كه پيمانكار در مهلت مقرر رفع نقص نكند، كارفرما طبق بند «د» ماده ٣٢ اقدام به رفع نقص مي‌نمايد.

تا حدي كه مورد لزوم و درخواست كارفرماست، پيمانكار بايد نقشه‌ها، كاتالوگ‌ها، قراردادهاي با پيمانكاران جزء و ساير مدارك اجراي كار را تحويل كارفرما دهد.

ب) صورت‌وضعيت كارهاي انجام شده، طبق ماده ٤٠ تهيه مي‌شود.

ج) در مورد مصالح و تجهيزات موجود و سفارش شده، به شرح زير، اقدام مي‌شود:

١- مصالح و تجهيزات موجود در كارگاه كه طبق مشخصات فني بوده و براي اجراي موضوع پيمان تهيه شده است، اندازه‌گيري و بهاي آن‌ها براساس نرخ متعارف روز در تاريخ خريد، كه مورد توافق دو طرف باشد، در صورت‌وضعيت قطعي منظور مي‌شود.

٢- پيمانكار با دريافت ابلاغ خاتمه پيمان، بي‌درنگ فهرست مصالح و تجهيزات سفارش شده براي اجراي كار را همراه با شرايط خريد آن‌ها براي كارفرما ارسال مي‌نمايد. كارفرما تا ده روز از دريافت فهرست پيش‌گفته، اقلامي از مصالح و تجهيزات سفارش شده را كه موردنياز تشخيص مي‌دهد به پيمانكار اعلام مي‌نمايد تا پيمانكار قرارداد خريد آن‌ها را به كارفرما منتقل نمايد. مبالغي كه بابت خريد اين مصالح و تجهيزات از سوي پيمانكار تأديه شده است، در مقابل تسليم اسناد و مدارك آن به‌حساب طلب پيمانكار منظور مي‌گردد و تأديه بقيه بهاي خريد و هر نوع تعهد مربوط به آن‌ها به‌عهده كارفرما خواهد بود.

٣- پيمانكار بايد بي‌درنگ پس از دريافت ابلاغ خاتمه پيمان، تمام قراردادهاي خود با پيمانكاران جزء و اشخاص ثالث را خاتمه دهد. خاتمه قراردادهاي خريد مصالح و تجهيزاتي كه موردنياز كارفرما نيست پس از اعلام نظر كارفرما طبق بند «٢»، انجام مي‌شود.

د) درصورتي‌كه پيمانكار به‌منظور اجراي موضوع پيمان، در مقابل اشخاص ثالث تعهداتي كرده است و در اثر خاتمه دادن به پيمان ملزم به پرداخت هزينه و خسارت‌هايي به آن اشخاص گردد، اين هزينه‌ها و خسارت‌ها، پس از رسيدگي و تأييد كارفرما، به‌حساب بستانكاري پيمانكار منظور مي‌شود.

ه‍) كارفرما تأسيسات و ساختمان‌هاي موقتي را كه در كارگاه احداث شده است، در اختيار مي‌گيرد. بهاي اين تأسيسات و ساختمان‌ها با درنظر گرفتن پرداخت‌هايي كه قبلاً به پيمانكار شده است، با توافق دو طرف تعيين مي‌شود و به‌حساب طلب پيمانكار منظور مي‌گردد و بابت آن‌ها وجهي به‌عنوان برچيدن كارگاه پرداخت نمي‌شود. اگر تأسيسات و ساختمان‌هاي پيش‌گفته در خارج از محل‌هاي تحويلي كارفرما ايجاد شده باشد، كارفرما بهاي اجاره آن‌ها را كه با توافق دو طرف تعيين مي‌شود، براي مدتي كه به‌منظور تكميل كار در اختيار خواهد داشت به پيمانكار پرداخت مي‌كند.

و) پيمانكار مكلف است كه مازاد مصالح و تجهيزات و ديگر تداركات خود را كه در محل‌هاي تحويلي كارفرما باقي مانده است، حداكثر ظرف سه ماه از تاريخ ابلاغ كارفرما، از محل‌هاي ياد شده خارج كند. در غير اين‌صورت، كارفرما مي‌تواند براي خارج كردن آن‌ها به هر نحو كه مقتضي بداند عمل نمايد و هزينه‌هاي آن را به‌حساب بدهي پيمانكار منظور دارد. در اين‌صورت، پيمانكار نمي‌تواند نسبت به ضرر و زيان وارد شده به اموال و دارايي‌هاي خود، دعوايي مطرح نمايد.

