«پیمانکار امضاء کرده، میخواست امضاء نکنه، باید مطابق قرارداد امضاءشده، عمل کرد». احتمالاً این جمله را شنیدهاید؛ زمانیکه در قرارداد «بند»، «تبصره» یا «ماده»ای درج شده، که برخلاف شرایط عمومی پیمان (رایج، «نشریه 4311») است و احتمالا حین امضاء قرارداد، یا بدان توجه نشده و یا فرض شده که در آینده راهحل مناسبی برایش پیدا خواهد شد. یکی از این شروط، درج شرط در شرایط خصوصی پیمان برای پرداخت اضافهکاریهای خارج از فهرستبهاء و مقادیر منضم به پیمان است، که ظاهرا کارفرمای دولتی و پیمانکار توافق میکنند که اینگونه کارها، مطابق فهارس بهای پایه منتشره از سوی سازمان برنامه و بودجه پرداخت شود.
سوالی که مطرح میشود این است که درج شرط موصوف (ذیل محیط حقوق عمومی) در قرارداد، جایز و دارای اثر حقوقی است یا خیر؟
پیشتر این سوال در جامعه مهندسین و دستاندرکاران صنعت احداث، مطرح شد که بیش از نیمی از عزیزان، پاسخ کوتاه صحیح مبنی بر فقدان اثر حقوقی درج چنین شرطی را انتخاب نمودند. در ادامه، پاسخ مشروح، مستند و مستندل آن، تقدیم علاقهمندان میگردد.
1- مستند به «بند 3-1» پیوست بخشنامه 842/54-1088/102 مورّخ 03/03/1378، «درج مطالب خارج از محدودۀ تعیینشده در شرایط خصوصی مجاز نیست.» از آنجاییکه در شرایط خصوصی، تنها امکان درج مطالب ذیل «بند هـ» از «مادّة 29» 1«بند هـ» ذیل «مادّة 29» شرایط عمومی پیمان: تعدیل نرخ پیمان طبق شرایط پیشبینی شده در شرایط خصوصی است. پیشبینی شده است و برای سایر بندها، چنین امکانی وجود ندارد، درج شرط مورد سؤال، بهجهت مخالفت با قواعد آمره، باطل و فاقد اثر حقوقی است.
2- با توجّه به تعریف ارائهشده ذیل «بند 2-8» از دستورالعمل کاربرد فهرستبهاء که بیان میدارد «فهرستی که شامل شماره، شرح، واحد، بهای واحد، مقدار و مبلغ ردیفهاست»، فهرستبهاء و مقادیر منضم به پیمان میباشد، فلذا ارجاع کار در قالب ردیفِ فاقد مقدار و یا دارای مقداری بدون پشتوانۀ فنّی (ناظر به نقشهها و یا مشخّصات فنّی پیمان) در فهرست منضم و یا در فهرستبهاء پایه به پیمانکار، قطعاً مشمول «بند ج» ذیل «مادّة 29»2«بند ج» ذیل «مادّة 29» شرایط عمومی پیمان: ج) اگر در چارچوب موضوع پیمان، کارهایی به پیمانکار ابلاغ شود که برای آنها قیمت و مقدار در فهرست بها و مقادیر منضم به پیمان پیشبینی نشده است، پیمانکار باید بیدرنگ پس از دریافت ابلاغ مهندس مشاور، قیمت پیشنهادی خود را برای اجرای کارهای یاد شده، همراه با تجزیه قیمت، به مهندس مشاور تسلیم کند. قیمتی که با توافق پیمانکار و مهندس مشاور تعیین شود و به تصویب کارفرما برسد، ملاک پرداخت است. قیمتهای جدیدی که به اینصورت تعیین میشود باید برحسب هزینه اجرای کار در محلّ اجرا محاسبه گردد. از اینرو، تنها ضریب هزینه بالاسری پیمان به قیمتهای جدید اِعمال میشود. شرایط عمومی پیمان (کار و قیمت جدید) است.
آنچه ملاحظه فرمودید، یک نمونه از 126 پرسش و پاسخی است که در کتاب «چالشها و راهکارهای حقوقی» توسط متخصصین بینرشتهای موسسه حقوق احداث و بازرگانی، تدوین شده است، که قطعا اگر نه اکثر پاسخ سوالاتتان، حداقل نیمی از آنها را میتوانید در این کتاب، با کمترین هزینه و کوتاهترین زمان بیابید.
برای خرید کتاب و مشاهده فهرست سوالات کتاب «چالشها و راهکارهای حقوقی» روی دکمه زیر، کلیک نمایید.