ز) در مورد تضمين‌هاي پيمانكار، به‌ترتيب زير، عمل مي‌شود.

١- تضمين انجام تعهدات پيمان، طبق روش تعيين شده در تبصره ١ ماده ٣٤ آزاد مي‌شود، با اين تفاوت كه آخرين صورت‌وضعيت موقت موضوع تبصره پيش‌گفته، حداكثر تا يك ماه پس از تحويل كار، اعم از قسمت تحويل موقت شده و تحويل قطعي شده، با احتساب مصالح پاي كار تهيه مي‌شود.

٢- تضمين حسن انجام كار قسمت تحويل موقت شده و قسمت تحويل قطعي شده، هريك جداگانه، طبق ماده ٣٥ آزاد مي‌شود.

ماده ٤٩- تعليق

الف) كارفرما مي‌تواند در مدت پيمان، اجراي كار را براي يك بار و حداكثر سه ماه معلق كند، در اين صورت بايد مراتب را با تعيين تاريخ شروع تعليق به پيمانكار اطلاع دهد. در مدت تعليق، پيمانكار مكلف است كه تمام كارهاي انجام شده، مصالح و تجهيزات پاي كار، تأسيسات و ساختمان‌هاي موقت را براساس پيمان به‌طور شايسته، حفاظت و حراست كند.

ب) كارفرما هزينه‌هاي بالاسري پيمانكار را در دوران تعليق، به‌ميزان تعيين شده در اسناد و مدارك پيمان، به پيمانكار مي‌پردازد. اگر در اسناد و مدارك پيمان، تعيين هزينه‌هاي ياد شده، به توافق طرفين در زمان ابلاغ تعليق موكول شده باشد، كارفرما در مورد ميزان آن با پيمانكار توافق مي‌نمايد. درصورتي‌كه در اسناد و مدارك پيمان، هيچ نوع پيش‌بيني براي پرداخت هزينه‌هاي بالاسري پيمانكار در دوره تعليق نشده باشد، كارفرما ماهانه مبلغي معادل ١٠ درصد متوسط كاركرد فرضي ماهانه را به پيمانكار مي‌پردازد. اگر به دستور كارفرما، قسمتي از كار متوقف شود بابت هزينه‌هاي پيش‌گفته در مدت تعليق، ماهانه مبلغي معادل ده درصد متوسط كاركرد فرضي ماهانه، به تناسب مبلغ كار متوقف شده،به پيمانكار پرداخت مي‌شود. براي تعيين هزينه تعليق، كسر ماه به تناسب محاسبه مي‌شود.

تبصره – درصورتي‌كه پيش از آغاز عمليات موضوع پيمان، تعليق از سوي كارفرما ابلاغ شود، ٨٠ درصد هزينه تعليق محاسبه شده طبق اين بند، به پيمانكار پرداخت مي‌شود.

ج) كارفرما و پيمانكار در مورد ماشين‌آلاتي كه پيمانكار مايل است در مدت تعليق از كارگاه خارج نمايد، بدون پرداخت هيچ نوع هزينه‌اي، توافق مي‌كنند. اجاره مربوط به دوران توقف آن تعداد از ماشين‌آلات كه در كارگاه باقي مي‌مانند، براساس توافق طرفين به پيمانكار پرداخت مي‌شود.

د) درصورتي‌كه تعليق بيش از سه ماه ضروري باشد، كارفرما مي‌تواند با موافقت پيمانكار، مدت تعليق را براي يك بار و حداكثر سه ماه، با شرايط پيش‌گفته افزايش دهد. درصورت عدم موافقت پيمانكار با تعليق بيش از سه ماه، پيمان خاتمه يافته و طبق ماده ٤٨ عمل مي‌شود.

ه‍) هرگاه عوامل موجب تعليق كار برطرف شود، كارفرما با تعيين مهلتي براي پيمانكار به‌منظور آماده نمودن كارگاه، تاريخ شروع مجدد كار را به پيمانكار ابلاغ مي‌كند.

ماده ٥٠- هزينه تسريع كار، خسارت تأخير كار

الف) اگر در مقابل اتمام پيش از موعد كار، در اسناد و مدارك پيمان، پرداخت هزينه تسريع كار به پيمانكار، پيش‌بيني شده باشد و پيمانكار پيش از سپري شدن مدت پيمان، عمليات موضوع پيمان را تكميل كند و آماده تحويل نمايد، پيمانكار محق به دريافت هزينه تسريع طبق شرايط پيش‌بيني شده مي‌باشد.

ب) در پايان كار، درصورتي‌كه مدت انجام كار، بيش از مدت اوليه پيمان به علاوه مدت‌هاي تمديد شده پيمان باشد، مهندس مشاور با رعايت ماده ٣٠ و رسيدگي به دلايل پيمانكار، مدت تأخير غيرمجاز پيمانكار را تعيين مي‌كند، تا پس از تصويب كارفرما، به شرح زير، ملاك محاسبه خسارت تأخير قرار گيرد.

1- هرگاه جمع مدت تأخير غيرمجاز از يك دهم پيمان بيش‌تر نشود، براي هر روز تأخير، يك دوهزارم مبلغ باقيمانده كار كه در اجراي آن تأخير شده است.

٢- هرگاه جمع مدت تأخير غيرمجاز از يك دهم مدت پيمان بيش‌تر شود، تا يك دهم مدت پيمان طبق بند ١ و براي مازاد بر آن تا يك‌چهارم مدت پيمان، براي هر روز تأخير يك هزارم مبلغ باقيمانده كار كه در اجراي آن تأخير شده است.

٣- هرگاه جمع مدت تأخير غيرمجاز از يك چهارم مدت پيمان بيش‌تر شود ولي پيمان ادامه يابد، مجموع خسارت‌هاي تأخير قابل دريافت از پيمانكار نمي‌تواند از جمع خسارت محاسبه شده بر پايه بند (٢) بيش‌تر شود و مدت اضافه بر يك‌چهارم مدت پيمان، براي ادامه و انجام كار بدون دريافت خسارت منظور مي‌شود.

4- مبلغ باقيمانده كار كه در اجراي آن تأخير شده است، عبارت است از مبلغ پيمان، منهاي مبلغ صورت‌وضعيت مربوط به كارهاي انجام يافته تا آخرين روز مدت پيمان.

٥- درصورتي‌كه پيمان، طبق ماده ٤٦ فسخ گردد يا طبق ماده ٤٨، به پيمان خاتمه داده شود، تأخير كار نسبت به برنامه زماني تفصيلي با رعايت ماده ٣٠ بررسي شده، ميزان مجاز و غيرمجاز آن تعيين مي‌شود. بابت تأخير غيرمجاز پيمانكار، طبق مفاد اين بند، پرداخت خسارت تأخير به پيمانكار تعلق مي‌گيرد. در اين حالت، مبلغ باقيمانده كار كه در اجراي آن تأخير شده است، عبارت است از مبلغ كارهايي كه طبق برنامه زماني تفصيلي و با درنظر گرفتن تأخير مجاز، پيمانكار بايد تا تاريخ فسخ يا خاتمه پيمان انجام مي‌شد، منهاي مبلغ كار انجام شده.

٦- در مواردي‌كه اخذ خسارت تأخير بيش از ارقام درج شده در اين ماده ضروري باشد و در اسناد و مدارك پيمان، ميزان آن پيش‌بيني شده باشد، خسارت تأخير را براساس آن محاسبه مي‌كنند.

ماده ٥١- صورت‌حساب نهايي

صورت‌حساب نهايي پيمان كه ظرف مدت سه ماه از تاريخ تصويب صورت وضعيت قطعي توسط كارفرما تهيه مي‌شود، عبارت است از مبلغ صورت‌وضعيت قطعي كه طبق ماده ٤٠ تهيه و تصويب مي‌شود و مبلغي كه براساس اسناد و مدارك پيمان به‌مبلغ بالا اضافه يا از آن كسر مي‌گردد، مانند وجوه ناشي از تعديل آحادبها، بهاي مصالح، تجهيزات و ماشين‌آلات تحويلي كارفرما به پيمانكار، مبلغ جبران خسارت يا جريمه‌هاي رسيدگي و قطعي شده.

صورت‌حساب نهايي تهيه شده توسط كارفرما درصورتي‌كه مورد قبول پيمانكار باشد، توسط كارفرما و پيمانكار امضاء مي‌شود. اگر پيمانكار به صورت‌حساب نهايي تهيه شده توسط كارفرما معترض باشد و آن را امضاء نكند، بايد ظرف يك ماه، نظر خود را با مدارك كافي به كارفرما بنويسد، وگرنه صورت‌حساب نهايي از طرف پيمانكار پذيرفته شده تلقي مي‌شود.

كارفرما در صورت تأييد اعتراض پيمانكار، صورت‌حساب نهايي را اصلاح مي‌كند و دو طرف پيمان آن را امضاء مي‌كنند.

صورت‌حساب نهايي تأييد شده به شرح بالا كه ملاك تسويه‌حساب پيمانكار طبق ماده ٥٢ قرار مي‌گيرد، براي دو طرف پيمان قطعي است و هرگونه اعتراض و ادعايي در مورد آن بي تأثير مي‌باشد. درصورتي‌كه پيمانكار نسبت به صورت‌حساب نهايي تهيه شده توسط كارفرما معترض باشد و اعتراض خود را در مهلت تعيين شده اعلام كند و اعتراض او مورد پذيرش كارفرما قرار نگيرد، پيمانكار مي‌تواند براي حل مسئله، طبق ماده ٥٣ اقدام نمايد.

تبصره ١- درصورتي‌كه به‌علت تأخير در رسيدگي آخرين صورت‌وضعيت موقت يا صورت‌وضعيت قطعي يا تأخير در تهيه صورت‌حساب نهايي، هزينه‌هاي اضافي بابت تمديد ضمانتنامه‌هاي پيمانكار ايجاد شود، كارفرما اين هزينه‌هاي اضافي را كه از سوي پيمانكار تأمين شده است، به او پرداخت مي‌كند و اگر مدت تأخير در آزاد كردن هريك از تضمين‌ها از سه ماه بيش‌تر شود، كارفرما تضمين مربوط را آزاد مي‌نمايد.

تبصره ٢- هرگاه براساس صورت‌وضعيت قطعي، معلوم شود كه در آخرين صورت‌وضعيت موقت، پيمانكار بدهكار نبوده يا بدهي او كمتر از نصف كسور تضمين حسن انجام كار بوده است يا طبق صورت حساب نهايي، مشخص شود كه در زمان تصويب صورت‌وضعيت قطعي پيمانكار بدهكار نبوده است، كارفرما بايد بي‌درنگ تضمين آزاد نشده مربوط به هريك از مدارك ياد شده را آزاد كرده و هزينه تمديد آن‌ها را كه از سوي پيمانكار تأمين شده است، براي مدتي كه در آزاد نمودن آن‌ها تأخير ايجاد گرديده، پرداخت كند.

ماده ٥٢- تسويه‌حساب

الف) هرگاه براساس صورت‌حساب نهايي كه به شرح ماده ٥١ تهيه شده است، پيمانكار بستانكار شود، طلب او حداكثر در مدت يك ماه از تاريخ امضاي صورت‌حساب نهايي يا اعلام كارفرما پرداخت مي‌گردد و به غير از نصف تضمين حسن انجام كار، كه تا تحويل قطعي بايد نزد كارفرما باقي بماند، ديگر تضمين‌هاي پيمانكار، از هر نوع كه باشد، بي‌درنگ آزاد مي‌شود.

ب) هرگاه براساس صورت‌حساب نهايي، پيمانكار بدهكار شود، مكلف است كه در مدت يك ماه از تاريخ امضاي صورت‌حساب نهايي يا اعلام كارفرما، به شرح بالا طلب كارفرما را بپردازد و اگر از اين پرداخت استنكاف ورزد يا تأخير نمايد، كارفرما حق دارد، بدون انجام تشريفات قضايي، طلب خود را از محل سپرده‌ها و تضمين‌هاي پيمانكار (درصورتي‌كه طبق ماده ٤٧ ضبط نشده باشد)، وصول نمايد و اگر مبالغ اين تضمين‌ها تكافو ننمايد، با رعايت قوانين جاري كشور از ديگر دارايي‌هاي او وصول كند.

هرگاه پيمانكار در مهلت مقرر در بالا، طلب كارفرما را پرداخت كند، به غير از نصف كسور تضمين حسن انجام كار، كه تا تحويل قطعي نزد كارفرما باقي مي‌ماند، بقيه ضمانت‌نامه‌ها و سپرده‌هاي او، به هر عنوان كه باشد، بي‌درنگ آزاد مي‌شود.

ماده ٥٣- حل اختلاف

الف) هرگاه در اجرا يا تفسير مفاد پيمان بين دو طرف اختلاف نظر پيش آيد، دو طرف مي‌توانند براي حل سريع آن، برحسب مورد، به روش تعيين شده در بندهاي ١ و ٢ زير، عمل كنند.

١- در مورد مسائل ناشي از برداشت متفاوت دو طرف از متون بخشنامه‌هايي كه به استناد ماده ٢٣ قانون برنامه و بودجه از سوي سازمان مديريت و برنامه ريزي ابلاغ شده است، هريك از دو طرف از سازمان مديريت و برنامه‌ريزي چگونگي اجراي بخشنامه مربوط را استعلام نمايد و دو طرف طبق نظري كه از سوي سازمان ياد شده اعلام مي‌شود، عمل كنند.

٢- در مورد مسايل ناشي از برداشت متفاوت دو طرف از بخشنامه‌ها و مداركي كه توسط معاونت امور مهندسي و فناوري وزارت نفت تهيه شده است، نيز از معاونت ياد شده استعلام نمايند و طبق نظر اعلام شده عمل كنند.

۳- در مورد اختلاف‌نظرهايي كه خارج از شمول بند ١ است، رسيدگي و اعلام نظر درباره آن‌ها به هيأتي متشكل از يك نفر نماينده وزير يا هيأت مديره شركت اصلي كارفرما و نمايندگان دو طرف (هركدام يك نفر)، ارجاع مي‌شود. و طبق نظر اين هيأت عمل مي‌شود. درصورتي‌كه نسبت به موارد اختلاف، توافق حاصل نشود موضوع بايد در دادگاه‌هاي صالحه ايران حل‌وفصل گردد.

ب) طرفين متعهد هستند در طول بررسي اختلافات و صدور حكم، تعهداتي كه به موجب اين پيمان به‌عهده دارند، كماكان انجام دهند.

ماده ٥٤- قوانين و مقررات حاكم بر پيمان

قوانين و مقررات حاكم بر اين پيمان منحصراً قوانين و مقررات كشور جمهوري اسلامي ايران است.

نماينده كارفرما نام و نام خانوادگي سمت مهر و امضا

نماينده پيمانكار نام و نام خانوادگي سمت مهر و امضا

شرايط خصوصي

اين شرايط خصوصي، در توضيح و تكميل موادي از شرايط عمومي پيمان است كه تعيين تكليف برخي از موارد در آن‌ها، به شرايط خصوصي پيمان موكول شده است و هيچ‌گاه نمي‌تواند مواد شرايط عمومي پيمان را نقض كند. از اين رو، هرگونه نتيجه‌گيري و تفسير مواد مختلف اين شرايط خصوصي، به تنهايي و بدون توجه به مفاد ماده مربوط به آن در شرايط عمومي پيمان، بي‌اعتبار است. شماره و حروف به‌كار رفته در مواد اين شرايط خصوصي، همان شماره و حروف مربوط به آن در شرايط عمومي پيمان است.

اگر شرايط عمومي مصوب همراه اسناد و مدارك پيمان نباشد شرايط عمومي ابلاغ شده شماره … مورخ. … بر اين پيمان حاكم است.

ماده ١٧- الف) پيمانكار متعهد است كه براي اجراي موضوع پيمان، تعداد. … نفر/ ماه كارشناس خارجي با تخصص‌هاي تعيين شده در زير، به‌كار گمارد.

………………………………………………………………………

ماده ١٨- ب) آخرين مهلت پيمانكار، براي ارائه برنامه زماني تفصيلي اجراي كار … روز از تاريخ مبادله پيمان است.

جزیيات روش تهيه برنامه زماني تفصيلي و بهنگام كردن آن، به شرح زير است:

………………………………………………………………………

ماده ١٨- ه‍) گزارش پيشرفت كار پيمانكار بايد داراي جزیيات زير باشد:

………………………………………………………………………

ماده ٢٠- الف) كارفرما امكانات و تسهيلات تجهيز كارگاه، از قبيل ساختمان، راه، آب، برق، مخابرات و سوخت را كه در زير تعيين شده است، در اختيار پيمانكار قرار مي‌دهد.

………………………………………………………………………

ماده ٢٠- ب و ٢٠- ز) كارفرما، به شرح زير، مصالح، تجهيزات و ماشين‌آلات را تأمين مي‌كند.

………………………………………………………………………

ماده ٢٠- ه‍) پيمانكار بايد مشخصات تعيين شده در زير را در تأمين ماشين‌آلات رعايت كند.

………………………………………………………………………

ماده ٢٠- ح) پيمانكار متعهد است كه براي كاركنان كارفرما، مهندس مشاور و آزمايشگاه، به‌شمار افراد زير، دفتر كارگاهي، مسكن كارگاهي و غذا، به تفكيك و به شرح و مشخصات زير، تأمين كند:

………………………………………………………………………

ماده ٢١- ج) قسمت‌هايي از موضوع پيمان كه پيمانكار بايد بيمه كند و همچنين موارد يا حوادثي كه بايد مشمول بيمه گردد، به شرح زير است:

………………………………………………………………………

ماده ٢١- و) چگونگي پرداخت هزينه احداث و نگهداري راه‌هاي انحرافي به پيمانكار، به شرح زير است:

………………………………………………………………………

ماده ٢٢- الف) شمار نسخه‌هاي نقشه‌ها و مشخصات فني كه بدون دريافت هزينه در اختيار پيمانكار قرار مي‌گيرد به شرح زير است:

………………………………………………………………………

ماده ٢٢- ح) شماره نسخه‌ها و مشخصات دستورالعمل‌هاي راه‌اندازي، تعمير، نگهداري و راهبري و نقشه‌هاي چون ساخت كه پيمانكار تهيه مي‌كند، به شرح زير است:

………………………………………………………………………

ماده ٢٤- ب) پيمانكار موظف است كه در انتخاب پيمانكاران جزء، موارد زير را رعايت كند:

………………………………………………………………………

ماده ٢٨- الف) پيمانكار زمين موردنياز براي تجهيز كارگاه را به شرح زير، تأمين مي‌كند:

………………………………………………………………………

ماده ٢٩- ه‍) تعديل نرخ پيمان، به شرح زير است:

………………………………………………………………………

ماده ٣٢- ج) هزينه انجام آزمايش‌هاي زير، به‌عهده پيمانكاراست:

………………………………………………………………………

ماده ٣٥- دريافت وجوه سپرده تضمين حسن انجام كار پيمان، طبق مصوبه شماره … مورّخ … هيأت وزيران، است.

ماده ٣٦- ميزان، روش پرداخت و نحوه واريز پيش‌پرداخت پيمان، طبق مصوبه شماره … مورّخ … هيأت وزيران، است.

ماده ٣٨- الف) ميزان و ترتيب پرداخت‌هاي ارزي به پيمانكار، براي متخصصان خارجي، به شرح زير است:

………………………………………………………………………

ماده ٣٨- ب) كارفرما ارز موردنياز براي تأمين مصالح و تجهيزات زير را از خارج كشور تأمين مي‌كند.

………………………………………………………………………

ماده ٣٨- ه‍) كارفرما ارز موردنياز براي خريد ماشين‌آلات و ابزار خاصي كه در زير نام برده شده است را طبق شرايط زير، تأمين مي‌كند.

………………………………………………………………………

ماده ٣٩- ب) پيمانكار موظف است كه پيش از تكميل كل كار، قسمت‌هاي زير را در زمان‌هايي كه براي هر يك از آن‌ها به شرح زير تعيين شده است، تكميل كند و به كارفرما تحويل دهد.

………………………………………………………………………

ماده ٤٧- د) ماشين‌آلات اختصاصي اين پيمان كه در صورت فسخ پيمان بايد براي اتمام كار به‌صورت اجاره در اختيار كارفرما قرار گيرد، به شرح زير است:

………………………………………………………………………

ماده ٤٩- ب) هزينه بالاسري پيمانكار در دوره تعليق، به‌ميزان و ترتيب تعيين شده در زير، پرداخت مي‌شود.

………………………………………………………………………

ماده ٥٠- الف) در صورت اتمام پيش از موعد كار، كارفرما هزينه تسريع كار را به نحو تعيين شده در زير، به پيمانكار پرداخت مي‌كند.

………………………………………………………………………

ماده ٥٠- ب) خسارت تأخير غيرمجاز پيمان (ناشي از كار پيمانكاران)، به‌ميزان و ترتيب زير، از پيمانكار وصول مي‌شود.

………………………………………………………………………

نماينده كارفرما نام و نام خانوادگي سمت مهر و امضا

نماينده پيمانكار نام و نام خانوادگي سمت مهر و امضا